
Het kabinet gaat structureel € 1 miljoen meer investeren in opleiding en ondersteuning van politieke ambtsdragers zoals wethouders en raadsleden. Ook wordt er gekeken naar maatregelen om dit politieke vak aantrekkelijker te maken, bijvoorbeeld door het verminderen van de werkdruk.
De Kamerbrief ‘Waardevol politiek ambt’ van minister Uitermark bevat een omvangrijk pakket maatregelen en investeringen gericht op het versterken en toekomstbestendig maken van het politieke ambt, met bijzondere aandacht voor gemeenten en lokale bestuurders.
Structurele investeringen in opleiding en ondersteuning
De minister kondigt een structurele extra investering van € 1 miljoen per jaar aan voor de komende vijf jaar in beroeps- en belangenverenigingen van decentrale bestuurders, zoals de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden, de Wethoudersvereniging en het Nederlands Genootschap van Burgemeesters. Dit bedrag komt bovenop bestaande middelen, waardoor er jaarlijks € 3,7 miljoen beschikbaar is voor opleiding, ontwikkeling en ondersteuning van raadsleden, wethouders, burgemeesters en ondersteuners. Ook het Kennispunt Lokale Politieke Partijen ontvangt structureel €0,4 miljoen per jaar. Deze investeringen moeten de kennisinfrastructuur en ondersteuning van het decentraal bestuur versterken, zodat lokale ambtsdragers beter zijn toegerust voor hun taken.
Aanpak werkdruk en rechtspositie
Om de hoge werkdruk bij raadsleden en wethouders te verlichten, wordt gewerkt aan een modernisering van de omvang van gemeenteraden, vooral in grote gemeenten. De wettelijke staffel voor het aantal raadsleden wordt herzien, zodat de werkdruk beter verdeeld kan worden. Ook wordt het maximumaantal (deeltijd)wethouders aangepast. Daarnaast komt er een wetsvoorstel tot modernisering van de verlof- en vervangingsregeling, met meer flexibiliteit voor ziekte en zwangerschap. Het Adviescollege rechtspositie politieke ambtsdragers (ARPA) onderzoekt de bezoldiging van decentrale bestuurders; hierover wordt in het najaar van 2025 een advies verwacht. Verder wordt onderzocht hoe knelpunten voor uitkeringsgerechtigde raads- en statenleden kunnen worden opgelost.
Stimuleren instroom en diversiteit
De minister zet in op het verbeteren van de instroom van nieuwe politieke ambtsdragers, onder meer via een landelijke campagne en het stimuleren van deelname aan cursussen ‘Politiek Actief’. Er wordt extra aandacht besteed aan de werving van ondervertegenwoordigde groepen, zoals vrouwen, mensen met een beperking en mensen met een praktische opleiding. Hiervoor worden onder andere mentornetwerken en academies gesubsidieerd. Ook wordt onderzocht of politiek verlof kan bijdragen aan een bredere instroom.
Vernieuwing burgemeestersambt
Om het tekort aan burgemeesterskandidaten tegen te gaan, wordt het Oriëntatieprogramma van het Nederlands Genootschap van Burgemeesters geïntensiveerd. Daarnaast wordt kritisch gekeken naar rechtspositionele aspecten zoals bezoldiging en het woonplaatsvereiste.
Samenwerking en toekomstbestendigheid
De brief benadrukt het belang van structurele samenwerking tussen rijk, gemeenten en beroepsverenigingen om het politieke ambt aantrekkelijk en weerbaar te houden. De aangekondigde maatregelen zijn bedoeld als eerste stap; blijvende inzet en gezamenlijke verantwoordelijkheid zijn noodzakelijk om het lokaal bestuur te versterken en te investeren in de toekomst van het openbaar bestuur in Nederland.
Geef een reactie