Herstructurering vraagt scherpere keuzes van gemeenten

Willem Vermeend stelt voor te stoppen met de herstructurering van bedrijventerreinen. Daarin heeft hij geen gelijk. Maar scherpe keuzes zijn wel nodig.

OPINIE – Dennis Kierkels & Jan Willem Wesselink

Willem Vermeend wil geen euro meer stoppen in de herstructurering van bedrijventerreinen. Het is weggegooid geld vindt de oud-beleidsman. Hij verkondigt dit op verschillende fora en onlangs ook in een interview op Gemeente.nu. Vermeend kiest radicaal voor het faciliteren van de trek naar de stad. Gratis razendsnel internet voor iedereen.

Nu kun je Vermeend van alles verwijten, maar niet dat hij niet doorpakt. Vermeend pakte eerst onze belastingen aan en toen hij daar mee klaar was het zorgstelsel. En in beide gevallen met succes. Dus naast daadkrachtig is hij blijkbaar ook realistisch en pragmatisch. Anders lukken dat soort dingen niet. Dus als Vermeend wat zegt, moet je luisteren vinden wij.

Maar zijn oproep om de stekker uit het herstructureringsbeleid te trekken gaat wel erg ver. Volgens Vermeend gaan we naar een periode waarin werken weer een plek krijgt midden in onze steden en dorpen. Eigenlijk zoals dat een eeuw geleden ook was. Dat kan ook volgens hem, omdat de milieubelasting van bedrijven sterk is gereduceerd, waarmee de oorspronkelijke reden om bedrijven uit de stad te plaatsen vervalt. B

edrijven als TomTom en Guerrilla (bekend van de game Killzone) willen helemaal niet op een bedrijventerrein zitten, maar zijn gevestigd aan respectievelijk de Oosterdoksstraat en Herengracht in hartje Amsterdam. Let wel, in beide gevallen hebben we het over moderne maakindustrie, waarbij de producten uit bits en bytes bestaan. Ze willen hoogwaardig internet, maar ook een dikke stroomkabel.

Ontmengen
Echter, er zijn in dit land ook metaalbedrijven, puinbrekers, chemische industrie en energiecentrales nodig. Bedrijven die in de hogere milieuklassen vallen en die we liever niet naast een kinderdagverblijf zien. Voor die bedrijven is het logisch om speciale terreinen in te richten en te blijven reserveren. Verplaatsen is vaak geen optie, dus moeten we bestaande terreinen ontmengen. We moeten de lichtere bedrijvigheid of milieugevoelige functies eromheen weg gaan halen. Dat klinkt ingrijpend, maar in de praktijk valt het waarschijnlijk wel mee. Gemeenten die al geld hebben gereserveerd voor herstructurering, kunnen ze prima hiervoor inzetten.

Als dat is gebeurd, blijft er een groep een groep bedrijven over die geen hoge milieubelasting kent, maar wel op een bedrijventerrein zit. Deze doet dit hoogstwaarschijnlijk omdat dat zo lekker goedkoop is. Dat is natuurlijk prima, maar moet de overheid het subsidiëren? En als het kwaad eenmaal geschied is, moet de overheid dan (door herstructurering) geld blijven steken in dit soort terreinen? Wij twijfelen daar sterk aan.

Prijs-kwaliteit
Wat gebeurt er bijvoorbeeld als we alleen die terreinen herstructureren waar bedrijven zitten die we absoluut niet in de stad willen hebben? En als we tegen de rest zeggen: ‘Als u kwaliteit wilt, moet u daarvoor betalen.’ Zo ontstaan verschillende soorten werklocaties met een passende prijs-kwaliteitverhouding. In de binnenstad is de prijs per vierkante meter hoog, maar de omgeving ook hoogwaardig. In de stadsranden is de prijs laag en de kwaliteit ook. Alleen voor bedrijven die we niet in de stad wíllen hebben, maken we een uitzondering. Die plaatsen we op gebieden die we industrieterreinen noemen. Inderdaad, zoals vroeger. Bestel die bordjes met de rokende schoorstenen maar weer.

Dennis Kierkels is bestuurslid van SKBN (Stichting Kennisalliantie Bedrijventerreinen Nederland) en werkzaam bij Industriebank LIOF en de Limburgse Herstructureringsmaatschappij voor Bedrijventerreinen en Jan-Willem Wesselink is hoofdredacteur van het vakblad Bedrijventerrein.