De ambtelijke organisatie voor de gemeenten Blaricum, Eemnes en Laren krijgt veel handen op elkaar. Hoe werkt dit samenwerkingsverband?
De medewerkers van de BEL Combinatie, sinds 2008 het ambtelijk bedrijf voor de gemeenten, merken dat er nog veel discussies worden gevoerd over beleidsruimte. Logisch, vinden ze. De gemeenten verschillen van elkaar. Er is ook nog steeds een spanningsveld tussen opdrachtgever en opdrachtnemer.
De politiek is de opdrachtgever, natuurlijk. Voor de politici in Blaricum, Eemnes en Laren is het ook nog wennen aan de BEL Combinatie, die de taken uitvoert. Hoe zit het bijvoorbeeld met het door Eemnes en Laren gewenste hoogwaardige openbaar vervoer door de gemeenten, waar Blaricum geen voorstander van is?
“Als je dan ziet dat jouw voorkeur het niet haalt, doet het pijn”, zegt wethouder Rob Posthumus uit Blaricum. “Maar je moet je verantwoordelijkheid nemen voor het bestuur van de gemeenten.”
Bestuurskracht
Wethouder Mieke Schouten-De Boer uit Eemnes voegt toe dat vertrouwen erg belangrijk is. “Je moet de wil hebben met elkaar de zaken voor elkaar te krijgen.” Uiteindelijk gaat het de bestuurders om de resultaten. Van de bestuurskrachtmetingen voor de samenwerking werd niemand echt vrolijk. Een recent onderzoek naar de bestuurskracht van de BEL Combinatie was positief. Het werk wordt efficiënter uitgevoerd en de kwaliteit ervan is hoger.
Maar hoe werkt dit voor de opdrachtnemer: het ambtelijk bedrijf? Ze zien in de eerste plaats dat de BEL-combinatie zakelijker werkt. Voorheen mochten de meerjarenbegrotingen geen grote naam hebben. Momenteel brengen de medewerkers alles vrij nauwgezet in kaart, wat ook leerzaam is voor de wethouders. Zij hebben veel meer inzicht in de haalbaarheid van hun politieke ambities. Als er te weinig mensen of middelen zijn, is dat bekend.
“Vroeger was vaak niet bekend wat aan de onderkant van de lijst met taken afviel door een gebrek aan capaciteit”, zegt directeur Coen Aalders van de combinatie. “De BEL is zakelijker. De opdrachtgever weet wat wel en niet kan, waardoor ze reëlere keuzen maken.”
Milieu
Gemeentesecretaris Baukje Coppens-van Nunen uit Laren geeft een voorbeeld. Om het milieubeleid te bepalen had het ambtelijk apparaat van de BEL Combinatie een analyse gemaakt, met meerdere opties, van heel ambitieus tot een stuk minder omvattend. Er was ook een efficiencywinst mogelijk. “De keuze was vervolgens aan het bestuur van de drie gemeenten”, zegt Coppens-van Nunen.
Nog een observatie over de samenwerking, zowel van het bestuur als de ambtenarij: er komt geleidelijk meer samenhang in het beleid van de gemeenten. Beleidsregisseur Minke van de Zande zegt ook dat ze probeert de gemeenten te bewegen zo veel mogelijk hetzelfde beleid te voeren. Volgens wethouder Schouten-De Boer is ongeveer 80 procent van het beleid hetzelfde in de drie gemeenten.
Bezuinigen
Directeur Aalders laat weten dat zijn organisatie al bezuinigt vanaf de eerste dag. “Wij zijn 20 procent minder groot voor onze taken dan een gemeente met een zelfde aantal inwoners, dus afslanken is erg lastig.”
Als bezuinigen op de eigen organisatie nodig zal blijken, dan kijkt Aalders eerst naar de wettelijke en niet-wettelijke taken. De besparing moet dan worden gevonden bij het personeel dat werkt aan de tweede categorie. “Je moet ook kijken of de winst wel te halen is binnen de BEL Combinatie.”
Zijn die gemeentesecretarissen nog wel nodig, bijvoorbeeld? “Ja”, zegt de Larense gemeentesecretaris Baukje Coppens-van Nunen. “Dit blijft toch mensenwerk. Wij moeten alle wensen op elkaar laten aansluiten, vooral als adviseur. Ik ben de schakel tussen het college en de BEL Combinatie. Op die manier werken wij aan goed opdrachtgeverschap.”
BEL Combinatie is de Bedrog En Leugens Combinatie. Verre van efficient. Sinds de ambtelijke fusie zijn de kosten per personeelslid verdubbeld. Een ideaal model voor een wij-zij-houding van het bestuur ten opzichte van de werkorganisatie. De instandhouding van ‘couleur local’ is het absolute dieptepunt. Zulke kleine gemeenten waarvan de geografische grens tussen Blaricum en Laren nauwelijks bepaalbaar is, behoren juist eens op te houden met dat kneuterige gedoe en mee te werken aan de schaalvergroting die in het kader van de europeanisering en globalisering wel op zijn plaats zou zijn. Coen Aalders is een oplichter die zijn netwerk van coaches en teamtrainers veel inkomsten heeft bezorgd door de gehele organisatie te verplichten daaraan mee te doen. Vervolgens werden deelnemers ontslagen op basis van vertrouwelijk gedeelde informatie tijdens deze coaching sessie’s en teamtrainingen. Heeft gedurende 2009-2012 zo’n ? 600.000,– gekost zonder enig resultaat. Het enige doel dat gediend wordt is de instandhouding van het imago van de BEL, terwijl het één van de slechtst functionerende ambtenarenorganisatie’s is. Een fusie moet plaatsvinden.
samen werken met 3 afzonderlijke college’s lijkt me een gedrocht. Teveel kleinschalige verschillen van inzicht waardoor beleidsvorming erg stroperig wordt lijkt me. I.d.d. Jan een fusie lijkt me veel leaner.
De naam is BEL Combinatie dus de eerste drie zijn hoofdletters, dan geen streepje en vervolgens Combinatie weer met een hoofdletter beginnend
En van 80% gelijk beleid gaat het onvermijdelijk naar 100% gelijk beleid (“want anders kan de gezamenlijke ambtelijke organisatie niet effici?nt werken”) en dan volgt fusie. Wedden?