Met de inwerkingtreding van de Omgevingswet krijgt ook de Wet bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur (Wet Bibob) meer betekenis. Dat geldt bijvoorbeeld op het gebied van bepaalde omgevingsvergunningen. Op welke onderdelen is de Wet Bibob van toepassing en wat zijn de aandachtspunten ten opzichte van de huidige bepalingen?
In de eerste plaats is de toepassing van de Wet Bibob een bevoegdheid onder de Omgevingswet en geen verplichting. Het gaat vooral om de – evenknieën van de – omgevingsvergunningen die ook al onder de huidige Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) vallen. Oftwel ‘Bibob-abel’ zijn, wat betekent dat de aanvrager kan worden gecheckt op bijvoorbeeld integriteit.
Weigeren
In de Omgevingswet is in artikel 5.31 bepaald dat het bevoegd gezag de daarin opgesomde omgevingsvergunningen kan weigeren onder de voorwaarden bedoeld in artikel 3 van de Wet Bibob. Het gaat dan om een bouwactiviteit, een omgevingsplanactiviteit, een milieubelastende activiteit of een activiteit onder de omgevingsvergunningplicht waterschapsverordening.
Bouwactiviteit
Zoals ook onder de Wabo kan het bestuursorgaan de bouwvergunning weigeren bij een gebleken ‘ernstig gevaar’ dat de omgevingsvergunning ‘mede zal worden gebruikt om uit gepleegde strafbare feiten verkregen of te verkrijgen, op geld waardeerbare voordelen te benutten of om strafbare feiten te plegen’.
Ook kan de vergunning worden geweigerd ‘als feiten en omstandigheden erop wijzen of redelijkerwijs doen vermoeden dat ter verkrijging of behoud van de aangevraagde vergunning een strafbaar feit is gepleegd’. Bij dit laatste valt te denken aan het plegen van valsheid in geschrifte of het bedreigen van een ambtenaar die de aanvraag van de vergunning behandelt.
In plaats van intrekken kunnen er ook voorwaarden aan de vergunning worden verbonden, om het Bibob-gevaar weg te nemen of te beperken. Onder de Omgevingswet verandert daarmee, voor zover het de omgevingsvergunning bouwen betreft, niets ten opzichte van de praktijk onder de Wabo.
Omgevingsplanactiviteit
De vergunning voor de omgevingsplanactiviteit omvat activiteiten die in meer of mindere mate ook voorkomen onder het huidige regime van de Wabo, maar is uitdrukkelijk meeromvattend. Zo kunnen er ook activiteiten onder vallen die nu in een gemeentelijke verordening zijn geregeld, zoals de APV of afvalstoffenverordening, maar die overgaan in het omgevingsplan omdat zij verband houden met de ‘fysieke leefomgeving’. Denk bij dit laatste bijvoorbeeld aan vergunningen voor reclame-uitingen en uitwegen. Ook zullen in de praktijk waarschijnlijk aanleg-, kap- en sloopactiviteiten vergunningplichtig worden.
Of en voor welke activiteiten in het omgevingsplan een vergunningplicht komt is in belangrijke mate aan de gemeenteraad om te bepalen. Wel is van belang te beseffen dat áls in het omgevingsplan voor een bepaalde activiteiten een vergunningplicht geldt, er sprake is van een zogenoemde omgevingsplanactiviteit en dus de Wet Bibob daarop van toepassing zal zijn.
Milieubelastende activiteit
Ook bij de omgevingsvergunning met betrekking tot een milieubelastende activiteit verandert er niets ten opzichte van de praktijk onder de Wabo. Wel zijn nu al veel van deze activiteiten niet (milieu)vergunningplichtig, maar vallen onder algemene regels. Zoals die van het Activiteitenbesluit milieubeheer. Dat zal onder de Omgevingswet niet anders zijn.
Veel milieubelastende activiteiten zullen in de vorm van algemene regels in het Besluit activiteiten leefomgeving – het zogenoemde ‘Bal’ – komen. Een ander deel zal in het omgevingsplan worden geregeld. In dat kader kan de gemeenteraad er dan ook voor kiezen milieubelastende activiteiten in de vorm van algemene regels te reguleren of bijvoorbeeld door het instellen van alleen een meldingsplicht.
Lees de volledige beschrijving van de Bibob onder de Omgevingswet van Franc Pommer.
| Advocaat Franc Pommer werkt voor overheidsinstanties als vaste adviseur en sparringpartner over de aanpak van ondermijning en complexe handhavingszaken met impact op de openbare orde. Ook binnen het omgevingsrecht ligt zijn focus op handhaving. Pommer procedeert en adviseert onder meer over het misbruiken van omgevingsvergunningen. |
Geef een reactie