• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
  • Skip to footer
  • Contact
  • Nieuwsbrief

Gemeente.nu

Nieuws voor gemeenten

  • Bedrijfsvoering
    • Aanbestedingen
    • AI
    • Belastingen
    • Burgerzaken
    • Communicatie
    • Digitalisering
    • Financiën
    • Ondernemersbeleid
    • Organisatie
    • Privacy
    • Vergunningen
  • Sociaal
    • Bijstand
    • Decentralisatie
    • Integratie
    • Jeugdzorg
    • Onderwijs
    • Ouderen
    • Schuldhulp
    • Sport
    • Werk
    • Wmo
  • Veiligheid
    • Boa
    • Cybersecurity
    • Evenementen
    • Handhaving
    • Ondermijning
    • Openbare orde
  • Ruimte & Milieu
    • Afval
    • Bodem
    • Bouw
    • Duurzaamheid
    • Energie
    • Infrastructuur
    • Leefomgeving
    • Omgevingswet
    • Smart city
  • Loopbaan
    • Cao
    • Integriteit
    • Leiderschap
    • Mobiliteit
    • Ontwikkeling
    • Pensioen
  • Bestuur
    • College
    • Gemeenteraad
    • Participatie
    • Samenwerking
    • Raadsledennieuws (archief)
  • Partners
    • KaFra Housing
    • KPN
    • Lefebvre Sdu
    • Segment
  • Whitepapers
  • Opleidingen

Vermomde professional trekt burgerinitiatief

20 maart 2015 door Redactie Gemeente.nu

Lees voor

Marcel Ham en Jelle van der Meer onderzochten de doe-democratie en bezochten daarvoor een groot aantal burgerinitiatieven. ‘Hetzelfde project kan in het ene dorp heel goed werken en in het andere dorp helemaal niet van de grond komen.’

Het resultaat staat in hun boek ‘De ondernemende burger, de woelige wereld van lokale initiatieven.’ Het omschrijft de rondgang langs een aantal wijkondernemingen, ondernemende dorpen, zorgcoörperaties, buurtcoörperaties en buurthuizen. ‘En dan hebben we nog niet eens alle vormen van burgerinitiatieven bekeken’, zegt Marcel Ham, hoofdredacteur van Tijdschrift Sociale Vraagstukken. Want, wat is een burgerinitiatief eigenlijk? Het gaat over participatie, een terugtrekkende overheid, eigen kracht. Het is een begrip dat veel aandacht krijgt maar waarover ook langs elkaar heen wordt gepraat, zo constateren de auteurs in de inleiding van het boek.

Methodiek

En nee, er kwam geen methodiek bovendrijven om een burgerinitiatief te laten slagen, zegt journalist Marcel Ham. ‘Hetzelfde project kan in het ene dorp heel goed werken en in het andere dorp helemaal niet van de grond komen.’ Er spelen heel veel factoren en toevalligheden mee, wil een burgerinitiatief succesvol zijn. Tegelijkertijd kun je natuurlijk best een kijkje nemen in het Den Ham (Overijssel) waar burgers een zwembad in eigen beheer hebben als jij dat ook van plan bent, geeft Ham toe.

Democratie

In welzijnsland wordt vaak manisch positief geschreven over burgerinitiatieven. En initiatiefnemers van deze projecten willen vooral vertellen hoe goed het met hun project gaat’, zegt Ham. Er zit zeker een aantal mooie voorbeelden bij, maar de journalisten hebben de projecten vooral kritisch benaderd. ‘We hebben de vragen gesteld die sociologen als Evelien Tonkens en Jan Willem Duyvendak ook stellen. Hoe democratisch zijn de projecten nu echt? Wordt iedereen wel ingesloten? Is het resultaat eigenlijk wel wat we voor ogen hadden?’

 

Het boek ‘De ondernemende burger’ van Marcel Ham en Jelle van der Meer is hier gratis te downloaden >>

 

Ondernemen

Er zijn zeker lessen te trekken uit de rondgang, vindt Ham. ‘De omschreven projecten bestaan al een tijdje. Je ziet dat sommige heel kwetsbaar blijven, andere worden juist steeds sterker.’ Het valt Ham op dat veel projecten zich bezig houden met hoe ze geld kunnen verdienen om te blijven bestaan en vaak ook hoe ze daarbij zo onafhankelijk van de gemeente kunnen blijven. Een burgerproject draaiende houden, is vooral ondernemen, zo blijkt.

Subsidie

‘Kijk bijvoorbeeld naar de Lucas Community in Amsterdam. Initiatieven die daar geen geld opbrengen, worden noodgedwongen de deur gewezen.’ De Lucas is een vrijplek voor ondernemende buurtprojecten; een fitnessruimte voor ouderen, een kringloopwinkel, een kookclub. Het initiatief is tegen structurele subsidie en de overheidsbemoeienis die daar vaak mee gepaard gaat. ‘Niet iedereen kan daarom meedoen. Is dat dan minder sociaal?’

