• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
  • Skip to footer
  • Contact
  • Nieuwsbrief

Gemeente.nu

Nieuws voor gemeenten

  • Bedrijfsvoering
    • Aanbestedingen
    • AI
    • Belastingen
    • Burgerzaken
    • Communicatie
    • Digitalisering
    • Financiën
    • Ondernemersbeleid
    • Organisatie
    • Privacy
    • Vergunningen
  • Sociaal
    • Bijstand
    • Decentralisatie
    • Integratie
    • Jeugdzorg
    • Onderwijs
    • Ouderen
    • Schuldhulp
    • Sport
    • Werk
    • Wmo
  • Veiligheid
    • Boa
    • Cybersecurity
    • Evenementen
    • Handhaving
    • Ondermijning
    • Openbare orde
  • Ruimte & Milieu
    • Afval
    • Bodem
    • Bouw
    • Duurzaamheid
    • Energie
    • Infrastructuur
    • Leefomgeving
    • Omgevingswet
    • Smart city
  • Loopbaan
    • Cao
    • Integriteit
    • Leiderschap
    • Mobiliteit
    • Ontwikkeling
    • Pensioen
  • Bestuur
    • College
    • Gemeenteraad
    • Participatie
    • Samenwerking
    • Raadsledennieuws (archief)
  • Partners
    • KaFra Housing
    • KPN
    • Sdu
    • Segment
  • Whitepapers
  • Opleidingen

Opinie Coproductie is meer dan participatie

24 maart 2016 door Redactie Gemeente.nu

Lees voor

Coproductie staat voor het betrekken van burgers bij de uitvoering van publieke diensten. Het gaat hierbij dus niet over deelname aan inspraakavonden of wijkvergaderingen, maar actief iets doen voor de diensten waar je als inwoner om vraagt – in samenwerking met de overheid.

De term participatiemaatschappij was nog niet gelanceerd toen Joost Fledderus (als onderzoeker en adviseur verbonden aan Necker van Naem) aan zijn promotieonderzoek begon. Maar eigenlijk was het precies dat, wat hij de afgelopen jaren aan de Nijmeegse Radboud Universiteit bestudeerde. Joost is inmiddels gepromoveerd op zijn onderzoek: ‘De relatie tussen coproductie van publieke dienstverlening en vertrouwen’.

Coproductie staat voor het betrekken van burgers bij de uitvoering van publieke diensten. Het gaat hierbij dus niet over deelname aan inspraakavonden of wijkvergaderingen, maar actief iets doen voor de diensten waar je als inwoner om vraagt – in samenwerking met de overheid. Joost bekeek hoe deze samenwerking begint, verloopt en wat het oplevert, maar ook welke problemen er kunnen ontstaan als burgers en overheid met elkaar samenwerken.

Tips om de samenwerking met inwoners te verbeteren:
1. Wees je ervan bewust dat er al veel gecoproduceerd wordt
Coproductie klinkt misschien hip, nieuw en moeilijk, maar als je goed kijkt zijn veel diensten al afhankelijk van de inzet van inwoners. Steeds vaker moeten inwoners bijvoorbeeld met ingevulde formulieren naar de gemeentebalie komen. Hoe de openbare ruimte erbij ligt, is voor een groot deel afhankelijk van de oplettendheid en meldingen van buurtbewoners. De kwaliteit van publieke diensten wordt daardoor mede bepaald door de inzet van inwoners. Als een formulier onjuist is ingevuld, kan een baliemedewerker minder goed helpen. Als er geen meldingen komen, blijven losse stoeptegels vaker onopgemerkt. Door mensen het makkelijker te maken te coproduceren, zal daarom de kwaliteit van diensten ook verbeteren.

