• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
  • Skip to footer
  • Contact
  • Nieuwsbrief

Gemeente.nu

Nieuws voor gemeenten

  • Bedrijfsvoering
    • Aanbestedingen
    • AI
    • Belastingen
    • Burgerzaken
    • Communicatie
    • Digitalisering
    • Financiën
    • Ondernemersbeleid
    • Organisatie
    • Privacy
    • Vergunningen
  • Sociaal
    • Bijstand
    • Decentralisatie
    • Integratie
    • Jeugdzorg
    • Onderwijs
    • Ouderen
    • Schuldhulp
    • Sport
    • Werk
    • Wmo
  • Veiligheid
    • Boa
    • Cybersecurity
    • Evenementen
    • Handhaving
    • Ondermijning
    • Openbare orde
  • Ruimte & Milieu
    • Afval
    • Bodem
    • Bouw
    • Duurzaamheid
    • Energie
    • Infrastructuur
    • Leefomgeving
    • Omgevingswet
    • Smart city
  • Loopbaan
    • Cao
    • Integriteit
    • Leiderschap
    • Mobiliteit
    • Ontwikkeling
    • Pensioen
  • Bestuur
    • College
    • Gemeenteraad
    • Participatie
    • Samenwerking
    • Raadsledennieuws (archief)
  • Partners
    • KaFra Housing
    • KPN
    • Lefebvre Sdu
    • Segment
  • Whitepapers
  • Opleidingen

‘Gemeenteraad moet stelling durven nemen’

16 mei 2024 door Pieter van den Brand

Lees voor

Foto: Alinda Fredriks, algemeen bestuurslid van de Nederlandse Vereniging van Raadsleden

Participatie onder de Omgevingswet komt nog slecht uit de verf. Intimidatie en agressie richting raadsleden neemt toe. Volstrekt onacceptabel, stelt algemeen bestuurslid Alinda Fredriks van de Nederlandse Vereniging van Raadsleden. ‘De raad moet stelling durven nemen. Tegen uitlatingen van inwoners die niet oké zijn, moet je je als raadslid uitspreken.’

Steeds meer gemeenten lopen tegen de keerzijde van de participatieplicht onder de Omgevingswet aan. Het dilemma met de wet, stelden wethouders van Eindhoven en Terneuzen onlangs, is dat inwoners altijd kunnen stellen dat het participatieproces niet goed is verlopen. Hierin weten ze ook raadsleden mee te krijgen.

Algemeen belang

Minister De Jonge van Binnenlandse Zaken steunt de gemeenten hierin, zo blijkt uit de beantwoording van vragen uit de Eerste Kamer rond de Wet versterking participatie op decentraal niveau. Deze wet haakt in op de verplichting aan gemeenten onder de Omgevingswet om hun participatiebeleid rechtsgeldig vast te stellen.

‘De algemene belangenafweging,’ schrijft De Jonge, ‘brengt nu eenmaal met zich mee dat raadsleden niet altijd gehoor kunnen geven aan de inbreng van (meer actieve) bewoners. Als gekozen volksvertegenwoordigers moeten zij bewaken dat de gemaakte keuzes het algemeen belang ten goede komen. De raad vertegenwoordigt immers de gehele bevolking.’

Verzet

Dat het flink uit de hand kan lopen, bleek onlangs bij het verzet tegen de komst van een asielzoekerscentrum in Santpoort-Zuid. Omwonenden stellen dat de gemeente Velsen onvoldoende heeft onderzocht of de twee beoogde locaties geschikt zijn, en dat ze bovendien doof is voor kritiek. Zelf zegt de gemeente een uitgebreid participatietraject te hebben gevolgd. Volgens de bewoners was dat alleen maar voor de bühne, en was alles al besloten.

Kopschuw

Waarop bestuurders, raadsleden en ambtenaren overspoeld werden door intimiderende en bedreigende brieven en mails, die soms zelfs naar het nazi-tijdperk verwezen. In de raadsvergadering van eind februari riep de raad bij de behandeling van de ingekomen stukken collectief op daarmee te stoppen. D66-fractievoorzitter Bas de Ruig zei dat sommige raadsleden kopschuw zijn gemaakt en in het openbaar over dit dossier niets meer durven te zeggen.

