Provincies moeten ervoor zorgen dat gemeenten geen nieuwe winkelpanden meer laten bouwen.
Dat vindt Detailhandel Nederland.
Uit een vergelijking van de vereniging. blijkt dat er ondanks de toenemende leegstand nog veel plannen zijn voor het bijbouwen van nog eens 2,5 miljoen meters winkeloppervlakte. Dat zou neer kunnen komen op gemiddeld 9000 nieuwe winkelpanden. Zo bestaan in de provincie Utrecht plannen om 12% van het bestaande winkeloppervlak bij te bouwen, bij een leegstand van 7%. Als al deze plannen worden gerealiseerd, loopt de leegstand op tot gemiddeld 18%.
Stijgende leegstand
De leegstand van winkelpanden is op dit moment in Nederland gemiddeld 10%. Toch zijn er veel plannen om nieuwe winkellocaties te ontwikkelen. “Buitensporige toevoeging van nieuwe winkelmeters leidt tot een ontwikkeling vergelijkbaar met de kantorenmarkt, echter de maatschappelijke gevolgen van winkelleegstand zijn vele malen groter. Winkelleegstand leidt tot verpaupering van binnensteden, maakt winkelen voor consumenten minder aantrekkelijk en omwonenden ervaren leegstand als onveilig.” Detailhandel Nederland zegt niet tegen nieuwbouw te zijn, mits ‘slechte’ winkelmeters worden opgeruimd. Jildau Schuilenburg, secretaris Vestigingszaken van Detailhandel Nederland: “Het uitblijven van krachtig sturen van gemeenten en provincies leidt tot een zeepbelontwikkeling in het aanbod van winkelpanden.”
Regie door provincies
“De ervaring leert dat gemeenten bij het bijbouwen van winkels te weinig rekening houden met de gevolgen hiervan voor de wijde omtrek. Daarom is het nodig dat provincies de regie voeren op de ontwikkeling van nieuwe winkellocaties.” Een aantal provincies voert al een detailhandelsbeleid met doorwerking in regels met betrekking tot de ruimtelijke ordening. Detailhandel Nederland roept nu alle provincies op om detailhandel als provinciaal belang te zien, een sterke regie te voeren en niet te schuwen om de doorzettingsmacht ten opzichte van gemeenten te gebruiken. Het is van belang dat gemeenten bij nieuwe ontwikkelingen rekening houden met de effecten voor de regio voor de lange termijn en of er sprake is van een groei- of krimpregio.
Gemeenten moeten van de belangen vereniging met een geactualiseerd beleid en de benodigde middelen inzetten op bovenregionale afstemming en het opruimen van vierkante meters detailhandel zonder toekomstperspectief. Daarbij zal tevens de marktwerking in de huidige economische situatie er waarschijnlijk toe leiden dat een deel van de plannen voor nieuwe detailhandel niet gerealiseerd zal worden.
Leegstand is te wijten aan gebrek aan marktwerking. Oplossen begint dus met het aanwakkeren van de concurrentie tussen vastgoedeigenaren opdat huren omlaag gaan. Lagere huren stopt de uitstroom en maakt rendabele exploitatie mogelijk. Want alleen als leegstand is ingeprijsd heeft herbestemmen of slopen zin.