Top-5 integriteitsvragen van gemeenten

Fraude, ongewenst gedrag, of wettelijke regelgeving? Welke vragen staan in de top-5 van Helpdesk Integriteit van Bureau Integriteit Nederlandse Gemeenten (BING).

BING presenteert in een terugblik de top-5 van onderwerpen waar de Helpdesk Integriteit in 2014 en 2015 de meeste vragen over heeft gekregen. Eerder deed zij dit ook over 2013 en 2014.

Nummer 1: Integriteitsdilemma’s
In 2013 nog op nummer 4, maar nu met stip op de eerste plaats. Integriteitsdilemma’s gaan om vraagstukken waar geen eenduidig antwoord op te geven is die een afgewogen keuze vereisen. Zo heeft de Helpdesk veelvuldig vragen gekregen over bijvoorbeeld het aanspreken van collega’s op ongewenst gedrag of over het wel of niet aannemen van geschenken.

Nummer 2: Wettelijke verplichtingen en regelgeving
Hierbij gaat het om vragen die betrekking hebben op de uitleg van wet- en regelgeving op het gebied van integriteit. Zo gaan veel vragen over de bepalingen in de gemeentewet over onverenigbare functies, verboden handelingen en belangenverstrengeling.

Nummer 3: Onverenigbare functies en bindingen
We spreken van onverenigbare functies en bindingen als gemeentelijke medewerkers nevenactiviteiten ontplooien of belangen hebben, die niet verenigbaar zijn met de (publieke) functie. De publieke- of organisatiebelangen zijn dan in het geding. Vaak worden hierover in interne regelgeving afspraken gemaakt. De Helpdesk heeft vaak verzoeken om uitleg van deze regelgeving gekregen. Maar ook vragen over hoe om te gaan met vermoedelijke belangenverstrengeling.

Nummer 4: Onderzoek
Hierbij gaat het om gemeentelijke medewerkers die binnen hun organisatie een signaal van een mogelijke integriteitsschending hebben opgevangen. Zij hebben vragen over hun mogelijkheden om deze signalen verder te (laten) onderzoeken. De Helpdesk heeft ook vragen gekregen over mogelijke risico’s die samengaan met een vermeende misstand aankaarten.

Nummer 5: Management/Beleid
Vragen in deze categorie zijn nieuw in de top-5. Het gaat om vragen over hoe het management aandacht kan besteden aan het thema integriteit en hoe zij ermee kan omgaan als zich ineens toch een incident voordoet. Maar het betreft ook vragen van medewerkers over wat zij kunnen doen als het management signalen over integriteitsschendingen niet oppakt, zelf (integriteits)regels niet naleeft, of op andere manieren het verkeerde voorbeeld geeft.