Volstrekt onacceptabel

Volstrekt onacceptabel, reageert algemeen bestuurslid Alinda Fredriks van de Nederlandse Vereniging van Raadsleden. ‘De raad moet stelling durven nemen. Als raadslid of politieke partij hoef je een plan niet per se te ondersteunen, maar je moet het er wel over eens zijn dat het niet kan dat raadsleden zich niet durven uitspreken of een bepaald standpunt niet in durven nemen, omdat ze zich bedreigd voelen. Tegen uitlatingen van inwoners die niet oké zijn, moet je je als raadslid uitspreken.’

Ook Fredriks ziet dat tegenstanders van ontwikkelingen en ook politieke fracties in de raad steeds vaker stellen dat er onvoldoende is geparticipeerd. ‘Zoiets is moeilijk te voorkomen, zeker als het om maatschappelijk gevoelige onderwerpen gaat, zoals de bouw van een azc. Het is zeer de vraag of het dan lukt de tegenstand weg te nemen.’

Zaak is dat de gemeente vooraf de juiste verwachtingen schept, betoogt Fredriks. ‘Niet in alle plannen wordt de input van inwoners meegenomen. Daar moet je wel helder over zijn aan de voorkant.’

Omgevingswet

Wat het onder de Omgevingswet lastig maakt, aldus Fredriks, is dat de participatie en de verantwoordelijkheid hiervoor bij de initiatiefnemers wordt gelegd. ‘Het is niet mogelijk om vooraf als college of raad mee te geven welke inspanningen de initiatiefnemer op dat vlak moet doen. Maar soms zet het belanghebbenden lijnrecht tegenover elkaar. We moeten een kritische raad zijn en er veel scherper op zijn dat het participatieproces is geborgd. Als we dat niet doen wordt het gezag van de raad onder inwoners uitgehold, en dat zou voor een goed functionerende lokale democratie onwenselijk zijn. Al blijft het lastig om met alle belangen rekening te houden. Niet elke inwoner kan gelijk krijgen. Je kunt onmogelijk naar 100 procent draagvlak toewerken.’

Eerder

Participatieprocessen zouden volgens Fredriks veel eerder moeten starten, nog voordat er ook maar een schets ligt van een ontwikkelingsplan. ‘Als je dan zoveel mogelijk omwonenden erbij haalt, kom je ook de mensen tegen die zo’n ontwikkeling helemaal niet slecht vinden en het bovendien leuk vinden om mee te denken over het latere plan. Omarm ook eens de andere kant. Ik verwacht dat je de tegenstand dan veel beter kunt opvangen.’

De huidige praktijk schiet tekort, vindt Fredriks. ‘Eerst worden de plannen gesmeed en daarna komen de inwoners er met een participatietraject aan te pas. Dan creëer je al snel het gevoel dat ze alleen nog maar een vinkje kunnen zetten of hooguit minimale aanpassingen kunnen doen aan zo’n plan. Ik snap heel goed dat ze zich niet serieus genomen voelen.’

In gang zetten

De raad kan zo’n vroegtijdig participatieproces in gang zetten. ‘We gaan over onze eigen agenda. Dat vergeten we nog te vaak,’ zegt Fredriks, zelf raadslid in Apeldoorn. Vanwege de tekorten die vanaf 2026 op de Gelderse gemeente afkomen, gaan college en raad met inwoners, bedrijven, verenigingen en andere organisaties het gesprek aan om te zien of er in het huidige beleid besparingskansen liggen. ‘Dat doen we voordat we besluiten nemen. We hebben hier vorig jaar in de raad over een motie aangenomen. Waarom zou je dat voor ruimtelijke ontwikkelingsprojecten ook niet kunnen doen? We moeten veel meer aandacht vragen voor participatie.’

