• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
  • Skip to footer
  • Contact
  • Nieuwsbrief

Gemeente.nu

Nieuws voor gemeenten

  • Bedrijfsvoering
    • Aanbestedingen
    • AI
    • Belastingen
    • Burgerzaken
    • Communicatie
    • Digitalisering
    • Financiën
    • Ondernemersbeleid
    • Organisatie
    • Privacy
    • Vergunningen
  • Sociaal
    • Bijstand
    • Decentralisatie
    • Integratie
    • Jeugdzorg
    • Onderwijs
    • Ouderen
    • Schuldhulp
    • Sport
    • Werk
    • Wmo
  • Veiligheid
    • Boa
    • Cybersecurity
    • Evenementen
    • Handhaving
    • Ondermijning
    • Openbare orde
  • Ruimte & Milieu
    • Afval
    • Bodem
    • Bouw
    • Duurzaamheid
    • Energie
    • Infrastructuur
    • Leefomgeving
    • Omgevingswet
    • Smart city
  • Loopbaan
    • Cao
    • Integriteit
    • Leiderschap
    • Mobiliteit
    • Ontwikkeling
    • Pensioen
  • Bestuur
    • College
    • Gemeenteraad
    • Participatie
    • Samenwerking
    • Raadsledennieuws (archief)
  • Partners
    • KaFra Housing
    • KPN
    • Lefebvre Sdu
    • Segment
  • Whitepapers
  • Opleidingen

Succes Omgevingswet in handen van gemeenten

3 december 2015 door joostvalkhoff

Lees voor

De ambitie is groot, het tempo naar behoren, maar gevaar dat loert is dat er eigenlijk helemaal niet zo veel gaat veranderen. “Gemeenten moeten meer ruimte krijgen, meer zeggenschap.”

In aantocht is de grootste wetswijziging die Nederland heeft gezien:; de Omgevingswet. De aanleiding is de wens om de regelgeving voor de leefomgeving te vereenvoudigen. Maar is dat gelukt? Wordt die ambitie daadwerkelijk waar gemaakt?

De Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli) is in een advies over de nadere regels bij die Omgevingswet positief gestemd, maar ook duidelijk in haar waarschuwing: ‘Succes is nog niet zeker.’

Bij het oude

Professor Niels Koeman is raadslid en schreef mee aan het advies. “De wet moet per 1 januari 2018 in werking zijn, het is nu het moment om te kijken hoe we er een succes van kunnen maken. Want hoewel de intentie misschien wel goed is, zijn we er nog niet.” De Raad is zoals Koeman het voorzichtig formuleert “nog niet helemaal overtuigd”. Het gevaar dat loert is dat er eigenlijk helemaal niet zo veel gaat veranderen, dat de mogelijkheden voor vernieuwing onbenut blijven en dat oude regelingen en gebruiken straks gecontinueerd worden, in het kort ‘oude wijn in nieuwe zakken.’

“En dat kan natuurlijk niet de bedoeling zijn, dan is de hele exercitie voor niks geweest. Dan verzet je wel veel werk, maar heb je geen resultaat”, aldus Koeman. “Er moet dus voor worden gewaakt dat het oude regime niet wordt voortgezet.” Het is effect dat hij ook signaleerde bij de vorige wetsverandering. “Toen de WRO de Wro werd was de daadwerkelijk vernieuwing van het bestemmingsplan ook nihil. Wat je zag was dat het oude stramien opgang bleef vinden”, en dat kan nu ook nog gebeuren. “Het is een groot risico dat alle partijen blijven denken van ‘dit doen we al dertig jaar zo, laat maar’.”

“Als je vernieuwing wil afdwingen dan is ook een verandering van cultuur vereist”, waarmee Koeman meteen de meest complexe uitdaging van de nieuwe wet bloot legt. “De verandering in de wet brengt niet veel tot stand als er niet op een andere manier gewerkt gaat worden.” Het toverwoord daarbij is ‘integraal’. “Er zal niet veel tot stand komen als gemeenten niet inspelen op de nieuwe mogelijkheden.”

