Demissionair staatssecretaris Van der Burg (Asielzaken) moet dinsdag alles op alles zetten om de senaat achter de spreidingswet te krijgen. Hij zal veel overtuigingskracht nodig hebben en ook moet hij een aantal toezeggingen doen. Het is nog steeds onzeker of het wetsvoorstel op een meerderheid in de Eerste Kamer kan rekenen.
Voor het begin van het debat in de Eerste Kamer waren 36 van de 75 senatoren voor en 37 senatoren tegen de wet, die een eerlijke verdeling van asielzoekers over gemeenten als doel heeft. Voor een meerderheid zijn 38 zetels nodig. Van der Burg beantwoordt op de tweede dag van het debat de vele vragen en opmerkingen die maandag door de Eerste Kamer zijn gesteld.
Eenmansfracties
Alle ogen waren op de eerste dag vooral gericht op de eenmansfracties 50Plus en OPNL. Beide senatoren hielden tot aan het debat de kaarten tegen de borst. Martin van Rooijen van 50Plus ziet de spreidingswet niet als oplossing voor de opvangcrisis. De 16.000 statushouders die nu een plek bezet houden in de asielzoekerscentra zijn volgens hem het probleem. Het huisvesten van statushouders in zogeheten tussenvoorzieningen, gefinancierd door het Rijk, is volgens hem een betere oplossing.
50Plus lijkt dus tegen te gaan stemmen, terwijl OPNL met een aantal toezeggingen waarschijnlijk door Van der Burg over de streep kan worden getrokken. Dat werd tijdens het debat duidelijk.
Onverwacht kritisch
De Partij voor de Dieren (3 zetels) toonde zich tijdens het debat onverwacht uitermate kritisch over een aantal wetsteksten over onder meer de manier waarop het aantal opvangplekken voor asielzoekers over gemeenten wordt verdeeld. De PvdD stemde in de Tweede Kamer voor de wet, maar de fractie in de Eerste Kamer eist een aantal garanties van de staatssecretaris. Als die er niet komen, stemt de fractie tegen, zei senator Peter Nicolaï maandagmiddag.
Tegen
Van der Burg weet dat het onbegonnen werk is om te proberen PVV, SGP, JA21 en Forum voor Democratie aan boord te krijgen. Zij zijn en blijven resoluut tegen de wet. SGP en FVD deden in het debat hun bezwaren tegen de wet nog eens uit de doeken en zullen tegen de wet gaan stemmen.
Het CDA heeft kritiek op onder meer de ingewikkelde verdeelsystematiek van asielzoekers over gemeenten en is er niet blij mee is dat gemeenten in het uiterste geval worden gedwongen asielzoekers op te vangen. Toch zal de fractie naar verwachting wel met de wet instemmen. ‘Er moet een einde komen aan de huidige situatie,’ zei CDA-senator Madeleine van Toorenburg.
Kansen
Bij BBB en VVD liggen nog kansen. In de Tweede Kamer stemden zij tegen de wet, maar senatoren van beide partijen worstelen met hun standpunt. Van der Burg zal moeten praten als Brugman om een aantal BBB’ers en VVD’ers over de streep te trekken. Met een stuk of 5 ‘dissidenten’ kan de wet op een meerderheid rekenen.
Want hoewel ook GroenLinks-PvdA, CDA, D66, SP, ChristenUnie en Volt nog vragen over de wet hebben, zullen zij naar alle waarschijnlijkheid met de wet instemmen. Dat deden ze ook in de Tweede Kamer.
Volgende week dinsdag stemt de senaat hoofdelijk, en niet per fractie, over de wet.
Schandalig dat dit op deze manier moet gebeuren, deze minister wordt alleen maar gedwarsboomd omdat gemeenten weigeren mee te werken om dit probleem op te lossen, bijzonder collegiaal t.o.v. de gemeenten die wel opvangen en tot in hun nek in de problemen zitten en koste wat kost mensen wel hun mede menselijkheid tonen. Nederland dwaalt af naar een egostaat.