• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
  • Skip to footer
  • Contact
  • Nieuwsbrief

Gemeente.nu

Nieuws voor gemeenten

  • Bedrijfsvoering
    • Aanbestedingen
    • AI
    • Belastingen
    • Burgerzaken
    • Communicatie
    • Digitalisering
    • Financiën
    • Ondernemersbeleid
    • Organisatie
    • Privacy
    • Vergunningen
  • Sociaal
    • Bijstand
    • Decentralisatie
    • Integratie
    • Jeugdzorg
    • Onderwijs
    • Ouderen
    • Schuldhulp
    • Sport
    • Werk
    • Wmo
  • Veiligheid
    • Boa
    • Cybersecurity
    • Evenementen
    • Handhaving
    • Ondermijning
    • Openbare orde
  • Ruimte & Milieu
    • Afval
    • Bodem
    • Bouw
    • Duurzaamheid
    • Energie
    • Infrastructuur
    • Leefomgeving
    • Omgevingswet
    • Smart city
  • Loopbaan
    • Cao
    • Integriteit
    • Leiderschap
    • Mobiliteit
    • Ontwikkeling
    • Pensioen
  • Bestuur
    • College
    • Gemeenteraad
    • Participatie
    • Samenwerking
    • Raadsledennieuws (archief)
  • Partners
    • KaFra Housing
    • KPN
    • Lefebvre Sdu
    • Segment
  • Whitepapers
  • Opleidingen

Opinie Kansloos als je ongeschreven regels moet uitleggen

24 juni 2021 door Pascale Georgopoulou

Lees voor
Wetboeken ongeschreven regels

Democratische besluitvorming hangt van regels en procedures aan elkaar. Wie er aanwezig moet zijn, wie het woord mag voeren, hoe een ordentelijke stemming plaatsvindt. Alles ligt vast. Daarnaast zijn er de ongeschreven regels, die zelfs belangrijker zijn dan álles wat op papier staat. Deze gaan namelijk over gedrag en houding. Daarmee is wel iets mee aan de hand.

Deze onderwerpen van de ongeschreven regels zijn op hun beurt weer gebaseerd op waarden, zoals respect en rechtvaardigheid. Het lijkt erop dat er steeds minder ongeschreven regels zijn, omdat niet iedereen er hetzelfde over denkt, gezamenlijkheid ontbreekt.

Waarom spreken we via de voorzitter? Omdat het debat zo minder direct en minder persoonlijk wordt. De toon is daardoor minder fel en de boodschap wordt zorgvuldiger verpakt. ‘Waar staat dat?’ Kansloos als je een ongeschreven regel moet gaan uitleggen. Er zijn ook regels over handen schudden aan het begin van een vergadering en niet interrumperen tijdens een maidenspeech. ‘Hè, hoezo dan?’ Omdat het netjes en beschaafd is, dáárom!

Vrijblijvend amenderen

Een tijdje geleden raakte ik in gesprek met een raadslid over het verschijnsel ’tegenstemmen bij zelf geamendeerde raadsvoorstellen’. Hij begreep echt niet waar ik mij druk om maakte. Het ging om een voorstel in een raadsvergadering. Een bepaalde fractie was tegen het voorstel, zoveel was duidelijk. Je zou verwachten dat er argumenten op tafel zouden komen, dat er geprobeerd zou worden om de anderen te overtuigen. En als er uiteindelijk niemand zou bewegen zou een stemverklaring en de stemming de afsluiter zijn. You win some, you lose some.

Maar de strijd was in dit geval nog niet gestreden. Deze fractie kwam met een amendement om het voorstel te wijzigen. Dat kreeg een meerderheid van de raad achter zich. Vervolgens werd het geamendeerde raadsvoorstel zelf in stemming gebracht – en de fractie stemde tegen. De aanpassing, het eigen wijzigingsvoorstel dus, was niet genoeg. De fractie was tegen en bleef tegen. Vrij vertaald: ‘Ik wil niet, ik doe niet mee, of nou, vooruit, ik doe tóch mee… Oh kijk, ik krijg mijn zin, maar: nu hoeft ’t al niet meer hoor, dus nee, ik doe toch weer niet mee.’ Klinkt kinderachtig en is het ook. Dat dóe je niet!

Het staat geschreven

Er geldt een ongeschreven regel dat je als raadslid bij voorstellen welwillend kijkt of er iets in zit. En dat je argumenten kan opvoeren in een debat om de ’tegenstander’ te overtuigen. Daarbij moet je zelf ook wel openstaan om te luisteren naar de tegenargumenten, wellicht word je zelf overtuigd. Gemeenteraden vergaderen over plannen, beleid of regels. Er komt een voorstel op de agenda, meestal voorbereid door het college, soms een initiatief of interpellatie uit de raad.