Voortraject

“De nieuwe wet verschuift het zwaartepunt naar het voortraject, daar zullen alle partijen dus ook op in moeten zetten.” Koeman twijfelt of het huidige concept van de regelgeving daar voldoende nadruk op richt. “Alle belanghebbende partijen zullen betrokken moet worden in het voortraject van een besluit.” En met alle doelt Koeman nadrukkelijk ook op de burger, die betrokken moet worden. “Het valt of staat met participatie, maar dat is tegelijkertijd ook heel moeilijk. Hoe organiseer je dat?” Een uitdaging voor de lokale overheid. “Daar hebben wij in ons advies geen oplossing voor, dat is ook onze taak niet. Maar we signaleren wel dat die rol nu is onderbelicht en adviseren om alsnog garanties in de wet op te nemen over burgerparticipatie bij het begin van projecten.”

De discussie is bekend. Wat gebeurt er als een project op bijna alle punten voldoet aan regelgeving en normen, maar op één klein punt niet of net niet. Nu is de kans groot dat het project uiteindelijk strand, tot frustratie van alle betrokkenen. Om dan nog niet te spreken van alle tijd en energie die er al in is gestoken. Een frustrerend proces. “In dat soort gevallen moet een gemeente meer ruimte krijgen, meer zeggenschap.” Het advies bepleit de invoering voor een balansbepaling, om juist dit soort projecten mogelijk te maken.

“En daarmee geef je dus de mogelijkheid voor lokale afwegingsruimte”, schetst Koeman. Het Leitmotiv, zou je het kunnen noemen. “Gemeenten moeten makkelijker een eigen brede afweging kunnen maken.” Die afwegingsruimte is nodig voor meer dynamiek. Samenleving en omstandigheden veranderen, het oude starre bestemmingsplan houdt daar geen rekening mee, geeft die ruimte niet. “Dat mag met een omgevingsplan niet opnieuw gebeuren.” De raad stelt daarom voor om te werken met planafspraken, waarmee het gemeentebestuur niet alleen de bestemming vastlegt, maar ook afspraken kan maken over de realisatie van publieke voorzieningen of een betere omgevingskwaliteit.

Koeman benadrukt dat het maken van dergelijke afspraken vooral in het voortraject moet gebeuren. Dat is waar de nieuwe wet ruimte voor moet geven. Want als die ruimte er juridisch is en belanghebbenden spelen daar op in, waarbij de gemeente een centrale rol vervult, dan betekent dat dat het hele proces minder wordt gefrustreerd en besluiten sneller tot stand zullen komen. “Kijk er zullen in de ruimtelijke omgeving altijd verschillende belangen zijn van verschillende partijen. Maar door debat en discussie in het voortraject kan je die spanningen tot op een zekere hoogte neutraliseren en dan is het mogelijk om tot afspraken en oplossingen te komen, waar alle partijen mee kunnen leven.” Uiteraard is er in ultimo dan altijd een rechter die het laatste woord kan hebben. Maar dat traject zal bij een goede uitvoering van de Omgevingswet minder vaak worden ingegaan en minder lang hoeven duren. Tenminste als de Omgevingswet, en vooral de nadere regels daarbij, de ruimte geeft aan de lokale overheid en die overheid de ruimte ook daadwerkelijk benut.

Deadline

2018 lijkt nog ver weg, maar toch speelt de vraag nu of die datum wel gehaald gaat worden. Koeman is positief: “Ik heb er vertrouwen in. Het proces ligt op schema.” En dat is een compliment. “Ik heb groot respect voor daadkracht en het tempo van het ministerie.” Gemeenten moeten zorgen dat ze daarbij niet achterop raken. “Praat mee, denk mee”, is het advies aan gemeenten. “De spelregels worden nu bepaalt en daar wil je bij zijn.“ Praktisch gezien kunnen en zijn gemeenten ook al aan de slag. “Het is heel goed dat gemeenten al aan de slag gaan met de ruimte die de Crisis- en Herstelwet al geeft voor een bestemmingsplan-plus.

