
De jeugdbeschermingsorganisaties in Nederland luiden de noodklok over het huidige stelsel van kind- en gezinsbescherming. Zij stellen dat het systeem zoals het nu is, niet langer houdbaar is: kinderen en gezinnen hebben onvoldoende vertrouwen in jeugdbescherming en het stelsel is volgens hen failliet.
Er is dringend behoefte aan een fundamentele verandering, waarbij de rechten en behoeften van het kind centraal moeten staan. Het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind (IVRK) moet het uitgangspunt zijn voor alle keuzes in de jeugdbescherming.
De organisaties uiten stevige kritiek in een manifest op de huidige ontwikkelrichting van het Toekomstscenario kind- en gezinsbescherming, waarin vooral wordt gefocust op bestuurlijke structuren en compromissen. Volgens hen ontbreekt het aan lerend vermogen uit eerdere stelselwijzigingen en worden de uitgangspunten van kinderen en gezinnen losgelaten. De huidige plannen zijn niet gebaseerd op het IVRK en bieden geen nieuw fundament voor een stevige jeugdbescherming. Kinderen en gezinnen die te maken hebben met huiselijk geweld en kindermishandeling worden hiermee niet geholpen.
“Stop ermee”
Het manifest bevat een dringende oproep aan de Rijksoverheid en politiek om te stoppen met de huidige ontwikkelrichting. De organisaties bestrijden het argument dat ‘iets doen beter is dan niets’: doorgaan op deze weg betekent jaren werken aan een stelsel waarvan nu al duidelijk is dat het niet bijdraagt aan betere hulp en bescherming. Zij pleiten ervoor om de rechten en behoeften van het kind en gezin leidend te maken in een nieuwe aanpak, waarbij consequenties voor bestaande organisaties niet uit de weg worden gegaan.
De jeugdbeschermingsorganisaties presenteren drie uitgangspunten die in de huidige plannen ontbreken:
- Hulp naar het kind en gezin, niet het kind naar de hulp: Problemen van kinderen hangen samen met bredere gezinsuitdagingen. Hulp moet plaatsvinden in de leefomgeving, door één team van vaste professionals met mandaat over alle levensdomeinen. Hiervoor is een nieuw juridisch, gezinsgericht kader nodig.
- Een overheid waar je op kunt rekenen: Betere rechtsbescherming en rechtsgelijkheid worden geborgd door uniformiteit, voorspelbaarheid en duidelijke verantwoordelijkheden. Kinderen en gezinnen moeten tijdig passende hulp krijgen, en de rechter moet beoordelen of overheidsingrijpen gerechtvaardigd is.
- Zorg en het strafrechtelijk kader zijn onderdeel van kind- en gezinsbescherming: Strafbaar gedrag is vaak een symptoom van onderliggende problemen. Integrale, gezinsgerichte zorg – ook als er sprake is van justitieel contact – is noodzakelijk.
Tot slot roepen de organisaties de Tweede Kamer op om tijdens het debat op 19 juni krachtig afstand te nemen van de huidige ontwikkelrichting en te kiezen voor een aanpak die daadwerkelijk recht doet aan de rechten en behoeften van kinderen en gezinnen. Ontbreekt deze invulling, dan werken de jeugdbeschermingsorganisaties niet mee aan verdere uitwerking van het huidige plan.
Geef een reactie