Gemeenten zien niets in de plannen van het nieuwe kabinet om mensen met een arbeidsbeperking aan de slag te helpen. Dat wordt nog eens onderstreept in een hoofdlijnennotitie die staatssecretaris Van Ark van Sociale Zaken en Werkgelegenheid dinsdag naar de Tweede Kamer stuurde.
Het kabinet wil de loonkostensubsidie in de Participatiewet, ingevoerd door de vorige coalitie, vervangen door loondispensatie. Dit om meer mensen met een arbeidsbeperking aan de slag te helpen. In het eerste geval, de huidige situatie dus, betaalt de werkgever arbeidsbeperkten een volwaardig loon, waarvoor de gemeente subsidie bijpast. Bij loondispensatie, wat Van Ark voorstaat, mogen werkgevers onder het minimumloon gaan zitten voor werknemers met een verminderde productiviteit. Daarvoor hebben ze dan ‘dispensatie’ nodig van de gemeente. Die vult het salaris van de arbeidsbeperkte vervolgens aan.
Onnodig complicerend
Van Ark schrijft dat zij heeft gesproken met de belangrijkste betrokken partijen, waaronder gemeenten. ‘Gemeenten hebben een voorkeur voor behoud van loonkostensubsidie,’ aldus Van Ark. ‘Zij hebben verschillende inhoudelijke bezwaren naar voren gebracht en zien vooralsnog niet in voor welk probleem het voorstel een oplossing zou zijn. Het voorstel draagt naar de mening van gemeenten niet bij aan de inclusieve samenleving, is onnodig complicerend, ook voor betrokken werknemers die blijvend zijn aangewezen op de bijstand, en draagt naar hun oordeel niet bij aan de gewenste uniformering van instrumenten en vereenvoudiging van de uitvoering.’
Meer kritiek
De lokale overheden staan niet alleen in hun kritiek. Ook werknemersorganisaties hebben grote bezwaren. Van Ark: ‘De voorgestelde loondispensatie leidt volgens hen niet tot volwaardig werknemerschap en kent voor betrokkenen grote nadelen, waaronder het ontvangen van inkomen uit meerdere bronnen waardoor de bureaucratie voor werknemers toeneemt.’ Ook belangenorganisaties van uitkeringsgerechtigden ‘hebben aangegeven zich niet te kunnen vinden in de wijze waarop loondispensatie nu wordt uitgevoerd in de Wajong en in het systeem dat wordt voorgesteld voor de Participatiewet’.
Werkgevers juichen
Wie het nieuwe systeem wél zien zitten, naast het kabinet, zijn de werkgevers. ‘Werkgeversorganisaties zijn voor een eenvoudiger en eenduidiger instrumentarium om het voor werkgevers gemakkelijker te maken deze mensen in dienst te nemen. In dit kader pleiten zij voor loondispensatie in de Participatiewet,’ schrijft Van Ark. Zodoende zou loondispensatie uiteindelijk moeten leiden tot ‘meer kans op duurzaam werk’ voor arbeidsbeperkten. Het kabinet houdt daarom onverkort vast aan het plan.
Kanttekening Cedris
De vermeende aantrekkelijkheid voor werkgevers wordt overigens betwist door Cedris, de landelijke vereniging voor sociale werkgelegenheid en re-integratie, die zelf onderzoek deed. ‘Hieruit blijkt dat ruim zeventig procent van de werkgevers die werken met loonkostensubsidie geen behoefte heeft aan het nieuwe instrument loondispensatie. Tachtig procent van hen is positief tot zeer positief over het huidige instrument loonkostensubsidie. En ruim zestig procent heeft negatieve verwachtingen van het nieuwe instrument loondispensatie,’ meldt de organisatie.
De gemeenten moesten heel veel overnemen van het rijk, omdat ze “dichter bij de burger staan”. Laat de mening van die gemeentes dan ook gelden als het om het belang van die burgers gaat! Dit plan is verschrikkelijk en doet veel van het VN-verdrag uit 2006 teniet. En weer zijn het de zwakkeren die de klappen krijgen. En die zijn al bont en blauw.