Tagged With: Omgevingswet, participatie, raadsleden Filed Under: Gemeenteraad, Omgevingswet, Participatie

Lees 1 reactie
Vorige artikel
Derdelanders moeten voorlopig weer worden opgevangen
Volgende artikel
Veel zorgen over schrappen spreidingswet

Reader Interactions

GERELATEERD

Wijzigingen wetten en regels voor gemeenten per 1 juli 2025

Per 1 juli 2025 zijn er weer allerlei wetswijzigingen in werking getreden. In dit artikel geven we je een overzicht van de belangrijkste wijzigingen voor gemeenten.

Omgevingswet-ICT piept en kraakt onder zware geometrie

Gemeenten lopen tegen de beperkingen van het DSO aan om digitaal kaartmateriaal onder het omgevingsplan raadpleegbaar te maken. De ‘viewer’ Regels op de Kaart kan zware geometrische bestanden amper aan. Het euvel speelt al jaren en is nog altijd niet opgelost. Veel gemeenten lopen al langer tegen technische problemen op, als ze op de landelijke... lees verder

plansoftware gemeente

Slinkende plansoftwaremarkt nekt gemeenten

Het aantal leveranciers van plansoftware is gekrompen. Dat is slecht nieuws voor gemeenten. De keuze is beperkt en aan aanbestedingen hangt een hoger prijskaartje. Leveranciers haken af vanwege de complexe Omgevingswet-software.

Comment (1)

  1. c.a. sijbesma says

    21 mei 2024 at 14:07

    Interessant interview met mevr. Fredriks, vooral het punt dat veel gemeenten pas met participatie beginnen als de plannen zo ver zijn dat er nauwelijk meer iets te participeren valt: alle er toe doende keuzes staan al vast.
    Mijn vraag:
    Heeft Apeldoorn een participatieverordening waarin de participatie vanaf het moment van initiatief, “nog voordat er ook maar een schets ligt van een ontwikkelingsplan” is opgenomen, of kent zij ofanderen andere gemeenten die dat gedaan hebben?

    Ik zal niet de enige lezer zijn die dit graag zou weten voor de eigen gemeente.

    Beantwoorden

Geef een reactie Reactie annuleren

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Primary Sidebar

TOPVACATURES

Senior Beheerstechnisch Adviseur Civiele Kunstwerken en Beschoeiingen – Gemeente Nieuwegein

Beleidsadviseur Gezondheid & Wmo – Gemeente Ridderkerk

Teamleider DOWR Financiële Administratie – Gemeente Deventer

Adviseur mobiliteit en parkeren – Gemeente Lelystad

Meer vacatures

Gerelateerde vacatures

Analist regelbeheer – Gemeente Katwijk

Directeur Stroomopwaarts MVS – Stroomopwaarts MVS

Stagiair Groen/ Hovenier  – Gemeente Amstelveen

Functioneel beheerder zaaksysteem – Gemeente Nieuwegein

Vacature: Jurist Vergunningen – Gemeente Gooise Meren

LAATSTE ARTIKELEN

Nieuwe wet handhaving sociale zekerheid: meer ruimte voor maatwerk bij gemeenten

8 juli 2025

Gebiedsontwikkelingen: eisen met betrekking tot duurzaamheid, natuurinclusief en klimaatadaptief bouwen

8 juli 2025

AI, ChatGPT, Copilot en GenIA-L in de Gemeentelijke Praktijk

8 juli 2025

Meer bevoegdheden voor burgemeester en politie om ernstige verstoringen openbare orde te voorkomen

7 juli 2025

Tweede Kamer stemt voor woningwet die voorrang statushouders verbiedt

4 juli 2025

GEMEENTE.NU PARTNERS

De missie van Segment
  • Segment

De missie van Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’
  • Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’

‘Alles onder de Wet open overheid is openbaar, tenzij…’
  • Segment

‘Alles onder de Wet open overheid is openbaar, tenzij…’

‘Nieuwe locatie voor een school roept vaak weerstand op’
  • Segment

‘Nieuwe locatie voor een school roept vaak weerstand op’