2. Wees eerlijk over de achterliggende reden van coproductie

Het is geen toeval dat termen als coproductie, cocreatie of participatiesamenleving hoogtij vieren in een tijd van bezuinigingen. Gemeenten zijn vaker noodgedwongen om meer inzet te vragen van inwoners, omdat er minder ambtelijke capaciteit en geld voorhanden is. Zo is in verschillende gemeenten bezuinigd op het aantal afvalbakken en de mogelijkheid geboden aan inwoners om afvalbakken te adopteren. Inwoners kunnen hier begrip voor opbrengen, als de gemeente eerlijk en transparant is over de beweegredenen. Tegelijkertijd moet niet elke vorm van coproductie ingegeven zijn door bezuinigingen: het verhogen van de kwaliteit door gebruik te maken van de expertise van inwoners kan net zo goed een argument zijn.
3. Ondersteun coproductie met de juiste middelen
Coproductie betekent niet dat dienstverleners achterover kunnen leunen. Burgers dienen ondersteund te worden in hun actieve betrokkenheid. Als iemand een afvalbak adopteert, dan moet de gemeente tijdig voor nieuwe afvalzakken zorgen. Denk ook aan een werkloze, alleenstaande moeder. Als zij aan een re-integratieprogramma wil (of moet) deelnemen, dan zal er kinderopvang geregeld moeten worden. Bied als gemeente ondersteuning, door samen na te denken over mogelijkheden. Het gaat hierbij niet alleen om financiële of materiele middelen, maar soms ook om flexibel om te gaan met bepaalde regels en procedures.
4. Motiveer coproductie met de juiste instrumenten
Burgers hebben verschillende motivaties om te coproduceren. Soms willen mensen vooral graag iets samen doen (bijvoorbeeld samen een stukje groen verzorgen), soms is het individueler van aard (bijvoorbeeld omdat er teveel vuil in de buurt ligt), en een andere keer ontbreekt de motivatie volledig (bijvoorbeeld als een bijstandsontvanger niet mee wil doen aan een re-integratieprogramma). De ene keer is een schouderklopje voldoende om coproductie te stimuleren. Een andere keer moet er meer tegenover staan. Opvallend is dat een duwtje in de rug kan helpen. Zo zag Joost in de gemeente Nijmegen dat bijstandsgerechtigden verplicht naar een banenmarkt moesten, waar bedrijven laten zien wat er aan werk is. Sommigen mensen gingen daar schoorvoetend naartoe, maar bleken vaak toch iets te vinden waar ze verder mee konden.
5. Let op de kwetsbaarheid van coproductie
Hoe intensiever de vorm van coproductie, des te minder burgers bereid zijn te coproduceren. Zo zijn er niet veel burgers die een afvalbak willen overnemen van de gemeente. Of denk aan een flat met veel sociale problemen, waar bewoners worden gevraagd om samen na te denken over acties om de flat op te knappen en mensen bij elkaar te krijgen. Het succes hangt vaak af van enkele actieve inwoners. Het gevaar is dat deze mensen worden overvraagd. Dit houdt ook een risico in voor de continuïteit van coproductie: als enkele bewoners besluiten zich terug te trekken, is er weinig om op terug te vallen. Dit vraagt om voortdurende betrokkenheid van gemeente en andere professionals: laat zien dat ze er niet alleen voor staan.
6. Blijf zichtbaar als dienstverlener
Coproductie is een samenwerking tussen burger en dienstverlener. De één kan niet zonder de ander. Zorg daarom als dienstverlener dat je zichtbaar blijft en heb regelmatig contact met burgers die coproduceren. Zo kun je bijsturen als het gewenste resultaat niet wordt behaald en afspraken maken over verantwoordelijkheden. Uit Joost zijn onderzoek blijkt dat burgers het succes van coproductie niet aan de dienstverlener toeschrijven, als daar weinig contact mee is geweest. Teleurstellende resultaten worden juist de dienstverlener eerder aangerekend. Hier zal minder sprake van zijn als coproductie wordt ervaren als een vrijwillige, wederkerige en gelijkwaardige samenwerking.

Auteur Joost Fledderus , socioloog en bestuurskundige, is verbonden aan Advies- en onderzoeksbureau Necker van Naem Gemeenten hebben in toenemende mate aandacht voor het betrekken van burgers bij beleidsvorming. Wilt u meer informatie hoe u coproductie, cocreatie of participatie van uw inwoners kunt verbeteren? mail Joost Fledderus

Tagged With: Nijmegen, publieke dienstverlening Filed Under: Blog, Burgerzaken

Reageer
Vorige artikel
Budgettrouwen in Amsterdam
Volgende artikel
Kenia leert ons digitale dienstverlening

Reader Interactions

GERELATEERD

Nijmegen geeft winkelruimte weg

Een vernieuwend winkelaanbod leidt tot een aantrekkelijke binnenstad. Maar hoe draag je daar als gemeente aan bij? Nijmegen, Rotterdam en Schiedam komen met verschillende oplossingen. Een aantrekkelijk winkelgebied, leegstand voorkomen, een veiligere woon- en werkomgeving en startende winkeliers kansen bieden. Er zijn diverse redenen voor gemeenten om mee te werken aan een gevarieerd winkelaanbod. Win... lees verder

Nijmegen test bodycam voor maaltijdbezorgers

In Nijmegen zijn verschillende maaltijdbezorgers sinds 29 februari uitgerust met een bodycam. Het gaat om een proef waarbij de gemeente samenwerkt met ondernemers om zo overvallen op de bezorgers te voorkomen. Nijmegen sluit zich aan bij een experiment met de camera’s voor maaltijdbezorgers, nadat proeven in Amsterdam en Rotterdam goed verliepen. Op de plekken waar... lees verder

Opinie Hoe zorg jij voor een reuze-ervaring?

