• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
  • Skip to footer
  • Contact
  • Nieuwsbrief

Gemeente.nu

Nieuws voor gemeenten

  • Bedrijfsvoering
    • Aanbestedingen
    • Belastingen
    • Big data
    • Burgerzaken
    • Communicatie
    • Digitalisering
    • Financiën
    • Ondernemersbeleid
    • Organisatie
    • Privacy
    • Vergunningen
  • Sociaal
    • Bijstand
    • Decentralisatie
    • Integratie
    • Jeugdzorg
    • Onderwijs
    • Ouderen
    • Schuldhulp
    • Sport
    • Werk
    • Wmo
  • Veiligheid
    • Boa
    • Cybersecurity
    • Evenementen
    • Handhaving
    • Ondermijning
    • Openbare orde
  • Ruimte & Milieu
    • Afval
    • Bodem
    • Bouw
    • Duurzaamheid
    • Energie
    • Infrastructuur
    • Leefomgeving
    • Omgevingswet
    • Smart city
  • Loopbaan
    • Cao
    • Integriteit
    • Leiderschap
    • Mobiliteit
    • Ontwikkeling
    • Pensioen
  • Bestuur
    • College
    • Gemeenteraad
    • Participatie
    • Samenwerking
    • Raadsledennieuws (archief)
  • Partners
    • AOG School of Management
    • Centric
    • Kader Group
    • Segment
    • TAUW
    • Sdu VIND
  • Whitepapers
  • Opleidingen

Binnen kaders werken, buiten kaders denken

28 februari 2012 door joostvalkhoff

Rekenkamers die expliciet onderzoek verrichten naar de kwaliteit van de kaderstellende rol van de raad of onderzoeken doen die deze rol versterken, zetten gemeenteraden in hun kracht. Rekenkamers laten die kans echter veelal onbenut.

– VISIE – Dave Ensberg-Kleijkers, Lydia Zwier-Kentie en Mark Hooftman

U staat aan de vooravond van een grote beslissing: u gaat uw huis verbouwen. Verkopen is lastig in de huidige woningmarkt; dan maar investeren in het huis. Wat er precies moet gebeuren, weet u niet. Uw enige uitgangspunt is dat uw huis na de verbouwing meer waard moet zijn.

Met deze gedachte gunt u een aannemer de opdracht om voor een bepaald bedrag het huis te verbouwen. Tijdens de verbouwing wordt u af en toe op de hoogte gebracht en als het eenmaal volledig is verbouwd, bekijkt u of de verbouwing naar uw wens is gerealiseerd.

Gemeenteraden stellen maar zelden duidelijke kaders
Er zullen maar weinig mensen op deze manier omgaan met de verbouwing van hun huis. De meeste mensen stellen vooraf duidelijke en concrete ‘kwaliteitseisen’ op voordat ze de aannemer laten beginnen met verbouwen. Toch is dat wel de manier waarop gemeenteraden in de praktijk omgaan met hun ‘huis’ en alle onderdelen van dat huis; de gemeentelijke begroting en onderliggende projecten.

Gemeenteraden hebben een ‘kaderstellende rol’ waarmee ze vooraf ‘kwaliteitseisen’ aan gemeentelijk beleid behoren te stellen. In de praktijk laten raden dit doorgaans over aan het college, zo hebben wij in de afgelopen jaren ervaren in het interviewen of spreken van raadsleden. “Wij gaan ervan uit dat zij wel weten hoe ze het moeten doen”, klinkt het. “Op hoofdlijnen weten we waar we aan toe zijn door het Collegeprogramma voor de gehele raadsperiode”, vullen raadsleden dan aan. Sommige raadsleden vinden het stellen van kaders “politiek minder spannend”. Spijtig.

Het vooraf niet stellen van duidelijke kaders is de bakermat voor politieke teleurstellingen. Raadsleden kunnen in de uitvoering van het beleid dikwijls te laat controleren of alles wel naar hun zin gebeurt. Duidelijke kaders zorgen voor heldere verwachtingen en leiden misschien zelfs wel tot een betere verbouwing van het huis. Raadsleden kennen de gemeenschap namelijk als geen ander en weten op basis daarvan welk beleid wel en welk beleid niet werkt. Ook helpen kaders raadsleden politieke verantwoording af te leggen aan de samenleving over het beleid.

