In het Brabantse Asten gingen de lokale lasten tussen 2004 en 2009 omlaag met ruim 24 procent. Hoe krijgt de recordhouder dan toch zijn begroting rond?
Asten kwam als de relatief grootse lastenverlager uit de bus van de gemeenten die zich hebben aangemeld bij het KwaliteitsInstituut Nederlandse Gemeenten (KING). Het instituut vergelijkt gemeenten met elkaar en adviseert ze hun dienstverlening te verbeteren. Een van indicatoren is de lastendruk voor burgers. Het gaat dan om de OZB, riool- en reinigingsheffing.
Enfin, hoe doet Asten dat, die combinatie van lastenverlagingen en het beheersen van de uitgaven? “Het begint ermee dat je een zuinig beleid voert”, meldt wethouder Financiën Jac van Bussel. “Wij letten heel goed op de kosten, maar werken ook samen met omliggende gemeenten op het gebied van de backoffice. Dat scheelt.” Het gaat er vooral om veel kleine aanpassingen te maken in de gehele begroting. “ Voor gekke hobby’s is in ieder geval geen ruimte.”
Kerntaken
Zoals veel gemeenten oriënteert Asten zich op haar kerntaken. Toch is dit niet de panacee voor bezuinigingen. De kleine Brabantse gemeente heeft een beïnvloedbare marge van veertien miljoen euro tegen twintig miljoen aan vaste kosten. “Om een paspoort te verstrekken, zijn nu eenmaal bepaalde handelingen nodig”, zegt de wethouder. “En dat kost geld.”
Wat Asten bijvoorbeeld wel heeft gedaan, is een heel praktische keuze om kosten te besparen. “De straten minder vegen is een dergelijk besluit geweest.” Er bestaat volgens Bussel geen gouden formule om de kosten beheersbaar te houden. Je moet kijken naar alle posten op de begroting.
Gemeentefonds
Dan een donkere wolk: de korting op het Gemeentefonds hangt in de lucht. Of Asten de lokale lasten niet hoeft te verhogen, valt wat dit betreft nog te bezien. Zowel het college als de gemeenteraad werken momenteel aan een berekening van de inkomsten en uitgaven. Wethouder Bussel wil de woonlasten zo stabiel mogelijk houden. Als het gaat om subsidies wordt er waarschijnlijk wel hier en daar wat versleuteld. “Burgers gaan hoe dan ook iets merken van de korting.”
Wat steekt is de “extra strafkorting” op de Wmo. In Asten is het gemiddelde medicijngebruik lager dan in de rest van het land, wat voor het Rijk de reden is de geldkraan meer dicht te draaien. “Het succes van een preventief project zorgt ervoor dat je minder budget te besteden krijgt.”
Voor 2010 en 2011 verwacht Bussel geen financieel bloedbad. Hoe het daarna zal gaan, blijft onzeker zolang er geen nieuw kabinet is. In de tussentijd krijgt de gemeente flink wat taken op haar bord. “Maatwerk klinkt heel mooi, maar ik denk soms wel dat ze in Den Haag de gemeenten niet zo goed begrijpen. Gelukkig hebben wij onze organisatie strak voor elkaar en werkt het college prettig samen met de raad. Die open sfeer is van groot belang.”
Asten was het juiste antwoord op de tweede vraag van de KING Quiz, in samenwerking met Gemeente.nu. De derde vraag van de quiz is hier te vinden.
Bezuinigingen van 15% en meer zijn makkelijk te realiseren. Meer doen voor minder geld ook.
Kijk eens over de grenzen van de overheid, waar dit soort projecten dagelijks worden uitgevoerd
Waarom worden de lasten in de buurgemeenten dan niet verlaagd? Waarom worden gemeenten die zuinig zijn gestraft met strafkorting. Raar.