Ik was vorige maand in Leeuwarden om de wandelende reuzen van Royal de Luxe te zien. Samen met honderdduizenden anderen. Voor het geval jij niet weet waar dit over gaat: Royal de Luxe is een Franse theatergroep die grootschalige spektakels ontwerpt. De reuzen zijn enorme poppen, soms wel 11 meter hoog, die door grote voertuigen... lees verder

Geef een reactie Reactie annuleren

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Primary Sidebar

TOPVACATURES

Projectmanager Gebiedsontwikkeling – 36 uur – Gemeente Westland

Senior Stedenbouwkundige – Gemeente Emmen

Strategisch Financieel Adviseur – Gemeente Velsen

Coördinator Omgevingsdialoog Industrie & Gezondheid IJmond – Gemeente Velsen

Meer vacatures
VIND Burgerzaken

LAATSTE ARTIKELEN

Afschaffing salderingsregeling nadelig voor huurders met zonnepanelen

2 juni 2025

Woninghuurders stellen kinderwens uit

2 juni 2025

Nieuwe ronde Regeling Huisvesting Aandachtsgroepen vanaf juni

28 mei 2025

speelplekken en staalslakken

Staatssecretaris: gebruik geen staalslakken bij speelplekken

28 mei 2025

Recreatiewoning

Kabinet wil permanente bewoning recreatiewoningen 10 jaar toestaan

27 mei 2025

GEMEENTE.NU PARTNERS

De missie van Segment
  • Segment

De missie van Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’
  • Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’

‘Alles onder de Wet open overheid is openbaar, tenzij…’
  • Segment

‘Alles onder de Wet open overheid is openbaar, tenzij…’

‘Nieuwe locatie voor een school roept vaak weerstand op’
  • Segment

‘Nieuwe locatie voor een school roept vaak weerstand op’

Crisisbeheer: voorbereiden op cyberaanvallen 
  • Segment

Crisisbeheer: voorbereiden op cyberaanvallen 

Vernieuwend opleidingsaanbod gebiedsontwikkeling
  • Segment

Vernieuwend opleidingsaanbod gebiedsontwikkeling

Leergang Ambtelijk Vakmanschap: groeien als ambtenaar
  • Segment

Leergang Ambtelijk Vakmanschap: groeien als ambtenaar

‘Het oliemannetje in de gemeentelijke machine’
  • Segment

‘Het oliemannetje in de gemeentelijke machine’

Nieuwe trainingen informatieveiligheid bij Segment
  • Segment

Nieuwe trainingen informatieveiligheid bij Segment

Eigen academie Maastricht biedt medewerkers ruime keuze
  • Segment

Eigen academie Maastricht biedt medewerkers ruime keuze

Burgerzaken gaat terug naar school: een nieuw concept
  • Segment

Burgerzaken gaat terug naar school: een nieuw concept

20 juni: Informatiebijeenkomst Diplomalijnen NLQF-6
  • Segment

20 juni: Informatiebijeenkomst Diplomalijnen NLQF-6

Vijf adviezen om je team up-to-date te houden
  • Segment

Vijf adviezen om je team up-to-date te houden

De drie p’s van Segment
  • Segment

De drie p’s van Segment

Segment: partner in gemeentelijke ontwikkeling
  • Segment

Segment: partner in gemeentelijke ontwikkeling

De Wet open overheid is voor iedereen relevant
  • Segment

De Wet open overheid is voor iedereen relevant

Het diploma Burgerzaken haal je bij Segment
  • Segment

Het diploma Burgerzaken haal je bij Segment

‘Neem je bivak en je matties mee’
  • Segment

‘Neem je bivak en je matties mee’

Warmdraaien voor de Omgevingswet: praktische kennis voor een naadloze overgang 
  • Segment

Warmdraaien voor de Omgevingswet: praktische kennis voor een naadloze overgang 

Vijf tips voor een betere dienstverlening en klantgerichtheid
  • Segment

Vijf tips voor een betere dienstverlening en klantgerichtheid

‘Een feestje van de ceremonie maken’
  • Segment

‘Een feestje van de ceremonie maken’

Van bestemmingplan naar omgevingsplan
  • Segment

Van bestemmingplan naar omgevingsplan

Bereid je voor op extra paspoort- en ID-kaartaanvragen
  • Segment

Bereid je voor op extra paspoort- en ID-kaartaanvragen

Professioneel risicomanagement steeds belangrijker
  • Segment

Professioneel risicomanagement steeds belangrijker

Aan de slag met de Wet open overheid
  • Segment

Aan de slag met de Wet open overheid

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 
  • Segment

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 

Zomerkorting bij Segment! 
  • Segment

Zomerkorting bij Segment! 

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 
  • Segment

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden
  • Segment

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen
  • Segment

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou
  • Segment

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips
  • Segment

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips

Zo kom je tot een robuuste begroting
  • Segment

Zo kom je tot een robuuste begroting

Vijf redenen om voor Segment te kiezen
  • Segment

Vijf redenen om voor Segment te kiezen

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’
  • Segment

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’

Eerste Hulp bij Verkiezingen
  • Segment

Eerste Hulp bij Verkiezingen

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit
  • Segment

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit

De missie van Segment
  • Segment

De missie van Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’
  • Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’


Footer

Snel naar

  • Aanbestedingen
  • AI
  • Financiën
  • Handhaving
  • Integriteit
  • Leefomgeving

Meer Gemeente.nu

  • Nieuwsbrief
  • Facebook
  • Twitter
  • Linkedin
  • Events

Help

  • Adverteren
  • Contact
  • Spelregels

Powered by Sdu

SDU