Minister de Jonge (VWS) heeft de Tweede Kamer een brief gestuurd over het beleid voor kinderen met langdurig zieke ouders. Zo wil hij bijvoorbeeld dat hulpverleners meer oog hebben voor kinderen die mantelzorger zijn en de kindcheck ook bij gemeentelijke hulpverlening inzetten. De Jonge gaat daarvoor in gesprek met gemeenten.
Recent verscheen het rapport ‘Hoor je mij wel’ van de Kinderombudsman over kinderen van ouders met een ziekte, verslaving of beperking. Minister de Jonge van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) zet in de kamerbrief de beleidsinzet uiteen, gericht op het signaleren en ondersteunen van deze kinderen. ‘Ik wil dat kinderen van (langdurig) zieke ouders eerder en beter in beeld zijn en ervoor zorgen dat deze kinderen de juiste hulp en ondersteuning krijgen.’
Kindcheck
Zo wil hij bijvoorbeeld dat iedere professional die hulp of ondersteuning biedt aan ouders die ziek, verslaafd zijn of een beperking hebben, ook nagaat of er voldoende steun voor de kinderen is. Hij wil er ‘fors op inzetten dat kinderen van langdurig zieke ouders en jonge mantelzorgers bij professionals eerder en beter in beeld komen.’
Daar wil hij de kindcheck voor gebruiken, die professionals (zoals artsen, maatschappelijk werkers en psychiaters) wettelijk verplicht zijn om uit te voeren voor volwassenen, om na te gaan of er kinderen in het gezin zijn, of ze veilig zijn en of ondersteuning nodig hebben. ‘Ik wil dat de kindcheck niet alleen door medische professionals wordt gebruikt maar ook bij professionals die voor gemeentelijke ondersteuning met volwassenen werken, zoals voor de lokale teams. Daarom ga ik ook met gemeenten in overleg hoe de kindcheck ook daar daadwerkelijk toegepast gaat worden.’
Ook wil De Jonge samen met (ervarings-) deskundigen, met eerstelijnszorg en gemeenten in gesprek hoe het herkennen van jonge mantelzorgers vergroot kan worden. Hij heeft daarvoor in kaart laten brengen welke behoefte jonge mantelzorgers hebben.
Ondersteuning kinderen langdurig zieke ouders
Ook noemt hij een aantal concrete acties voor het ondersteunen van kinderen van ouders die langdurig ziek zijn met betrekking tot gemeenten. Zij zijn in het kader van de Jeugdwet verplicht hulp en ondersteuning te bieden aan minderjarigen die dit nodig hebben en zijn vanuit de Wmo verantwoordelijk voor de ondersteuning van mantelzorgers en vrijwilligers. Dat wil hij onder andere doen door kinderen en jongeren een mentor toe te wijzen.
Als voorbeeld van ondersteuning haalt de minister de handreiking waardering van mantelzorgers (pdf) aan die in samenwerking met VWS in juli 2015 is uitgebracht met Mezzo en de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG), wordt de groep jonge mantelzorgers specifiek benoemd. Hierin staat advies voor gemeenten over hoe jonge mantelzorgers te vinden en hoe met waardering aan te sluiten bij de specifieke behoeften van deze groep.
Gratis buitenschoolse opvang
Daarnaast wijst de minister op een samenwerking van Veilig Thuis en GGZ met een aantal gemeenten waarbij kinderen van ouders met een lichte verstandelijke beperking, ernstige psychische problemen en verslaving gratis (buitenschoolse) opvang kunnen krijgen. De betrokken gemeenten financieren de opvangplekken voor het opvangproject. Het onderzoek wordt door de minister gefinancierd en richt zich op de effecten.
Voorkomen dat er minder thuiszorg wordt geboden
Tot slot wil de minister ook met gemeenten in gesprek gaan om te voorkomen dat een gezin minder thuiszorg zou krijgen, juist omdat een kind mantelzorger voor de ouder is. Volgens hem zou dat namelijk in strijd zijn met de wetgeving.
Mijn zoon offerde zijn VWO opleiding op om mantelzorger te zijn. Toen was hij 12 jaar. Hij zorgde voor mij, zijn moeder en voor zijn jongere zusje die ook ziek is. Hulp kregen we niet van de gemeente. En familie hebben we niet. Voor mijn kinderen is het te laat. En voor alle kinderen van die generatie ook. En dat heeft bij mijn zoon enorme gevolgen gehad voor zijn toekomst. Maar nog meer voor zijn vertrouwen in de overheid. Dat is nooit hersteld.
Ik zou de buitenschoolse opvang ook willen uitbreiden met de kinderen van alleenstaande ouders die geopereerd moeten worden en de kinderen van gehandicapte alleenstaande ouders. En ook aan het avondeten moet gedacht worden. Als je 7 dagen in de week moet koken, zie je geen vriendjes meer.
Dat thuishulp al jaren leunt op de kinderen van cliënten is rampzalig. De betreffende kinderen zijn vaak al arm en hebben ook geen sociaal leven. Dat kan heel snel opgelost worden.
Ik ben heel blij dat dit aandacht krijgt.