De formele regels zijn opgetekend in de Gemeentewet en lokaal vertaald in bijvoorbeeld een reglement van orde. Hun informele tegenhangers zijn gewoontes, rituelen of afspraken die raadsleden uitvoeren zonder dat iemand het zegt, oplegt of voorschrijft. En het is dus mijn indruk dat er steeds minder ongeschreven regels zijn. Althans regels waar consensus over is. De opvattingen over houding en gedrag lopen almaar verder uiteen. In plaats van te focussen op het spel, schopt men tegen de regels aan.

Minder, minder

Jammer is het en zonde. Ongeschreven regels zijn gebaseerd op respect, verbondenheid, rechtvaardigheid, gelijkheid. Ze zijn de vertaalslag van die waarden naar de dagelijkse omgang. Ongeschreven regels zijn – als het ware – bruggetjes tussen mensen, verbindingen binnen netwerken, ze maken dingen mogelijk, omdat je samen iets wilt bereiken.

Hoe minder van die regels er zijn, hoe minder je gezamenlijk hebt. Democratisch functioneren en besluiten is gelijk aan gezamenlijk verantwoordelijkheid willen dragen. Met de nadruk op ‘willen’.

Tagged With: democratie, gemeenteraad Filed Under: Bestuur, Blog, Gemeenteraad

Lees 1 reactie
Vorige artikel
Vertrouwen - en wat een onprettig gevoel geeft
Volgende artikel
Trofee voor digitale balie Rotterdam

About Pascale Georgopoulou

Pascale Georgopoulou is oud-raadslid, oud-griffier en zelfstandig adviseur binnen de publieke zaak op het gebied van de Omgevingswet, participatie en de energietransitie.

Reader Interactions

GERELATEERD

Politieke onrust in Alphen aan den Rijn: voorlopig geen nieuwe burgemeester

Alphen aan den Rijn is op zoek naar een nieuwe burgemeester. Maar Commissaris van de Koning Wouter Kolff heeft de benoemingsprocedure voor een nieuwe burgemeester voorlopig stilgelegd. Kolff gaat na de gemeenteraadsverkiezingen van maart volgend jaar opnieuw in gesprek met de gemeenteraad om te kijken of de procedure kan worden opgestart. Peter Rehwinkel is momenteel... lees verder

gemeenteraad

Opinie Volle bak

De drukte op het terrein rond de feestzaal waar de raad vergadert, bracht me in verwarring. Allerlei leeftijden, zag ik, waaronder behoorlijk wat kinderen. Had ik me vergist in de datum, was er een evenement waar ik niks van wist?Nee, zo bleek, er speelde iets met de buitenschoolse opvang en al deze mensen stonden hier... lees verder

Buitenlandse spion

Opinie Verslag van buitenlandse spion

Zit ik nu een Franse burgemeester te verdedigen die ik nauwelijks ken, van wie ik nog geen idee gelezen heb, en wiens invulling van democratie ik nog niet heb doorgrond? Ik betrap mezelf op deze vraag als we op weg zijn naar de verzamelplaats van de seniorenwandelclub. Daar dacht ik bij een gezellig clubje terecht... lees verder

Comment (1)

  1. ambtenaar Frank says

    30 juni 2021 at 14:20

    Als je het goed bekijkt zijn de geschreven regels gebaseerd op en praktische uitwerkingen van de ongeschreven regels. Als de ongeschreven regels dus veranderen (je er niet meer aan houden is hetzelfde als: veranderen), dan moet je misschien de geschreven regels veranderen.

    Beantwoorden

Geef een reactie Reactie annuleren

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Primary Sidebar

TOPVACATURES

BIM Regisseur – Waterschap Drents Overijsselse Delta

Beleidsadviseur Circulaire Economie – Gemeente Tilburg

(Senior) Projectleider Civiele Techniek – 28-36 uur – Gemeente Westland

Senior Beheerstechnisch Adviseur Civiele Kunstwerken en Beschoeiingen – Gemeente Nieuwegein

Meer vacatures

LAATSTE ARTIKELEN

Kritiek op nieuw stikstofplan

10 juli 2025

Eerste Kamer bezorgd over woonsituatie statushouders

10 juli 2025

Energiehulp effectief voor huishoudens in energiearmoede

9 juli 2025

cybersecurity

Opinie Drie bestuurlijke tips voor een digitaal veilige zomer

9 juli 2025

Datalek drie gemeenten

Aanpak van datalekken en corruptie bij gemeenten

9 juli 2025

GEMEENTE.NU PARTNERS

De missie van Segment
  • Segment

De missie van Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’
  • Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’