Schaduwkant

Een ander voorbeeld is het Bruishuis in Arnhem. Een voormalig bejaardenhuis dat in handen is van buurtbewoners. Zij verhuren de kamers en de winst steken ze in allerlei activiteiten voor de buurt. ‘Dit project wordt bestuurd door een heel charismatische, professionele buurtbewoner. Hij is echt de kartrekker, maakt beslissingen over de besteding van duizenden euro’s. Dat gaat in Arnhem goed, maar zoiets kan natuurlijk ook verkeerd uitpakken. Dat is de schaduwkant van het loslaten van controle en het aan de burger overlaten.’

Eerst verdween de buurtwinkel, toen de buslijn en ook het pinapparaat ging weg. Dat deed iets met de bedrijvigheid in het dorpje Everdingen (Utrecht) waar de vergrijzing toeslaat en zonder deze voorzieningen de kans op eenzaamheid toeneemt.

Professional

‘Bij veel burgerinitiatieven zie je dat er leidinggevende figuren opstaan’, zegt Ham. Crypto-professionals noemt hij ze. Professionals vermomd als burgers. ‘Maar is dat eigenlijk erg? Is het project dan nog van de burgers?’, vraagt hij zich af.  In Arnhem zegt de crypto-professional en zakelijk leider van het bejaardencomplex dat het niet te doen is om met alle betrokken buurtbewoners te overleggen over de beslissingen die hij nu veelal zelf neemt. ‘Sterker nog: hij zegt dat de bewoners dat helemaal niet begrijpen’, weet Ham. Het Bruishuis heeft een omzet van 5 ton, de zakelijk leider wil en kan daarover niet uitgebreid overleggen, zo legt hij uit in het boek.

Gemeente

Ham en Van der Meer hebben gemerkt dat de gemeente voortdurend ter sprake komt als probleem én oplossing. ‘Burgers vinden de houding van de gemeente vaak paternalistisch.’ Participatie is goed, maar wel volgens de regels van de overheid, zo is de ervaring. ‘Gemeenten zouden burgers meer ruimte mogen geven, meer kunnen meedenken en transparanter kunnen zijn over hun budget. Bovendien zouden gemeenten veel makkelijker met hun panden moeten omgaan’, stelt Ham.  Voor de meeste burgerinitiatieven is het pand een grote kostenpost en daarmee cruciaal. Volgens de auteurs hebben burgerprojecten meer baat bij zekerheid over betaalbare huisvesting dan bij een onvoorspelbare, incidentele subsidie.

Tagged With: burger, movisie, participatie Filed Under: Participatie, Sociaal, Werk

Reageer
Vorige artikel
Schoolverzuim neemt af
Volgende artikel
Eigen bijdrage huishoudelijke hulp omlaag

Reader Interactions

GERELATEERD

Raadsleden lekenbestuur of professionals

Kabinet steekt miljoenen in versterking lokale politiek

Het kabinet gaat structureel € 1 miljoen meer investeren in opleiding en ondersteuning van politieke ambtsdragers zoals wethouders en raadsleden. Ook wordt er gekeken naar maatregelen om dit politieke vak aantrekkelijker te maken, bijvoorbeeld door het verminderen van de werkdruk.

Draagvlak vergroten voor zonneparken

Beleidsmakers moeten omwonenden en andere belanghebbenden vroegtijdig betrekken bij het ontwerp van zonneparken. Dit stelt Merel Enserink in haar proefschrift. Daarbij moet er een betere balans komen tussen de belangen van verschillende betrokkenen. Niet alleen technische en economische aspecten, maar ook de omgeving en sociaal-culturele doelen moeten aandacht krijgen. Dat zorgt voor betere zonneparken en voor meer draagvlak.

Opinie Evaluatie Omgevingswet: we hebben allemaal gelijk

We moeten tot 2028 wachten op de grote evaluatie van de Omgevingswet, maar de daartoe ingestelde commissie kwam recent met haar eerste reflectierapport. Hoewel dit geen schokkende nieuwe inzichten bevat, vond ik het bijzonder verhelderend. Het laat zien dat iedereen gelijk had. Hoe fijn is dat! Ajax en Feyenoord hebben fans en haters, blijkbaar geldt... lees verder

Geef een reactie Reactie annuleren

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Primary Sidebar

TOPVACATURES

Projectleider – Gemeente Edam-Volendam

Gebiedscoördinator Oud-Woensel – Gemeente Eindhoven

Strategisch Coördinerend Beleidsontwikkelaar – Gemeente Eindhoven

ICT Projectleider – Stroomopwaarts MVS

Gebiedsregisseur veiligheid en leefbaarheid Gouda Oost – Gemeente Gouda

Meer vacatures

LAATSTE ARTIKELEN

‘Aan de slag met verduurzaming bestaande woningen’