Rekenkamers zouden gemeenteraden kunnen helpen
Tegen deze achtergrond van passieve gemeenteraden die moeite hebben hun kaderstellende rol stevig in te vullen, laten ook gemeentelijke rekenkamers een unieke kans liggen. Er zijn namelijk maar weinig rekenkamers die gemeenteraden hierbij helpen. Ze zouden dat echter wel kunnen doen door bijvoorbeeld de kwaliteit van de kaderstellende rol van de raad te onderzoeken. Ook zouden rekenkamers in hun reguliere onderzoeken concrete suggesties kunnen formuleren voor goede kaders in de toekomst.

Waarom laten rekenkamers dan toch deze kans liggen, zult u zich afvragen. Simpel. De meeste rekenkamers vinden het stellen van kaders ‘te politiek’. Zij wagen zich niet aan aanbevelingen die politiek gezien gevoelig liggen of kunnen liggen. De genoemde ‘kwaliteitseisen’ voor het beleid komen tot stand door afweging van verschillende belangen uit de samenleving. Niet gek dat veel rekenkamers hier hun vingers niet aan willen of durven te branden. Toch zouden rekenkamers dat waardevrij en politiekneutraal kunnen doen.

En zo kan het dus ook
De gezamenlijke rekenkamercommissie van de Gelderse gemeenten Berkelland, Bronckhorst, Lochem en Montferland laat in de praktijk zien hoe rekenkamers gemeenteraden kunnen helpen met versterking van hun kaderstellende rol. Zo onderzocht deze rekenkamercommissie in 2010 de verbonden partijen in de gemeenten. Dit onderzoek heeft onder meer geleid tot een ‘checklist informatievoorziening verbonden partijen’, zodat raadsleden in de toekomst weten waar ze op moeten letten en welke eisen ze aan het beleid moeten stellen. Hetzelfde deed deze rekenkamercommissie in 2010 met het onderzoek naar de informatievoorziening van grote projecten.

Verder verricht deze rekenkamercommissie ‘waarderend’ onderzoek, zoals in 2012 naar de uitvoering van de Wet Werk en Bijstand (WWB). Hierin onderzoekt de rekenkamercommissie niet alleen wat beter moet en kan in het beleid en uitvoering, maar kijkt ze ook naar de te waarderen en behouden krachten  bij de uitvoering van de WWB. Met het oog op nieuwe wetgeving, in de vorm van de Wet Werken naar Vermogen, zijn deze ‘waarden’ belangrijke lessen en hoofdingrediënten voor de aanbevelingen voor de nieuwe (beleids)kaders die de gemeenteraden zullen kunnen stellen.

Deze rekenkamercommissie blijft uit de politieke discussie door haar pragmatische insteek. Deze rekenkamercommissie stelt zichzelf vragen als:

  • Wat werkt er rondom beleid X in andere gemeenten en wat niet?
  • Wat leert eerder (wetenschappelijk) onderzoek ons over beleid X?
  • Wat hebben onze gemeenten in het verleden gedaan rondom beleid X en wat kan daarvan worden geleerd voor de toekomst?
  • Wat betekenen deze antwoorden voor kaders voor toekomstig beleid X van onze gemeenten?

Buiten traditionele kaders denken
Andere rekenkamers doen er verstandig aan meer buiten de kaders te denken. Rekenkamers die expliciet onderzoek verrichten naar de kwaliteit van de kaderstellende rol van de raad of onderzoeken doen die deze rol versterken, zetten gemeenteraden in hun kracht. Deze rekenkamers zorgen ervoor dat de raad met een gerust hart haar huis kan laten verbouwen, zonder achteraf te worden verrast.