Het is natuurlijk niet helemaal hetzelfde, maar het is meer dan een goede vingeroefening.” Koeman en de Raad zijn dus gematigd positief over de voortgang en invoering. “De denkwereld is niet verkeerd, de vraag is hoe zet het nu door. Hoe geven we invulling aan de wet zodat de uitvoering ook echt een verbetering wordt.” Het advies geeft een aanzet om tot de gewenste vernieuwingen te komen en gemeenten met deze nieuwe regelgevingbij inderdaad de centrale positie te geven die ze nodig heeft.

Xpert Omgevingszaken

Een helder commentaar op alle kerninstrumenten van de Omgevingswet >>

Tagged With: Omgevingswet, Rli Filed Under: Omgevingswet

Reageer
Vorige artikel
Omgevingsloket groot succes
Volgende artikel
Rli: 'Maak ambities waar'

Reader Interactions

GERELATEERD

Wijzigingen wetten en regels voor gemeenten per 1 juli 2025

Per 1 juli 2025 zijn er weer allerlei wetswijzigingen in werking getreden. In dit artikel geven we je een overzicht van de belangrijkste wijzigingen voor gemeenten.

Omgevingswet-ICT piept en kraakt onder zware geometrie

Gemeenten lopen tegen de beperkingen van het DSO aan om digitaal kaartmateriaal onder het omgevingsplan raadpleegbaar te maken. De ‘viewer’ Regels op de Kaart kan zware geometrische bestanden amper aan. Het euvel speelt al jaren en is nog altijd niet opgelost. Veel gemeenten lopen al langer tegen technische problemen op, als ze op de landelijke... lees verder

plansoftware gemeente

Slinkende plansoftwaremarkt nekt gemeenten

Het aantal leveranciers van plansoftware is gekrompen. Dat is slecht nieuws voor gemeenten. De keuze is beperkt en aan aanbestedingen hangt een hoger prijskaartje. Leveranciers haken af vanwege de complexe Omgevingswet-software.

Geef een reactie Reactie annuleren

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Primary Sidebar

TOPVACATURES

Projectleider – Gemeente Edam-Volendam

Gebiedscoördinator Oud-Woensel – Gemeente Eindhoven

Strategisch Coördinerend Beleidsontwikkelaar – Gemeente Eindhoven

ICT Projectleider – Stroomopwaarts MVS

Meer vacatures

Gerelateerde vacatures

Recordmanager/ Informatiespecialist – Gemeente Wijdemeren

Ter versterking van ons team zijn wij op zoek naar een (medior) bodemadviseur/ -plantoetser – Omgevingsdienst West-Holland

Magazijnbeheerder cluster beheer – Gemeente Leiden

Teamleider Ruimte & Ontwikkeling – Gemeente Westerveld

Medewerker Servicebureau – Regio Gooi en Vechtstreek

LAATSTE ARTIKELEN

Vierde rapport Digital Decade: eIDAS 2.0 gepubliceerd

18 juli 2025

Criminaliteit drijft prijzen op, geen lagere WOZ-waarde

18 juli 2025

‘Aan de slag met verduurzaming bestaande woningen’

17 juli 2025

Voor het eerst zelfrijdende bus op de weg

17 juli 2025

Cloud AI Gemeenten

Rijk worstelt met opschaling AI-innovaties

16 juli 2025

GEMEENTE.NU PARTNERS

De missie van Segment
  • Segment

De missie van Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’
  • Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’

‘Alles onder de Wet open overheid is openbaar, tenzij…’
  • Segment

‘Alles onder de Wet open overheid is openbaar, tenzij…’

‘Nieuwe locatie voor een school roept vaak weerstand op’
  • Segment

‘Nieuwe locatie voor een school roept vaak weerstand op’