Crisisbeheer: voorbereiden op cyberaanvallen 
  • Segment

Crisisbeheer: voorbereiden op cyberaanvallen 

Vernieuwend opleidingsaanbod gebiedsontwikkeling
  • Segment

Vernieuwend opleidingsaanbod gebiedsontwikkeling

Leergang Ambtelijk Vakmanschap: groeien als ambtenaar
  • Segment

Leergang Ambtelijk Vakmanschap: groeien als ambtenaar

‘Het oliemannetje in de gemeentelijke machine’
  • Segment

‘Het oliemannetje in de gemeentelijke machine’

Nieuwe trainingen informatieveiligheid bij Segment
  • Segment

Nieuwe trainingen informatieveiligheid bij Segment

Eigen academie Maastricht biedt medewerkers ruime keuze
  • Segment

Eigen academie Maastricht biedt medewerkers ruime keuze

Burgerzaken gaat terug naar school: een nieuw concept
  • Segment

Burgerzaken gaat terug naar school: een nieuw concept

20 juni: Informatiebijeenkomst Diplomalijnen NLQF-6
  • Segment

20 juni: Informatiebijeenkomst Diplomalijnen NLQF-6

Vijf adviezen om je team up-to-date te houden
  • Segment

Vijf adviezen om je team up-to-date te houden

De drie p’s van Segment
  • Segment

De drie p’s van Segment

Segment: partner in gemeentelijke ontwikkeling
  • Segment

Segment: partner in gemeentelijke ontwikkeling

De Wet open overheid is voor iedereen relevant
  • Segment

De Wet open overheid is voor iedereen relevant

Het diploma Burgerzaken haal je bij Segment
  • Segment

Het diploma Burgerzaken haal je bij Segment

‘Neem je bivak en je matties mee’
  • Segment

‘Neem je bivak en je matties mee’

Warmdraaien voor de Omgevingswet: praktische kennis voor een naadloze overgang 
  • Segment

Warmdraaien voor de Omgevingswet: praktische kennis voor een naadloze overgang 

Vijf tips voor een betere dienstverlening en klantgerichtheid
  • Segment

Vijf tips voor een betere dienstverlening en klantgerichtheid

‘Een feestje van de ceremonie maken’
  • Segment

‘Een feestje van de ceremonie maken’

Van bestemmingplan naar omgevingsplan
  • Segment

Van bestemmingplan naar omgevingsplan

Bereid je voor op extra paspoort- en ID-kaartaanvragen
  • Segment

Bereid je voor op extra paspoort- en ID-kaartaanvragen

Professioneel risicomanagement steeds belangrijker
  • Segment

Professioneel risicomanagement steeds belangrijker

Aan de slag met de Wet open overheid
  • Segment

Aan de slag met de Wet open overheid

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 
  • Segment

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 

Zomerkorting bij Segment! 
  • Segment

Zomerkorting bij Segment! 

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 
  • Segment

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden
  • Segment

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen
  • Segment

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou
  • Segment

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips
  • Segment

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips

Zo kom je tot een robuuste begroting
  • Segment

Zo kom je tot een robuuste begroting

Vijf redenen om voor Segment te kiezen
  • Segment

Vijf redenen om voor Segment te kiezen

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’
  • Segment

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’

Eerste Hulp bij Verkiezingen
  • Segment

Eerste Hulp bij Verkiezingen

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit
  • Segment

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit

De missie van Segment
  • Segment

De missie van Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’
  • Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’


Footer

Snel naar

  • Aanbestedingen
  • AI
  • Financiën
  • Handhaving
  • Integriteit
  • Leefomgeving

Meer Gemeente.nu

  • Nieuwsbrief
  • Facebook
  • Twitter
  • Linkedin
  • Events

Help

  • Adverteren
  • Contact
  • Spelregels

Powered by Lefebvre Sdu

  • Disclaimer
  • Privacy Statement & Cookieverklaring
lefebvre SDU