Over de Auteurs:
Dave Ensberg-Kleijkers is bestuurskundige en lid van een rekenkamercommissie
Lydia Zwier-Kentie is bestuurskundige en lid van diverse rekenkamercommissies
Mark Hooftman is politicoloog

Filed Under: Bestuur

Reageer
Vorige artikel
Stalker burgemeester Rhenen krijgt werkstraf
Volgende artikel
VNG: garandeer veiligheid tunnels

Reader Interactions

GERELATEERD

Gemeenten zetten zich in voor rookvrije generatie

Bijna alle gemeenten houden zich bezig met het creëren van rookvrije omgevingen. De rol die gemeenten hierbij aannemen is vooral ondersteunend. Dat blijkt uit onderzoek van I&O Research. Gemeenten spelen een belangrijke rol bij de realisatie van de Rookvrije Generatie in 2040, aldus de derde editie van de Locatiemonitor, een onderzoek in opdracht van Gezondheidsfondsen... lees verder

80 procent stemlokalen onvoldoende toegankelijk

Uit een steekproef van Ongehinderd blijkt dat bijna 80 procent van de aangewezen stemlokalen niet goed toegankelijk is voor mindervaliden. Demissionair minister De Jonge gaat hierover in gesprek met gemeenten, zo blijkt uit een Kamerbrief. In de Kamerbrief informeert de minister de Tweede Kamer over de stand van zaken met betrekking tot de voorbereidingen van... lees verder

Webinar: Psychosociale arbeidsbelasting in de RI&E 

Volgens de Arbowet ben je als werkgever verplicht om beleid te voeren dat erop gericht is om psychosociale arbeidsbelasting (PSA) te voorkomen of dit te beperken wanneer dit een risico vormt voor jouw bedrijf. Om de risico’s van PSA in kaart te brengen maken we gebruik van de RI&E. Maar hoe zet je een RI&E... lees verder

Geef een reactie Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Primary Sidebar

GEMEENTEVACATURES

Griffier – Gemeente Roerdalen

Ombudsman gemeente Groningen Groningen

Voorzitter Rekenkamer Groningen Groningen

Meer vacatures

LAATSTE ARTIKELEN

Gemeenten zetten zich in voor rookvrije generatie

27 september 2023

80 procent stemlokalen onvoldoende toegankelijk

27 september 2023

Webinar: Psychosociale arbeidsbelasting in de RI&E 

27 september 2023

Loyalis AOV

Je cao wijzigt, je AOV wijzigt mee

27 september 2023

VVD krijgt wind van voren in debat over Spreidingswet

27 september 2023

GEMEENTE.NU PARTNERS

Warmdraaien voor de Omgevingswet: praktische kennis voor een naadloze overgang 
  • Segment

Warmdraaien voor de Omgevingswet: praktische kennis voor een naadloze overgang 

Vijf tips voor een betere dienstverlening en klantgerichtheid
  • Segment

Vijf tips voor een betere dienstverlening en klantgerichtheid

‘Een feestje van de ceremonie maken’
  • Segment

‘Een feestje van de ceremonie maken’

Van bestemmingplan naar omgevingsplan
  • Segment

Van bestemmingplan naar omgevingsplan

Bereid je voor op extra paspoort- en ID-kaartaanvragen
  • Segment

Bereid je voor op extra paspoort- en ID-kaartaanvragen

Professioneel risicomanagement steeds belangrijker
  • Segment

Professioneel risicomanagement steeds belangrijker

Aan de slag met de Wet open overheid
  • Segment

Aan de slag met de Wet open overheid

Opinie Standaardisatie nodig om Common Ground van de grond te krijgen
  • Centric

Opinie Standaardisatie nodig om Common Ground van de grond te krijgen

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 
  • Segment

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 

Opinie Common Ground moet breder gedragen worden
  • Centric

Opinie Common Ground moet breder gedragen worden

Zomerkorting bij Segment! 
  • Segment

Zomerkorting bij Segment! 

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 
  • Segment

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden
  • Segment

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen
  • Segment

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou
  • Segment

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou

Compleet juridisch cursusprogramma voor de waterschapwereld
  • Segment

Compleet juridisch cursusprogramma voor de waterschapwereld

Risico’s en kansen van Common Ground
  • Centric

Risico’s en kansen van Common Ground

Maak medewerkers bewust van cybersecurity
  • Centric

Maak medewerkers bewust van cybersecurity

Digitaliseren in Rotterdam: ‘Volledig vanuit één systeem werken’
  • Centric

Digitaliseren in Rotterdam: ‘Volledig vanuit één systeem werken’

