'Verschuilen achter omgevingsregels kan niet meer'

Al voor de nieuwe Omgevingswet van kracht is, zijn huidige knelpunten al te omzeilen. “Vaak kan een slimmere aanpak wonderen doen.”

“Het omgevingsrecht kan nu al veel eenvoudiger en beter”, stelt Lennert Goemans, projectleider Nu al Eenvoudig Beter van het ministerie Infrastructuur & Milieu. De huidige knelpunten? “Vaak kan een slimmere aanpak wonderen doen.”

“Niet alle knelpunten in de uitvoeringspraktijk hebben nieuwe regels nodig”, zegt Goemans tegen Platform31. “Slimme en flexibele regelgeving stelt het doel centraal en niet het middel. Je kunt je niet meer verschuilen achter gedetailleerde regelgeving maar moet keuzes maken om bepaalde doelstellingen te halen.” Dit geeft meer onzekerheid, zegt de projectleider.

Flexibeler werken vraagt een denkomslag van bestuurders en ambtenaren, is de kijk op de zaak. “Een sprekend voorbeeld is de gemeente Zaanstad. Zij wisten 127 beleidsdocumenten en verordeningen die ze zelf hadden gemaakt terug te brengen tot 40. Zo’n slag zou iedere gemeente moeten maken, maar daar is bestuurlijke moed voor nodig.”

Ontslakken
Gemeenten kunnen vandaag nog aan de slag met de herziening van bestaande regels en het schrappen van verouderde regels. “Veel gemeenten hebben zelf ook beleidsdocumenten en regels gemaakt die zeker opnieuw kunnen worden bezien. Er zijn op dit moment onder de naam “ontslakken” al 25 gemeenten bezig met deze voorjaarsschoonmaak. Voor iedere gemeente geldt dat het eenvoudiger en goedkoper kan. Hierdoor kunnen procedures worden versneld en het biedt meer flexibiliteit om nieuwe initiatieven te honoreren.”

“Ook bestemmingplannen kunnen flexibeler worden ingericht”, gaat Goemans verder. “De gemeente krijgt dan een meer faciliterende houding en is minder sturend bezig. Er valt ook meer te kiezen aangezien niet alles al voor tien jaar is vastgelegd in het bestemmingsplan en niet alles is bepaald waar wat gebouwd moet worden en waar ruimte is voor welke functies. Minder regeldruk leidt tot lagere lasten. Het is goed dat de gemeente op weg naar de nieuwe Omgevingswet deze weg al inslaat. Cultuurverandering is een langzaam proces en het valt niet mee om van gebaande paden af te wijken.”

Het praktijkprogramma Nu al Eenvoudig Beter loopt nu ruim een jaar. Platform31 en Landwerk zijn verantwoordelijk voor de uitvoering hiervan en samen met het ministerie van I&M en andere partijen zijn zij bezig om vernieuwende praktijken op het gebied van deregulering, versnelling procedures en cultuuromslag voor het voetlicht te brengen.