De kortingen die gemeenten vragen aan zorgorganisaties gaan alle perken te buiten, is de kritiek.
Werkgeversorganisaties Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN) en ActiZ hebben in de afgelopen weken van verschillende zorgorganisaties het signaal gekregen dat gemeenten irreële tarieven vragen bij de inkoop van ondersteuning in de Wmo 2015. Daarom moet staatssecretaris Martin van Rijn volgens de koepels ingrijpen.
ActiZ en VGN stellen dat gemeenten buitensporige kortingen op het tarief eisen, die de beloofde zachte landing voor kwetsbare burgers onmogelijk maken. In de nieuwe Wmo 2015 is opgenomen dat gemeenten een reële kostprijs moeten hanteren. “Ondanks dit kader gedragen gemeenten zich in de praktijk anders”, zo schrijven de koepels in een persverklaring. “In veel regio’s zijn de eisen nog niet bekend, maar daar waar dat wel het geval is, baren ze zorgen.”
Uurtarieven
Actiz en VGN hebben in de afgelopen weken van zorgaanbieders uit verschillende delen van het land de bestekken gekregen van aanbestedingen van gemeenten in hun regio. Voor begeleiding van psychiatrische patiënten en mensen met dementie geven gemeenten aan dat werkzaamheden soms moeten worden geoffreerd voor maximum tarieven van 25 euro per uur, terwijl de huidige tarieven tussen de zestig euro en 90 euro per uur liggen. Voor deze werkzaamheden zou volgens gemeenten niet langer een HBO-er ingezet hoeven te worden. Dit was gezien de aard van het werk voorheen wel een eis.
Hoge korting
Ook in de gehandicaptenzorg gaan sterk afwijkende tarieven over tafel volgens ActiZ en VGN. In een samenwerking tussen negen gemeenten wordt gerekend met een korting van 30 procent op de zorg die geboden wordt in het kader van het overgangsrecht. In een ander bestek zijn voor de nieuwe ondersteuningsarrangementen kortingen toegepast van 33 tot 86 procent (…) op de huidige AWBZ tarieven.
VGN en ActiZ roepen de leden van de Eerste Kamer op om dit gedrag van gemeenten vandaag tijdens de wetsbehandeling Wmo 2015 met de staatssecretaris van VWS te bespreken. Zij vinden dat gemeenten terughoudend moeten zijn met het doorvoeren van tariefkortingen en oog moeten hebben voor de kwaliteit. Ze willen een korting van maximaal 11 procent op het Wmo-budget in begeleiding. Daarnaast willen de koepels dat gemeenten uiterlijk 1 oktober 2014 de afspraken voor de contracten in de nieuwe Wmo hebben afgerond.
“Als bij nauwgezette monitoring blijkt dat gemeenten zich niet aan de afspraken houden, moeten er bij Algemene Maatregel van Bestuur nadere regels worden gesteld of dienen individuele gemeenten te worden aangesproken op hun inkoopbeleid. Evaluatie van de Wet na twee of drie jaar is te laat; zorgorganisaties kunnen dan niet anders dan duizenden mensen ontslaan. Met alle gevolgen van dien voor de kwetsbare burger.”
Het is toch heel normaal dat gemeenten een reële kostprijs willen betalen en niet een veel te hoge die altijd onder het AWBZ-regime werd getolereerd.
Ook indertijd bij de invoering van de Wmo bleek dat zorgkantoren veel te hoge tarieven voor thuiszorg hadden betaald: dit tarief is in de loop der tijd flink bijgesteld en de eisen die van de thuishulpen werden gesteld ook.
Vergeet niet dat er ook een dure middenlaag van managers en ondersteuners van allerlei soort op de kostprijs drukken (en dan noem ik nog niet eens de buitensporige salarissen van de top). Vandaar ook dat veel instellingen gestart zijn die middenlaag af te bouwen naar normale proporties, Diue prikkel was er onder de AWBZ-tarieven niet.
Gemeenten moeten een transparante kostprijsberekening aan instellingen vragen en aan de hand daarvan bezien welk tarief reëel is. Zonodig kan men voor aanbesteding kiezen om de prijzen te drukken.
Dat her Rijk zich zou gaan bemoeien met het inkoopbeleid van gemeenten is een gotspe. Als je taken decentraliseert moet je je als staatssecretaris of parlement niet meer met de uitvoeringsspelregels bemoeien! Gemeenten hebben beter zicht op wat een reële prijs voor een zorgdienst zou moeten zijn, dan Den Haag ooit gehad heeft. Ook dat bleek wel uit het Wmo-dossier van enkele jaren terug.
‘ Gemeenten vragen te veel korting bij inkoop ‘
Commerciële mensen werken per definitie in het bedrijfsleven. Ambtenaar zijn per definitie niet commercieel. Ambtenaren die daarop een uitzondering maken zijn overwegend gevoelig voor steekgelden en corruptie, maar slim genoeg om niet tegen de lamp te lopen.
Toch komt het keer op keer voor dat zogenaamde top managers van woningbouwverenigingen, in de gezondheidszorg en de politiek tegen de lamp lopen, ondanks dat ze erg gehaaid en slim te werk gaan.
Niet alleen door gebrek aan expertise en commercieel inzicht, maar ook door steekpenningen en corruptie zijn de oorzaak dat opdrachten van overheden meestal voor vele miljoenen duurder uitvallen.