418 ICT-afdelingen van 418 Gemeenten doen 418 keer hetzelfde, maar dan anders. Er moet toch een standaard ICT-configuratie (hardware, software en architectuur) bedacht kunnen worden.
– OPINIE – Wim Engels
Is de ICT van de gemeente Amsterdam anders dan die van Rotterdam, Den Haag of Utrecht?
Gemeenten in Nederland voeren allemaal dezelfde taken uit. Een heel pakket: van paspoorten en rijbewijzen uitdelen, politie en brandweer organiseren, via de uitvoering van bijstandsregelingen, GGD en thuiszorg tot en met grondzaken en woningbouw regelen, inzameling huisvuil, de plantsoenendienst, sportfaciliteiten onderhouden en nog veel meer. Dat hebben ze niet zelf bedacht, maar is gewoon vastgelegd in de Grondwet en in de Gemeentewet.
De ICT-ondersteuning, die de 418 Nederlandse gemeenten nodig hebben bij de uitvoering van deze taken, kan niet erg verschillend zijn. De bedrijfsprocessen en werkprocessen moeten op elkaar lijken, zo niet identiek zijn, net als de management-informatiebehoefte ……. tenzij iedere gemeente en iedere ICT-afdeling zijn eigen ding mag doen.
Clusters
Nu is het wel zo dat de kleinste gemeente, Schiermonnikoog, nog geen 1000 inwoners telt, en de grootste gemeente, Amsterdam, een stuk of 780.000. Dat zal leiden tot verschillen in de benodigde ICT-constellatie. Laten we de 418 gemeenten indelen in drie clusters:
– 25 grotere gemeenten met meer dan 100.000 inwoners
– 180 middelgrote gemeenten met tussen de 25.000 en 100.000 inwoners
– 215 kleinere gemeenten met minder dan 25.000 inwoners.
Die 180 middelgrote gemeenten vormen de harde kern, daar wonen de meeste burgers. Dat zullen er alleen maar meer worden als gevolg van lopende gemeentelijke herindelingen, waarbij met name kleine gemeenten samengevoegd worden. Voor die middelgrote gemeenten moet een standaard ICT-configuratie (hardware, software en architectuur) bedacht worden: de Gemeente Standaard ICT (GESI).
De 215 kleinere gemeenten kunnen volgens mij qua ICT het beste op regionale basis samenwerken in ca 20 Shared Service Centra. Die SSC’s kunnen hun configuratie dan weer in grote lijnen baseren op de GESI. De 25 grotere gemeenten moeten ook GESI toepassen, tenzij er bijzondere redenen zijn om een andere oplossing te kiezen.
SSC
Verder stel ik me voor alle gemeenten en SSC’s verplicht gebruik maken van een stuk of 4 landelijk verspreide gemeentelijke datacentra voor dataverwerking- en data-opslagcapaciteit. Met onderlinge uitwijk natuurlijk. Alle servers de deur uit!
Twee belangrijke voordelen: gemeentelijke kostenbesparing en landelijke kostenbeheersing. In 2010 zijn de softwarekosten van gemeenten met 25 procent toegenomen, blijkt uit de ICT Benchmark Gemeenten van adviesbureau M&I. Naar verwachting zullen de kosten ook de komende jaren zullen stijgen, omdat er bij veel gemeenten sprake is van een investeringsachterstand. Een tweede voordeel is dat de kosten en andere consequenties van beleidswijzigingen in de Haagse politiek ook voortaan beter in te schatten zijn en meegenomen kunnen worden in de besluitvorming.
Dit artikel verscheen eerder op de site
Volg Gemeente.nu via Twitter >>
Het zou een keer tijd worden, ja.