Iedereen streeft naar een goede balans in het leven. Maar Marc Oonk, directeur van Mensium, is van mening dat een gezonde portie onbalans juist heel veel kan brengen.
In mijn tijd als hoofdbestuurder van een sportbond zei de toenmalige bondscoach tegen mij: ‘Ik heb graag dat mijn speelsters uit balans zijn.’ Als toelichting hierop gaf hij aan dat je ‘uit balans sneller in beweging komt’. Over deze opmerking heb ik sindsdien veel nagedacht, en zijn zienswijze heeft me geïnspireerd.
Juist die andere manier van denken prikkelt mij. Aan de ene kant zijn we vaak bezig balans aan te brengen in organisaties en teams en tussen de oren van medewerkers. Aan de andere kant wordt er hard gewerkt om mensen in beweging te brengen en te houden. Balans wordt onder andere omschreven als een goed evenwicht tussen werk en privé of tussen hoofd en hart. Het wordt, in mijn beleving, ook vaak verward met een standvastigheid die kan leiden tot starheid en een zekere mate van onbeweeglijkheid. Hoe zou het zijn om een standaard van ‘een gezonde portie onbalans’ in te brengen in de dagelijkse gang van zaken?
Weerstand tegen verandering
In de afgelopen tien jaar mochten mijn collega’s en ik een goot aantal verandertrajecten in publieke organisaties begeleiden. Daarbij troffen we veel ‘standvastigheid’ bij medewerkers. Die uitte zich in een vorm van weerstand tegen verandering. Vasthouden aan wat je hebt, ook al is het niet altijd prettig, biedt schijnbaar een zekere vorm van balans. Weerstand is veelal een uiting van het focussen op dat wat achter je ligt en wat je liever niet wilt loslaten. Weerstand belemmert het zicht en maakt dat je weinig ruimte ervaart om ook de nieuwe mogelijkheden van verandering te zien.
Houd je met de focus op balans niet ongemerkt óók de weerstand tegen de verandering in stand? Dat een gezonde balans belangrijk is voor ieder van ons, is evident. Dat stel ik niet ter discussie. Wel pleit ik voor meer ruimte voor onbalans. Hoe geef jij daar voor jezelf, voor je team of zelfs voor je organisatie invulling aan?
Gaan ‘balans en onbalans’ over hebben of zijn?
Het beeld van iemand die vasthoudt aan wat hij heeft, verraadt het al. Balans of onbalans wordt vaak afgemeten aan ‘het hebben’. Is dat iets van de laatste tijd? Nee hoor. Een prikkelende uitspraak van Aristoteles brengt mij in ieder geval telkens even uit balans en zet aan tot denken. Hij zei: ‘Het geluk behoort aan hen, die aan zichzelf genoeg hebben’. Wil je aan jezelf genoeg hebben, dan is het ook belangrijk dat jij weet wat je écht belangrijk vindt en waar jij voor staat.
Ik vertaal dat naar de huidige tijd door goed na te denken over mijn ‘bedoeling’ oftewel mijn why. In The Golden Circle toont Simon Sinek aan dat echte bezieling start met de verbinding op het waarom. Met name die verbinding geeft jezelf, je team en je organisatie een duidelijke koers, waarbij er ook nog voldoende ruimte blijft bestaan voor onbalans. Door minder te sturen op het hoe en het wat, en meer te werken vanuit het waarom creëer je ruimte voor fundamentele beweging.
Daag jezelf uit om meer te werken vanuit je bedoeling. Doe dat ook met je collega’s. Focus minder op hoe het werk gedaan moet worden of wat er moet gebeuren. Zeker in de huidige tijd waarin meer autonomie gevraagd wordt door (nieuwe) medewerkers, is dit een goede weg om te bewandelen. Daar ben ik van overtuigd. In het kader van practice what you preach doe ik het ook in mijn eigen bedrijf. Door te focussen op de verbinding met elkaars bedoeling krijg je een totaal andere sfeer in je organisatie. Professionals hoef je niet uit te leggen hoe ze moeten werken of wat ze moeten doen. Inspireer ze in het vervullen van hun bedoeling en die van de organisatie!
Marc Oonk is directeur van Mensium
Mensium
Met ondersteuning op het gebied van personeelsontwikkeling en arbeidsmobiliteit draagt Mensium zorg voor de duurzame inzetbaarheid van medewerkers in de publieke sector. Een gespecialiseerd team van adviseurs en trainers zet zich in voor een optimale potentieel benutting en -ontwikkeling van mens en organisatie.
Mensium is onderdeel van Driessen Groep
Geef een reactie