De energietransitie in Nederland is in volle gang, en vrijwel alle gemeenten hebben een Transitievisie Warmte (TVW) opgesteld. Deze visie beschrijft hoe en wanneer de gebouwde omgeving overstapt op duurzame warmtebronnen. Nu de doelen en een eerste aanpak helder zijn, is het tijd voor verdere invulling en versnelling.
Om de gestelde doelen voor de warmtetransitie daadwerkelijk te behalen, is het nodig dat de (vaak nog weinig uitgewerkte) aanpak verder wordt geconcretiseerd. In februari 2022 publiceerde Tauw de whitepaper Het (Wijk)Uitvoeringsplan, de volgende stap in de Warmtetransitie. Daarin worden de vervolgstappen behandeld en ingrediënten gegeven om tot een goed (Wijk)Uitvoeringsplan te komen.
In een drietal verdiepende artikelen gaan de adviseurs van Tauw hier nader op in. In dit eerste artikel uit de serie staat het opstellen van een Uitvoeringsprogramma of Plan van aanpak centraal. Door de TVW te concretiseren in een programma of plan van aanpak, wordt voor zowel de gemeente als voor andere betrokken stakeholders duidelijk welke handelingen zij moeten uitvoeren om de transitie daadwerkelijk te laten slagen.
Concretiseren TVW
Gemeenten kunnen op verschillende manieren hun TVW verder invullen: via een Uitvoeringsprogramma of via een Plan van aanpak. De keuze voor het opstellen van een breed uitvoeringsprogramma of een specifiek plan van aanpak ligt mede aan de opzet van de TVW en kan daarom per gemeente verschillen. Onderstaand worden beide manieren kort toegelicht.
Uitvoeringsprogramma
Het uitvoeringsprogramma richt zich op het concretiseren van de hele TVW en het formuleren van de stappen richting de uitvoering. Omdat het de hele TVW betreft, is de inzet van alle relevante stakeholders nodig. Nauwe afstemming tussen lokale en regionale partijen is daarbij van groot belang. Inhoudelijk bevat een uitvoeringsprogramma vijf belangrijke onderdelen:
- Doelen en ambities
- Samenwerking tussen stakeholders
- Participatie- en communicatiestrategie
- Uitvoeringsagenda
- Monitoring en evaluatie
Door gezamenlijk doelen en ambities te formuleren en deze te vertalen in concrete maatregelen, worden de stakeholders geactiveerd en aangespoord om samen de impact van de transitie te vergroten. Daarbij is het van belang de verantwoordelijkheden vast te leggen en duidelijke afspraken te maken over de samenwerking. Verder is het belangrijk om in het programma aandacht te besteden aan de benodigde communicatie en participatie en na te denken over monitoring en evaluatie.
Plan van Aanpak
In tegenstelling tot het uitvoeringsprogramma richt het plan van aanpak zich specifiek op één belangrijk thema uit de TVW. Het plan van aanpak bestaat uit dezelfde onderdelen als het uitvoeringsprogramma, maar is door de focus op een thema concreter en meer gedetailleerd. Energiearmoede of ‘geen spijtmaatregelen’ zijn voorbeelden van thema’s die zich goed lenen voor het opstellen van een plan van aanpak.
Zo’n plan kan ook als tussenstap ingezet worden richting het uitvoeringsplan. Zo heeft de gemeente Meppel ter voorbereiding op het opstellen van een wijkuitvoeringsplan (WUP) voor de wijk Berggierslanden, eerst een gedegen plan van aanpak opgesteld. Door dit op te stellen alvorens met het WUP aan de slag te gaan, heeft de gemeente Meppel kunnen anticiperen op de in de toekomst benodigde tijd, middelen en capaciteit. Een goede basis vergroot immers de kans op succes.
Opstellen uitvoeringsagenda
Het uiteindelijke doel van zowel het uitvoeringsprogramma als het plan van aanpak is het opstellen van een concrete uitvoeringsagenda. De agenda vormt een duidelijk overzicht van taken inclusief planning, waaraan de gemeente zich de komende jaren kan houden. Aanvullend kunnen per actie de benodigde capaciteit en middelen opgenomen worden, zodat u als gemeente de uitvoeringsagenda ook ter onderbouwing van de begroting aan de raad kunt voorleggen. Een duidelijke uitvoeringsagenda geeft alle benodigde handvatten om de transitie succesvol te laten zijn.
Heeft u ons whitepaper al gelezen?
In de whitepaper gaan we in op diverse fasen en ‘ingrediënten’ die onmisbaar zijn voor een goed uitvoeringsplan. Oftewel een integraal uitvoeringsplan. Waar inwoners, ondernemers, stakeholders en bestuurders achter staan, en mee verder kunnen. Vraag de paper aan via onderstaande knop.
Geef een antwoord