Een groot deel van de communicatieteams bij gemeenten en veiligheidsregio’s is overbelast als gevolg van de coronapandemie, meer dan tijdens de eerste golf dit voorjaar. Bij een op de vijf gemeenten heeft de organisatie minder kritiek op de afdeling communicatie dan voor de crisis.
Dit blijkt uit onderzoek van Renata Verloop, branchevereniging Logeion en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Voor het onderzoek over de impact van de coronacrisis op communicatieteams werden 86 gemeenten en 13 veiligheidsregio’s ondervraagd. Een van de uitkomsten is dat bestuur en organisatie zich beter laten adviseren door de teams en hun werk meer waarderen dan voor de crisis. Ondertussen loopt de werkdruk op: bijna de helft van de gemeentelijke communicatieteams geeft aan inmiddels overbelast te zijn.
In mei werd het onderzoek ook gehouden. Toen gaf nog een op de vijf gemeentelijke teams aan overbelast te zijn. Momenteel zegt ongeveer een op de drie teams ‘in control’ te zijn, in mei was dit meer dan de helft.
Veel drukker
Bij drie kwart van de gemeenten doet de organisatie een groter beroep op de afdeling communicatie dan voor de crisis. Bij de veiligheidsregio’s is dat maar liefst 85 procent. Vier op de vijf teams heeft het ‘veel drukker dan normaal’ tot ‘extreem druk’. Dat is meer dan eind mei werd verwacht: toen verwachtte 31 procent van de teams het ‘drukker dan normaal’ of ‘extreem druk’ te krijgen.
Er wordt momenteel veel extra inzet geleverd: bij 60 procent van de gemeenten is daarvan sprake, waarvan 35 procent bestaat uit extra uren draaien. De meeste teams hebben ook meer tijd besteed aan interne communicatie sinds het begin van de crisis. De meerderheid verwacht dat de drukte in 2021 aanhoudt, maar dat slechts een deel extra capaciteit krijgt. Een derde van de teams verwacht bezuinigingen.
Uit het onderzoek blijkt ook dat andere werkzaamheden in de knel komen door de crisiscommunicatie. Hierbij worden dossiers als digitale toegankelijkheid en de Omgevingswet genoemd. De teams komen nu vooral ook niet toe aan hun eigen professionele ontwikkeling.
Waardering en kansen
De inzet van communicatie blijft overigens niet ongezien. De meerwaarde van communicatie wordt nu zichtbaar en de inzet en het resultaat worden meer gewaardeerd. Kansen zijn er ook. De online participatie van inwoners heeft bijvoorbeeld een stimulans gekregen. Ook samenwerking wordt veel genoemd. ‘Zowel in de context van de teamspirit van het eigen team, als het gezamenlijk werken met andere collega’s aan dezelfde opgave. Ook het versterken van de relatie met inwoners wordt genoemd als kans.’
Bij een op de vijf gemeenten heeft de organisatie minder kritiek op de afdeling Communicatie dan voor de crisis. Bij ruim 10 procent is het juist meer. Bij de helft is de kritiek op het team ‘hetzelfde als voor de crisis’, in mei was dat 38 procent.
Vijf aanbevelingen
In het onderzoeksrapport worden vijf aanbevelingen gedaan voor communicatieteams, bestuurders en opdrachtgevers:
- Maak scherpe keuzes in je communicatieprioriteiten en zorg voor een realistische planning.
- Zorg dat de communicatie over corona in ieder geval in 2021 een vaste plek heeft in de organisatie en dat daarvoor voldoende capaciteit beschikbaar is.
- Voor gemeenten: ontwikkel een lokale communicatiestrategie en maak daarvoor gebruik van aanwezige kennis binnen de Veiligheidsregio en de rijksoverheid.
- Benut de impuls die online participatie nu krijgt en deel je kennis daarover met elkaar.
- Ga tijdig het gesprek aan over eventuele bezuinigingen en de keuzes die je daarin kunt maken over communicatie.
En dan nog een tip: 65 procent van de ondervraagden gebruikt de nieuwsbrief van de Programmadirectie COVID-19, met de laatste stand van zaken van de nationale communicatieaanpak van het coronavirus. Ruim een kwart van de deelnemers kent deze niet. Vanwege de opleving van de crisis is halverwege oktober het Nationaal Kernteam Crisiscommunicatie (NKC) weer geactiveerd voor de coördinatie van de communicatie. Aanmelden voor de nieuwsbrief kan via communicatiecovid@minjenv.nl.
Geef een reactie