Als het Landelijk Informatiesysteem Schulden (LIS) al had bestaan, dan waren problematische schulden in tachtig procent van de gevallen vroegtijdig ontdekt.
Dat blijkt uit een onderzoek door bureau Social Force . LIS is een initiatief van een groot aantal maatschappelijke instellingen en brancheorganisaties.
Onderzoekster lector dr. N. Jungmann noemt het opvallend, dat mensen met problematische schulden vóór een systeem als LIS zijn. 71% van de in het onderzoek geïnterviewde mensen die in de schuldhulpverlening zitten, is voorstander van een systeem als LIS. 19% is neutraal en 10% afwijzend.
Joke de Kock, voorzitter NVVK, geeft aan dat het onderzoek wederom het belang van LIS aantoont. “Niemand heeft er baat bij als mensen met serieuze betalingsproblemen door kunnen gaan met het afsluiten van leningen. De kans is dan te groot dat ze het ene gat met het andere gaan vullen. Maar om dat te voorkómen, moeten kredietverleners wel weten wanneer ze voorzichtig moeten zijn. Op dit moment missen ze daarvoor de informatie. Ze weten alleen iets over betalingsachterstanden op leningen.”
Cruciaal onderdeel van LIS is de registratie van hoge huur- en energieschulden. Uit het onderzoek blijkt dat die een belangrijk signaal zijn voor uit de hand lopende schulden.
Meer schulden
Reden voor het onderzoek is de bezorgdheid over de sterk groeiende schuldenproblematiek in Nederland. Ongeveer 1,8 miljoen Nederlandse huishoudens hebben betalingsachter-standen. Circa 10% – rond de 700.000 gezinnen – kampt met problematische schulden. Joke de Kock: “De afgelopen tien jaar is het aantal problematische schuldsituaties verdrievoudigd. Door schulden met LIS vroegtijdig te signaleren, kunnen we ontzettend veel persoonlijke ellende voorkomen.”
De NVVK is mede-initiatiefnemer achter LIS, naast de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, het Leger des Heils en de verenigingen van banken, financieringsmaatschappijen, energieleveranciers, thuiswinkelbedrijven en woningcorporaties. Hun gezamenlijke doel is problematische schulden te voorkomen en de problematische schulden die toch zijn ontstaan, niet verder uit de hand te laten lopen.
Ook de vereniging van instellingen op het gebied van welzijn en maatschappelijke dienstverlening MO-groep W&MD scharen zich achter de oproep, evenals Divosa, de Nederlandse vereniging van gemeentelijke managers op het terrein van participatie, werk en inkomen.
Tweezijdig: de complexiteit rond schulden kent vele vormen. Een schuldenaar heeft ketens van schulden, een totaalkrediet van d schulden is een oplossing. Het is immers zo, dat de diversiteit aan renten en boetes van bijvoorbeeld belastingen en deurwwarders een schuldenaar juist verder de ellende in helpen. Een verzamelschuld van alle schuldenis een sterkere oplossing. Een LIS oplossing is van toepassing op doorlopende schuldzoekers. Kortom: geen grip op eigen geld en crimineel, verslaving of zwaar onderbegaafd. LIS is dus wel een oplossing, maar tevens een erstige bedreiging. LIS is bij niet goed toepassen eerdere een bedreiging en raakt de kern te hard en vormt een gevaar voor de maatschappij. LIS vormt wel voor de verstrekkende van risico verlaging, maar zal eerder spreken in voordeel van de verstrekker, maar niet het onderhavige probleem oplossen.