‘Alles onder de Wet open overheid is openbaar, tenzij…’
  • Segment

‘Alles onder de Wet open overheid is openbaar, tenzij…’

‘Nieuwe locatie voor een school roept vaak weerstand op’
  • Segment

‘Nieuwe locatie voor een school roept vaak weerstand op’

Crisisbeheer: voorbereiden op cyberaanvallen 
  • Segment

Crisisbeheer: voorbereiden op cyberaanvallen 

Vernieuwend opleidingsaanbod gebiedsontwikkeling
  • Segment

Vernieuwend opleidingsaanbod gebiedsontwikkeling

Leergang Ambtelijk Vakmanschap: groeien als ambtenaar
  • Segment

Leergang Ambtelijk Vakmanschap: groeien als ambtenaar

‘Het oliemannetje in de gemeentelijke machine’
  • Segment

‘Het oliemannetje in de gemeentelijke machine’

Nieuwe trainingen informatieveiligheid bij Segment
  • Segment

Nieuwe trainingen informatieveiligheid bij Segment

Eigen academie Maastricht biedt medewerkers ruime keuze
  • Segment

Eigen academie Maastricht biedt medewerkers ruime keuze

Burgerzaken gaat terug naar school: een nieuw concept
  • Segment

Burgerzaken gaat terug naar school: een nieuw concept

20 juni: Informatiebijeenkomst Diplomalijnen NLQF-6
  • Segment

20 juni: Informatiebijeenkomst Diplomalijnen NLQF-6

Vijf adviezen om je team up-to-date te houden
  • Segment

Vijf adviezen om je team up-to-date te houden

De drie p’s van Segment
  • Segment

De drie p’s van Segment

Segment: partner in gemeentelijke ontwikkeling
  • Segment

Segment: partner in gemeentelijke ontwikkeling

De Wet open overheid is voor iedereen relevant
  • Segment

De Wet open overheid is voor iedereen relevant

Het diploma Burgerzaken haal je bij Segment
  • Segment

Het diploma Burgerzaken haal je bij Segment

‘Neem je bivak en je matties mee’
  • Segment

‘Neem je bivak en je matties mee’

Warmdraaien voor de Omgevingswet: praktische kennis voor een naadloze overgang 
  • Segment

Warmdraaien voor de Omgevingswet: praktische kennis voor een naadloze overgang 

Vijf tips voor een betere dienstverlening en klantgerichtheid
  • Segment

Vijf tips voor een betere dienstverlening en klantgerichtheid

‘Een feestje van de ceremonie maken’
  • Segment

‘Een feestje van de ceremonie maken’

Van bestemmingplan naar omgevingsplan
  • Segment

Van bestemmingplan naar omgevingsplan

Bereid je voor op extra paspoort- en ID-kaartaanvragen
  • Segment

Bereid je voor op extra paspoort- en ID-kaartaanvragen

Professioneel risicomanagement steeds belangrijker
  • Segment

Professioneel risicomanagement steeds belangrijker

Aan de slag met de Wet open overheid
  • Segment

Aan de slag met de Wet open overheid

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 
  • Segment

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 

Zomerkorting bij Segment! 
  • Segment

Zomerkorting bij Segment! 

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 
  • Segment

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden
  • Segment

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen
  • Segment

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou
  • Segment

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips
  • Segment

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips

Zo kom je tot een robuuste begroting
  • Segment

Zo kom je tot een robuuste begroting

Vijf redenen om voor Segment te kiezen
  • Segment

Vijf redenen om voor Segment te kiezen

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’
  • Segment

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’

Eerste Hulp bij Verkiezingen
  • Segment

Eerste Hulp bij Verkiezingen

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit
  • Segment

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit

De missie van Segment
  • Segment

De missie van Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’
  • Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’


Footer

Snel naar

  • Aanbestedingen
  • AI
  • Financiën
  • Handhaving
  • Integriteit
  • Leefomgeving

Meer Gemeente.nu

  • Nieuwsbrief
  • Facebook
  • Twitter
  • Linkedin
  • Events

Help

  • Adverteren
  • Contact
  • Spelregels

Powered by Lefebvre Sdu

  • Disclaimer
  • Privacy Statement & Cookieverklaring
lefebvre SDU