Grote steden krijgen komende jaren te maken met grote maatschappelijke veranderingen, die gevolgen hebben voor hun keuzes in beleid. Zo zal de overgang van een hiërarchische top-down samenleving naar een duurzame bottum-up netwerksamenleving veel impact hebben.
Maatschappelijk trends hebben veel invloed op beleidskeuzes van lokale bestuurders. Daarom heeft Platform31 in opdracht van het G32-Stedennetwerk de belangrijkste ontwikkelingen en opgaven voor stad en regio op een rij gezet in het rapport ‘Vergaand veranderen, slim verschillen, duurzaam verbinden’. Het rapport biedt handvatten waarop lokale politieke partijen van de 38 grote steden hun keuzes kunnen baseren voor de gemeenteraadsverkiezingen in 2018 én daarna.
Kantelpunt
Een opvallende trend is de zogenoemde ‘verandering van tijdperken’. De komende dertig jaar gaat er méér veranderen dan dat in de afgelopen driehonderd jaar het geval was. Steden bevinden zich op een kantelpunt. Oude kennis en wijsheden verliezen hun waarde. Dit gaat zichtbaar worden door de overgang van een hiërarchische top-down samenleving naar een duurzame, bottom-up netwerkmaatschappij.
Kleinschalig
Grote veranderingen veroorzaken onzekerheid, maar bieden tegelijk ook kansen voor innovatie. Steden die hierin meebewegen, doen er goed aan om kleinschalige ontwikkelingen te stimuleren, nieuwe initiatieven en actoren te omarmen en open te staan voor een ander systeem of aanpak. Maar tegelijk behouden ze ook oog voor vernieuwing-afremmende blokkades, zoals belangengroepen die achterhaalde modellen verdedigen of beleid dat de noodzakelijke verandering uitstelt. Deze steden leren juist van experimenten en komen op die manier tot een nieuw handelingsperspectief.
Tweedeling
Een andere trend, die nu al zichtbaar is, is het groeiende verschil tussen stad en regio door demografische en economische ontwikkelingen. De onderzoekers zien de tendens dat burgers het liefst met gelijkgestemden willen wonen. Er is grote perspectiefongelijkheid: op de arbeidsmarkt ontstaat een tweedeling en er zijn grote gezondheidsverschillen tussen groepen stedelingen. Ook dreigen de scheidslijnen in steden zich te verdiepen, wat lokale bestuurders voor de uitdaging stelt om een goede balans in de stad te bewaren.
Beleidskeuzes
Het rapport geeft, afgezien van een overzicht van de belangrijkste ontwikkelingen, eveneens vijf samenhangende opgaven waarop lokale bestuurders hun keuzes kunnen baseren. De onderzoekers adviseren steden om ook in de politieke programma’s en nieuwe collegeprogramma’s een duidelijke richting te kiezen. Ofwel: van ‘complete stad’ naar ‘complete regio’ gaan, óf scherpe keuzes maken waarmee de stad zich bewust onderscheidt van andere steden en regio’s.
Geef een reactie