17 juli 2025

Voor het eerst zelfrijdende bus op de weg

17 juli 2025

Cloud AI Gemeenten

Rijk worstelt met opschaling AI-innovaties

16 juli 2025

Leegstand

Meer bevoegdheden gemeenten voor terugdringen leegstand

15 juli 2025

UAV-GC 2025

15 juli 2025

GEMEENTE.NU PARTNERS

De missie van Segment
  • Segment

De missie van Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’
  • Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’

‘Alles onder de Wet open overheid is openbaar, tenzij…’
  • Segment

‘Alles onder de Wet open overheid is openbaar, tenzij…’

‘Nieuwe locatie voor een school roept vaak weerstand op’
  • Segment

‘Nieuwe locatie voor een school roept vaak weerstand op’

Crisisbeheer: voorbereiden op cyberaanvallen 
  • Segment

Crisisbeheer: voorbereiden op cyberaanvallen 

Vernieuwend opleidingsaanbod gebiedsontwikkeling
  • Segment

Vernieuwend opleidingsaanbod gebiedsontwikkeling

Leergang Ambtelijk Vakmanschap: groeien als ambtenaar
  • Segment

Leergang Ambtelijk Vakmanschap: groeien als ambtenaar

‘Het oliemannetje in de gemeentelijke machine’
  • Segment

‘Het oliemannetje in de gemeentelijke machine’

Nieuwe trainingen informatieveiligheid bij Segment
  • Segment

Nieuwe trainingen informatieveiligheid bij Segment

Eigen academie Maastricht biedt medewerkers ruime keuze
  • Segment

Eigen academie Maastricht biedt medewerkers ruime keuze

Burgerzaken gaat terug naar school: een nieuw concept
  • Segment

Burgerzaken gaat terug naar school: een nieuw concept

20 juni: Informatiebijeenkomst Diplomalijnen NLQF-6
  • Segment

20 juni: Informatiebijeenkomst Diplomalijnen NLQF-6

Vijf adviezen om je team up-to-date te houden
  • Segment

Vijf adviezen om je team up-to-date te houden

De drie p’s van Segment
  • Segment

De drie p’s van Segment

Segment: partner in gemeentelijke ontwikkeling
  • Segment

Segment: partner in gemeentelijke ontwikkeling

De Wet open overheid is voor iedereen relevant
  • Segment

De Wet open overheid is voor iedereen relevant

Het diploma Burgerzaken haal je bij Segment
  • Segment

Het diploma Burgerzaken haal je bij Segment

‘Neem je bivak en je matties mee’
  • Segment

‘Neem je bivak en je matties mee’

Warmdraaien voor de Omgevingswet: praktische kennis voor een naadloze overgang 
  • Segment

Warmdraaien voor de Omgevingswet: praktische kennis voor een naadloze overgang 

Vijf tips voor een betere dienstverlening en klantgerichtheid
  • Segment

Vijf tips voor een betere dienstverlening en klantgerichtheid

‘Een feestje van de ceremonie maken’
  • Segment

‘Een feestje van de ceremonie maken’

Van bestemmingplan naar omgevingsplan
  • Segment

Van bestemmingplan naar omgevingsplan

Bereid je voor op extra paspoort- en ID-kaartaanvragen
  • Segment

Bereid je voor op extra paspoort- en ID-kaartaanvragen

Professioneel risicomanagement steeds belangrijker
  • Segment

Professioneel risicomanagement steeds belangrijker

Aan de slag met de Wet open overheid
  • Segment

Aan de slag met de Wet open overheid

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 
  • Segment

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 

Zomerkorting bij Segment! 
  • Segment

Zomerkorting bij Segment! 

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 
  • Segment

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden
  • Segment

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen
  • Segment

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou
  • Segment

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips
  • Segment

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips

Zo kom je tot een robuuste begroting
  • Segment

Zo kom je tot een robuuste begroting

Vijf redenen om voor Segment te kiezen
  • Segment

Vijf redenen om voor Segment te kiezen

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’
  • Segment

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’

Eerste Hulp bij Verkiezingen
  • Segment

Eerste Hulp bij Verkiezingen

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit
  • Segment

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit

De missie van Segment
  • Segment

De missie van Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’
  • Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’


Footer

Snel naar

  • Aanbestedingen
  • AI
  • Financiën
  • Handhaving
  • Integriteit
  • Leefomgeving

Meer Gemeente.nu

  • Nieuwsbrief
  • Facebook
  • Twitter
  • Linkedin
  • Events

Help

  • Adverteren
  • Contact
  • Spelregels

Powered by Lefebvre Sdu

  • Disclaimer
  • Privacy Statement & Cookieverklaring
lefebvre SDU