Centric en Arda vergroten securitybewustzijn binnen organisaties
  • Centric

Centric en Arda vergroten securitybewustzijn binnen organisaties

Centric en DiVault, voor duurzaam toegankelijke gemeenten
  • Centric

Centric en DiVault, voor duurzaam toegankelijke gemeenten

‘Co-creatie’ betekent nog niet vanzelf maatwerk 
  • Centric

‘Co-creatie’ betekent nog niet vanzelf maatwerk 

Digitale terinzagelegging volgens Common Ground
  • Centric

Digitale terinzagelegging volgens Common Ground

Blog – Delen die data: Omgevingswet is niet gebaat bij eilandjes
  • Centric

Blog – Delen die data: Omgevingswet is niet gebaat bij eilandjes

Blog – Gebruiksgemak is ook werk uit handen nemen
  • Centric

Blog – Gebruiksgemak is ook werk uit handen nemen

Voorbereid op de piek in Bbz-aanvragen?
  • Centric

Voorbereid op de piek in Bbz-aanvragen?

Podcast – Rechtmatigheid implementeren in de organisatie
  • Segment

Podcast – Rechtmatigheid implementeren in de organisatie

Blog – Nuchter innoveren met Rotterdam
  • Centric

Blog – Nuchter innoveren met Rotterdam

Strategische samenwerking Energiemissie en Centric rond e-factureren
  • Centric

Strategische samenwerking Energiemissie en Centric rond e-factureren

Blog – Innovatie die echt meerwaarde levert
  • Centric

Blog – Innovatie die echt meerwaarde levert

Kijk terug: BOA Webinar over groei van de handhaving
  • Segment

Kijk terug: BOA Webinar over groei van de handhaving

Innovaties Burgerzaken: ‘Meer gemak voor inwoners en professionals’
  • Centric

Innovaties Burgerzaken: ‘Meer gemak voor inwoners en professionals’

Auditbare veiligheid op het gebied van wachtwoorden
  • Centric

Auditbare veiligheid op het gebied van wachtwoorden

Podcast 25 jaar opleiden in de publieke sector
  • Segment

Podcast 25 jaar opleiden in de publieke sector

Súdwest-Fryslân zet de kracht van data op de kaart
  • Centric

Súdwest-Fryslân zet de kracht van data op de kaart

‘Een nieuw paspoort is geen boek dat je even koopt’
  • Centric

‘Een nieuw paspoort is geen boek dat je even koopt’

Opleidingen Omgevingswet voor Twentse gemeenten
  • Segment

Opleidingen Omgevingswet voor Twentse gemeenten

Digitale dienstverlening met de burger echt centraal
  • Centric

Digitale dienstverlening met de burger echt centraal

‘Hybride’ les laat deelnemer kiezen tussen fysiek of virtueel
  • Segment

‘Hybride’ les laat deelnemer kiezen tussen fysiek of virtueel

Met de Meetfiets de gemeente in
  • Centric

Met de Meetfiets de gemeente in

Centric stelt software inburgeringswet vrij beschikbaar
  • Centric

Centric stelt software inburgeringswet vrij beschikbaar

Jongeren als IT’er aan het werk voor Centric via 2TestIT
  • Centric

Jongeren als IT’er aan het werk voor Centric via 2TestIT

AI-assistent verbetert interactie burger met gemeente
  • Centric

AI-assistent verbetert interactie burger met gemeente

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips
  • Segment

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips

Business intelligence helpt bij goede ambulancezorg
  • Centric

Business intelligence helpt bij goede ambulancezorg

Provinciale Reservepool met stembureauleden
  • Segment

Provinciale Reservepool met stembureauleden

Centric en Gripvol vergemakkelijken Bbz-aanvraag ondernemers
  • Centric

Centric en Gripvol vergemakkelijken Bbz-aanvraag ondernemers

Verkiezingen in coronatijd: nervositeit en verscheurde stempassen
  • Segment

Verkiezingen in coronatijd: nervositeit en verscheurde stempassen

Diplomastelsel Burgerzaken verandert
  • Segment

Diplomastelsel Burgerzaken verandert

Masterclasses informatiebeveiliging
  • Segment

Masterclasses informatiebeveiliging

BOA Webinar: Na corona – groei handhaving vasthouden!
  • Segment

BOA Webinar: Na corona – groei handhaving vasthouden!

