Gemeenteraden zijn weer opgestart na het zomerreces. Rond deze tijd zouden we wel terugkeren naar de raadzaal, hoopte menigeen afgelopen voorjaar. Maar helaas. De anderhalve meter afstand is nog steeds aan de orde, en de steeds dringendere zorgen daarbij zijn: voor hoe lang nog, en vergadert iedereen wel mee?
In het voorjaar hoorde ik tevens al geluiden dat anderhalve meter afstand de standaard zou gaan worden. Maar zelf geloof ik daar niet in. Er hebben zich in ieder geval nog geen verbouwingen voorgedaan op gemeentehuizen, voor zover ik tenminste heb meegekregen. Maar ik ben wél nieuwsgierig hoe gemeenteraden hun vergaderingen na de zomer geregeld hebben binnen de coronavoorschriften. Daarom een steekproefje.
Steekproef
Op de laatste dag van augustus heb ik een kleine steekproef gehouden. Ik bekeek de websites van de gemeenten in de provincies Drenthe en Flevoland. In de media kom ik nu dezelfde bevindingen tegen als in mijn steekproef. Er zijn nog aardig wat gemeenteraden die digitaal blijven vergaderen zoals ze dat voor de zomer gewend waren.
Helaas ontdekte ik ook dat niet alle gemeentelijke websites even informatief, dan wel up-to-date zijn over hoe de raad nu vergadert. Informatie over het bijwonen van vergaderingen in coronatijd is lang niet altijd te vinden. Wellicht nemen de lokale media dit al op de korrel, daar heb ik niet naar gekeken. Een gemeente die ik belde, liet weten dat er nog besloten moet worden over de invulling. Een beetje aan de late kant, maar inwoners kunnen natuurlijk ook met de griffie bellen.
Mijn beeld is in ieder geval dat lang niet elke gemeente de zomer benut heeft om voor de wat langere termijn gedegen oplossingen te zoeken. Zomerreces was zomerreces blijkbaar.
Publiek
Gemeenten die een ruime raadzaal hebben, gebruiken nu de hele zaal, dus ook de tribune en zitplaatsen buiten de raadskring. Iedereen die geacht wordt erbij te zijn, heeft een plek, maar veelal zonder publiek. Soms krijgen de insprekers een zitplek, soms is publiek niet welkom, maar wel de pers. Op zich is daar wat voor te zeggen. Bovendien kunnen mensen in alle gevallen op de gemeentewebsite meekijken.
Bij één gemeente staat tijdens de vergadering op een andere plek een groot scherm met voldoende zitplaatsen op afstand om mee te kijken. Wellicht is dat publieksvriendelijk, dan kan men onderling als publiek nog communiceren en elkaar zien.
Wie zijn er aanwezig?
Bij de online uitzendingen van de fysieke vergaderingen zijn alleen degenen die het woord voeren, achter de microfoon in de kring, te zien. Op zich oogt dit niet heel anders dan het was, alleen zie je nu geen ongeïnteresseerde of met elkaar bezig zijnde raadsleden naast een spreker zitten. Veelal zijn het nu wel dezelfde personen van de fracties die het woord voeren bij álle onderwerpen.
Bij het digitaal vergaderen is iedereen te zien, ook de raadsleden die niets zeggen. Dit lijkt me beter dan de ‘bijvangst’ van veel lege stoelen en slechts een handvol zichtbare raadsleden. Het is aan de voorzitter om te zorgen dat de buitenwereld meekrijgt wie er daadwerkelijk aanwezig zijn bij de vergadering. Op de tribune zijn geen microfoons, maar zitten wel raadsleden. Dan kan men bijvoorbeeld luidkeels ‘ja’ roepen als de voorzitter ieders naam opnoemt. De microfoon van de voorzitter kan dat dan oppikken.
Els Boers is interim-griffier en adviseur voor lokaal bestuur.
Bij de beëdiging als raadslid kan ik helaas door corona niet aanwezig zijn. Op mijn verzoek om via Teams deel te nemen en ook beëdigd te worden krijg ik dit antwoord: Iedereen mag via Teams beëdigd worden als de raadsvergadering via Teams verloopt. Daar de raadsleden in onze gemeente fysiek aanwezig zijn kan ook digitaal deelnemen niet. Geen duaal systeem, maar waarom kan van Ollongren wel digitaal beëdigd worden en raadsleden niet.