Crisisbeheer: voorbereiden op cyberaanvallen 
  • Segment

Crisisbeheer: voorbereiden op cyberaanvallen 

Vernieuwend opleidingsaanbod gebiedsontwikkeling
  • Segment

Vernieuwend opleidingsaanbod gebiedsontwikkeling

Leergang Ambtelijk Vakmanschap: groeien als ambtenaar
  • Segment

Leergang Ambtelijk Vakmanschap: groeien als ambtenaar

‘Het oliemannetje in de gemeentelijke machine’
  • Segment

‘Het oliemannetje in de gemeentelijke machine’

Nieuwe trainingen informatieveiligheid bij Segment
  • Segment

Nieuwe trainingen informatieveiligheid bij Segment

Eigen academie Maastricht biedt medewerkers ruime keuze
  • Segment

Eigen academie Maastricht biedt medewerkers ruime keuze

Burgerzaken gaat terug naar school: een nieuw concept
  • Segment

Burgerzaken gaat terug naar school: een nieuw concept

20 juni: Informatiebijeenkomst Diplomalijnen NLQF-6
  • Segment

20 juni: Informatiebijeenkomst Diplomalijnen NLQF-6

Vijf adviezen om je team up-to-date te houden
  • Segment

Vijf adviezen om je team up-to-date te houden

De drie p’s van Segment
  • Segment

De drie p’s van Segment

Segment: partner in gemeentelijke ontwikkeling
  • Segment

Segment: partner in gemeentelijke ontwikkeling

De Wet open overheid is voor iedereen relevant
  • Segment

De Wet open overheid is voor iedereen relevant

Het diploma Burgerzaken haal je bij Segment
  • Segment

Het diploma Burgerzaken haal je bij Segment

‘Neem je bivak en je matties mee’
  • Segment

‘Neem je bivak en je matties mee’

Warmdraaien voor de Omgevingswet: praktische kennis voor een naadloze overgang 
  • Segment

Warmdraaien voor de Omgevingswet: praktische kennis voor een naadloze overgang 

Vijf tips voor een betere dienstverlening en klantgerichtheid
  • Segment

Vijf tips voor een betere dienstverlening en klantgerichtheid

‘Een feestje van de ceremonie maken’
  • Segment

‘Een feestje van de ceremonie maken’

Van bestemmingplan naar omgevingsplan
  • Segment

Van bestemmingplan naar omgevingsplan

Bereid je voor op extra paspoort- en ID-kaartaanvragen
  • Segment

Bereid je voor op extra paspoort- en ID-kaartaanvragen

Professioneel risicomanagement steeds belangrijker
  • Segment

Professioneel risicomanagement steeds belangrijker

Aan de slag met de Wet open overheid
  • Segment

Aan de slag met de Wet open overheid

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 
  • Segment

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 

Zomerkorting bij Segment! 
  • Segment

Zomerkorting bij Segment! 

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 
  • Segment

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden
  • Segment

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen
  • Segment

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou
  • Segment

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips
  • Segment

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips

Zo kom je tot een robuuste begroting
  • Segment

Zo kom je tot een robuuste begroting

Vijf redenen om voor Segment te kiezen
  • Segment

Vijf redenen om voor Segment te kiezen

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’
  • Segment

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’

Eerste Hulp bij Verkiezingen
  • Segment

Eerste Hulp bij Verkiezingen

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit
  • Segment

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit

De missie van Segment
  • Segment

De missie van Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’
  • Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’


Footer

Snel naar

  • Aanbestedingen
  • AI
  • Financiën
  • Handhaving
  • Integriteit
  • Leefomgeving

Meer Gemeente.nu

  • Nieuwsbrief
  • Facebook
  • Twitter
  • Linkedin
  • Events

Help

  • Adverteren
  • Contact
  • Spelregels

Powered by Lefebvre Sdu

  • Disclaimer
  • Privacy Statement & Cookieverklaring
lefebvre SDU