Hoe stel je financiële rechtmatigheid vast?
  • Segment

Hoe stel je financiële rechtmatigheid vast?

Centric en ValidSign verstevigen partnerschap
  • Centric

Centric en ValidSign verstevigen partnerschap

Friese voorlopers op weg naar Omgevingswet
  • Centric

Friese voorlopers op weg naar Omgevingswet

Collectief leren: juist in coronatijd, maar hoe dan?
  • Segment

Collectief leren: juist in coronatijd, maar hoe dan?

VNOG gaat voor financiën vanuit de cloud
  • Centric

VNOG gaat voor financiën vanuit de cloud

Zo kom je tot een robuuste begroting
  • Segment

Zo kom je tot een robuuste begroting

Online training agressie voorkomen: kan dat?
  • Segment

Online training agressie voorkomen: kan dat?

Vijf redenen om voor Segment te kiezen
  • Segment

Vijf redenen om voor Segment te kiezen

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’
  • Segment

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’

Centric presenteert Productbeleid Decentrale Overheid 2021
  • Centric

Centric presenteert Productbeleid Decentrale Overheid 2021

Whitepaper – Archiveren voor gemeenten
  • Centric

Whitepaper – Archiveren voor gemeenten

Jelly Frankes: jong, enthousiast en deskundig
  • Segment

Jelly Frankes: jong, enthousiast en deskundig

Whitepaper – Gemeenten ontzorgd met SaaS
  • Centric

Whitepaper – Gemeenten ontzorgd met SaaS

Eerste Hulp bij Verkiezingen
  • Segment

Eerste Hulp bij Verkiezingen

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit
  • Segment

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit

BUCH-gemeenten nemen Centric Burgerzaken in gebruik
  • Centric

BUCH-gemeenten nemen Centric Burgerzaken in gebruik

Centric en Stratech bieden totaaloplossing schuldhulpverlening
  • Centric

Centric en Stratech bieden totaaloplossing schuldhulpverlening

Centric en SNG werken samen aan rekenmodule beslagvrije voet
  • Centric

Centric en SNG werken samen aan rekenmodule beslagvrije voet

Eric Gubbels over online leren in coronatijd
  • Segment

Eric Gubbels over online leren in coronatijd

Digitale handhaving in het sociaal domein
  • Centric

Digitale handhaving in het sociaal domein

Boa’s: kennis als schild tegen angst en onzekerheid
  • Segment

Boa’s: kennis als schild tegen angst en onzekerheid

Opinie ‘Kaders’ zijn de nieuwste kleren van de keizer
  • Centric

Opinie ‘Kaders’ zijn de nieuwste kleren van de keizer

BoAcademie lanceert opleiding niveau 4 voor handhavers
  • Segment

BoAcademie lanceert opleiding niveau 4 voor handhavers

De Virtuele Inloopavond
  • Centric

De Virtuele Inloopavond

Whitepaper Talentmatch – Meedoen op de arbeidsmarkt
  • Centric

Whitepaper Talentmatch – Meedoen op de arbeidsmarkt

Whitepaper – De roadmap naar Office 365 voor gemeenten
  • Centric

Whitepaper – De roadmap naar Office 365 voor gemeenten

Aanvullende geweldsmiddelen boa’s horen erbij
  • Segment

Aanvullende geweldsmiddelen boa’s horen erbij

De missie van Segment
  • Segment

De missie van Segment

Centric publiceert publieksverslag 2019
  • Centric

Centric publiceert publieksverslag 2019

Schuldenproblematiek door de coronacrisis
  • Segment

Schuldenproblematiek door de coronacrisis

Vernieuwend opleidingsaanbod voor gemeenten
  • Segment

Vernieuwend opleidingsaanbod voor gemeenten


Footer

Snel naar

  • Aanbestedingen
  • Big data
  • Financiën
  • Handhaving
  • Integriteit
  • Leefomgeving

Meer Gemeente.nu

  • Nieuwsbrief
  • Facebook
  • Twitter
  • Linkedin
  • Events

Help

  • Adverteren
  • Contact
  • Spelregels

Powered by Sdu

SDU

Het laatste nieuws van
Gemeente.nu in je mail?

×