Er gaat veel tijd zitten in het vergaderen en de voorbereiding daarvan. Hoe mooi de ambities ook zijn om ook buiten het gemeentehuis je rol als volksvertegenwoordiger te vervullen, de kaders stellen en het college controleren gebeurt voornamelijk toch tijdens onze raadsvergaderingen.
In ‘mijn’ gemeente is er de afgelopen raadsperioden wel wat veranderd in het vergadermodel. Al kan ik niet zeggen dat wij nu erg efficiënt bezig zijn. Wat zou ik graag zien dat we het vergadermodel overhoop gooien, effectiever met onze tijd omgaan en meer inzetten op specialiseren. Waarom dit nog niet gebeurd is? Omdat de meerderheid beslist en vasthoudt aan wat we al een tijdje doen. Lekker vertrouwd. Maar in mijn ogen dus niet erg pragmatisch.
BOB-model
Wij hanteren het welbekende BOB-model: beeldvorming, oordeelsvorming en besluitvorming. Niks mis mee. Maar in plaats van (vak)commissies hebben wij sessies over losse onderwerpen/agendapunten. Meestal zes sessies op een vergaderavond – in twee rondes van drie parallelle sessies – direct voorafgaand aan de besluitvormende raadsvergadering. Soms is een sessie al na 10 minuten klaar, soms is er nog een extra sessie nodig.
Vaak kun je niet aanwezig zijn bij een onderwerp dat in jouw portefeuille zit, omdat er dan net tegelijk een andere sessie uit jouw portefeuille gaande is. En altijd, maar dan ook altijd is de samenstelling van de aanwezige raadsleden wisselend. Dat leidt tot veel herhaling van het eerder besprokene. Ik zei het al: zó niet pragmatisch is dit.
Handig?
En ondanks dat er, ook al in de vorige raadsperiode, voorstellen zijn gedaan om het vergadermodel te veranderen, zit er dus geen enkele beweging in. En dat snap ik niet. Hoe kan een raadslid dit een handig vergadermodel vinden? Misschien omdat we een versnipperde raad hebben met veel kleine fracties?
Ik mag hopen dat een volgende raad tot betere inzichten komt en overgaat naar een vergadermodel waarbij portefeuilles die raakvlakken met elkaar hebben op één avond in een sessie geclusterd worden. Zodat raadsleden daar meer expertise over opdoen, met een betere samenwerking raadsbreed.
Commissiemodel
Het klinkt inderdaad als een commissiemodel. Dat zal vast ook zijn minpunten hebben en het hoeft zeker niet op de wijze zoals dat hier in het verleden gebeurde, maar ik snak naar een moderne versie ervan. Met gewoon een aparte vergaderavond waarop dan alle besluitvorming plaatsvindt. Want nu schuiven ter vergadering hamerstukken alsnog door als een bespreekpunt, omdat in de voorafgaande sessie nog snel amendementen of moties zijn aangekondigd. Zo rommelig…
Maar, het ideale vergadermodel, bestaat dat eigenlijk wel?
De auteur is raadslid voor Leefbaar Lelystad.
Het BOB model zegt iets over de stappen die je zet in het besluitvormingsproces, maar dat zegt niet dat je de stappen niet mag combineren of zelfs kan verlengen. Een ideaal model bestaat er niet, gelukkig, maar je kunt een model als basis gebruiken en dan in stapjes passend maken in wat voor jouw gemeenteraad werkt. Succes.
Inderdaad wordt er heel wat geëxperimenteerd met vergadermodellen. Allemaal met het doel de betrokkenheid voor de inwoners te vergroten en het ook voor raadsleden aantrekkelijker re maken. Maar het blijkt dat, ook al wordt op dit moment volop geprobeerd met het BOB-model te werken, ook dat niet ideaal is. Zie ook nog een bericht in gemeente.nu van vandaag over op drift geraakte besluitvorming. Waar gemeenteraden in ieder geval op moeten letten is dat vergaderingen niet twee of zelfs drie keer hetzelfde verloop hebben over hetzelfde onderwerp, namelijk dat zowel bij de beeldvorming als de oordeelsvorming als de besluitvorming steeds hetzelfde wordt ingebracht. Voorzitters kunnen daar, zonder dat zij raadsleden het woord ontnemen, een heel belangrijke rol in spelen. En dat natuurlijk na vooraf de werkwijze te hebben afgesproken met de fractievoorzitters die dat op hun beurt moeten sturen in de fractievergaderingen.
Wat ik het belangrijkste vind is dat een raadslid altijd moet weten dat hij/zij is gekozen als volksvertegenwoordiger. Dat is dus ook zijn/haar rol in het gemeentebestuur. En niet de minste: het hoogste bestuursorgaan in de gemeente is de gemeenteraad en niet het college.