Wat kost dat, als gemeenteambtenaren niet wonen in hun werkplaats? En is het niet mogelijk om spookraadsleden hun vergoeding af te nemen?
Het zijn vragen die leven binnen de lokale fractie van de PvdA in Amersfoort, maar ook in de Tweede Kamer.
Gemeenteraadslid Ramón Smits Alvarez wil weten hoeveel ambtenaren buiten de gemeentegrenzen wonen.Het antwoord: 52 procent. Maar dat is niet genoeg voor dit raadslid. Ook wil hij graag horen wat zij verdienen en wat de gemeente kwijt is aan hun reiskostenvergoedingen. Op Twitter stelt het raadslid dat het mooi zou zijn op deze manier te kunnen bezuinigen. Ambtenaren uit Amersfoort zouden bij gelijke geschiktheid de voorkeur moeten verdienen, ook omdat ze dan meer zouden weten van wat er leeft in de stad.
Raadsleden en wethouders moeten volgens de Gemeentewet hun eigen woonplaats vertegenwoordigen. De ambtenarenwet schrijft dit niet voor.
Spookraadsleden
Dan is er de kwestie van de spooksraadsleden, zeker in Amersfoort actueel vanwege het maandenlang in Turkije verblijven van raadslid Mustafa Özcan, die zich verdedigde door te zeggen dat hij de weg terug niet meer kon vinden. Dit al die tijd zonder enige consequentie voor zijn vergoeding uit de gemeentekas. Voor velen was dit een doorn in het oog en voor de sociaaldemocraten de reden om hier maar eens mee op te houden.
“Als een raadslid in een jaar tenminste de helft van de tijd afwezig is, moeten forse kortingen mogelijk worden”, stellen Tweede Kamerleden Manon Fokke en Pierre Heijnen. “Als een raadslid nooit meer komt opdagen, moet zelfs zijn hele vergoeding kunnen worden stilgezet. Het raadslid in kwestie zal dan eerder geneigd zijn om diens zetel op te geven en plaats te maken voor iemand die het werk van volksvertegenwoordiger wel serieus neemt.”
Meerderheid
Een dergelijk besluit mag niet lichtvaardig worden genomen, benadrukken de Kamerleden. “Er is minstens een tweederdemeerderheid in raad of staten voor een dergelijk besluit nodig. Uiteraard kunnen er goede redenen zijn waarom iemand niet aanwezig is. Het is aan de gemeenteraad of provinciale staten om daar rekening mee te houden. Iemand die vanwege ziekte lang weg is, moet niet worden gekort, bijvoorbeeld.”
Los van het feit dat iedere werknemer idd (behoudens vastgelegde uitzonderingen) een vrije vestigingskeuze heeft, is het helemaal gek om met deze eis te komen net nu de ambtelijke rechtspositie afgeschaft gaat worden!
Wat me een beetje opvalt in de reacties, is dat voorbij gegaan wordt aan consequenties van bepaalde keuzes, oftewel aan het simpele ‘je kan niet alles tegelijk hebben’. Als je voor het ene kiest, kun je niet het andere ook nog kiezen of betekent dit automatisch een beperking van andere keuze mogelijkheden.
Je kunt overigens als ambtenaar best politiek actief zijn als je in je werkgemeente woont, alleen je kunt geen raadslid worden, maar wel bijv. statenlid.
En het beroep op het EVRM is nogal vergezocht. Geen enkele werkgever zal er blij mee zijn (of accepteren) dat zijn werknemer dagelijks een halve wereldreis onderneemt om op zijn werk te komen.
Probleem: Zowel man als vrouw werken bij een gemeente. De ene persoon bij gemeente A en de andere bij gemeente B. Waar moet je dan gaan wonen?
Blijkbaar is bij het betrokken raadslid , maar blijkbaar ook niet bij de Tweede Kamer de betekenis bekend van artikel 2 van het Vierde protocol bij het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM). Uit dit artikel volgt dat de vrijheid van woonplaatskeuze de algemene regel is. Beperkingen op deze algemene regel kunnen slechts bij uitzondering worden aanvaard. Van de vrijheid van woonplaatskeuze mag onder meer worden afgeweken wanneer de beperking strekt tot bescherming van welbepaalde, limitatief opgesomde belangen en de beperking nodig is in een democratische samenleving, wat vereist dat zij niet onevenredig is met het nagestreefde doel. Voorts moet de beperking op de vrijheid van woonplaatskeuze voorzien zijn door een wet.
Article 2. Freedom of movement
1.Everyone lawfully within the territory of a State shall, within that territory, have the right to liberty of movement and freedom to choose his residence.
Volgens mij kan dit helemaal niet. Ambtenaren mogen namelijk niet politiek actief zijn in de gemeente waar zij werken. Dat vind ik ook logisch in verband met integriteit. Je moet altijd voorkomen dat je de schijn van partijdigheid tegen je krijgt.
Veel ambtenaren zijn dus politiek actief actief in hun woongemeente. Dat moet mogelijk zijn. Ik vind dat een ambtenaar de keuze moet hebben om buiten zijn werkgemeente te gaan/blijven wonen.