Ondanks dat overheden verplicht zijn opensource een kans te geven, blijkt dit 36,2 procent van aanbestedingen niet het geval.
Overheden negeren bij aanbestedingen de ambities om open standaarden en open source een eerlijke kans te geven. Er wordt niet om gevraagd, leveranciers worden de facto uitgesloten en NOiV leeft niet. Dit concludeert Mathieu Paaps, docent en onderzoeker aan de Rijksuniversiteit Groningen, in een eerder deze week gepubliceerde tussenrapportage van zijn promotie-onderzoek.
Dat onderzoek schets een weinig postief beeld. Hoewel er de breedgesteunde motie van Vendrik (uit 2002) er ligt, die juist open source een kans geeft, blijk de praktijk een stuk weerbarstiger. Ook Europese regels, die in feite het meest zwaarwegend zijn, verbieden het uitsluiten van leveranciers en toch gebeurt dit op grote schaal.
Weerbarstig
Paaps zegt tegen Webwereld te hopen op een nieuw actieplan: “Veranderen van de gehele overheid lukt niet van de ene op de andere dag. Dat heeft te maken met een weerbarstige praktijk van aanbesteden en met de reeds bestaande vendor lock-in. Misschien moeten we dus nu gaan nadenken over een stevig vervolg van het actieplan.” Daar is evenwel nog niet aan begonnen
Volg Gemeente.nu via Twitter >>
Lees ook:
Ik herken het beeld dat open source niet altijd een kans krijgt bij aanbestedingen. Het is op dit moment echter te vroeg om overal maar Open Source te willen, omdat het Open Source is.
Het is wat mij betreft belangrijk te onderscheiden over wat voor soort systemen we spreken. Zware legacy systemen in backoffices en financi?le systemen zijn dusdanige bedrijfskritieke applicaties, dat de grote risico-aversie van overheidsorganisaties wat mij betrecht terecht is. Die aversie volgt enerzijds uit te weinig aantoonbare volwassenheid van OS oplossingen voor dergelijke systemen en anderzijds onbekendheid bij aanbestedende diensten over het beheer en de inrichting van OS oplossingen. De continu?teit van de business moet geborgd zijn en dat is terecht. Er zijn in veel gevallen niet altijd goede Open Source alternatieven beschikbaar. Voor meer perifere systemen, zoals het CMS gelden wat dat betreft andere criteria en verdient Open Source een kans.
Bij dergelijke onderzoeken naar de penetratiegraad van OS bij overheidsorganisaties, denk ik altijd: So what? Wie heeft hier nu echt last van?
NOiV moet zich, wat mij betreft veel meer focussen op open standaarden die interactie binnen en tussen organisaties verbeterd. Als we bijvoorbeeld kijken naar het Stelsel van Basisregistraties lukt het niet eens om afspraken te maken over semantiek en uitlijning van de betekenis van gegevens die uitgewisseld worden. Daar liggen de echte problemen waar organisaties wakker van (moeten) liggen.
Tot mijn spijt zie ik inderdaad om mij heen gebeuren wat het artikel meldt: open source wordt nog genegeerd.
Maar tegelijk geloof ik “dat het wel goed komt” al zullen over enige tijd de laatste closed source bolwerken een stevig duwtje moeten krijgen.
Anno 2010 geldt dat wie nog een closed source CMS of telefooncentale aanschaft, dat nauwelijks (of eigenlijk niet) meer kan uitleggen.
Datzelfde gaat in gestage vaart gelden voor andere functionaliteit.