De gemeentelijke vergunningverlening voor onder andere bouwprojecten ‘komt in etappes weer op gang’, zo belooft het kabinet. Een nieuwe rekenmethode voor de uitstoot van stikstof moet daarvoor zorgen. Veel projecten kwamen stil te liggen door een uitspraak afgelopen mei van de Raad van State.
Volgens het ministerie van LNV gaat dat veranderen: ‘De nieuwe versie van de zogenoemde AERIUS Calculator is beschikbaar.’ Dat is een rekenmethode die ervoor moet zorgen ‘dat voor activiteiten die de natuur niet raken weer een vergunning kan worden aangevraagd’. De rekenkundige redding geldt per direct: ‘Initiatiefnemers kunnen vanaf maandag met behulp van deze nieuwe tool berekeningen uitvoeren.’
Geen wondermiddel
De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) beaamt dat het om ‘de eerste concrete stap’ gaat, maar ziet nog ‘onvoldoende duidelijkheid’ voor gemeenten. ‘De vernieuwde calculator geeft geen antwoord op alle vragen die leven bij gemeenten. Zo geeft de calculator onder andere geen doorrekening op stallen met luchtwassers en houdt geen rekening met de invloed van gebouwen in de omgeving. Daarnaast geeft de calculator geen uitsluitsel of een vergunning kan worden verleend.’
Stopzetten stikstofbeleid
De Raad van State haalde in mei een streep door het Nederlandse stikstofbeleid inclusief de rekenmethode. Het Programma Aanpak Stikstof (PAS) biedt niet genoeg bescherming aan Natura 2000-gebieden, oordeelde de hoogste bestuursrechter, en mag daarom niet langer worden gebruikt als basis voor vergunningverlening. Te veel stikstof tast onder andere de bodem aan, met gevolgen voor de vegetatie.
‘Hierdoor heeft bijna elke gemeente nu één of meerdere projecten stilliggen. Het gaat om de bouw van woningen en om projecten van bedrijven, industrie, land- en glastuinbouw, wegenbouw, horeca, evenementen, recreatie, de aanleg van duurzame energie en de aanleg van natuurgebieden,’ aldus de VNG.
Wachten op beleidsregels
De nieuwe rekenmethode loopt vooruit op de beleidsregels. Het wachten op die laatste blijft voor onzekerheid zorgen. Een commissie brengt binnenkort advies uit over de regels. Vervolgens maken het kabinet en medeoverheden daarover afspraken, aldus het ministerie.
Schouten stelt dat het beleid echt op de schop moet. ‘De uitspraak van de Raad van State laat zien dat er voor het herstel van onze natuur nog flinke stappen nodig zijn. De totale stikstofdepositie moet blijvend worden verlaagd. Makkelijke oplossingen hiervoor zijn er niet – we staan voor fundamentele keuzes waarbij alles op tafel ligt.’
Bedrijven boos
MKB-Nederland heeft geen goed woord over voor de aanpak van het stikstofprobleem door bestuurlijk Nederland. ‘Al meer dan drie maanden ligt alles gewoon op zijn gat, gaat overal de stekker uit: ook uit projecten die allang een vergunning hadden, die al onderweg waren en zelfs uit projecten waarbij niet eens stikstof vrijkomt. Het is echt ongehoord,’ aldus voorzitter Jacco Vonhoff. Hij noemt dit ‘angsthazerij’ en ‘juristerij’. De schade zou al in de miljarden lopen.
terecht dat de bedrijven boos zijn, nu wordt één klein deel van het PAS-probleem “opgelost”, maar ligt het PFAS-probleem nog volop voor de deur: ook daar is nog geen enkele oplossing voor in zicht die niet leidt tot hogere kosten en vertraging op bouwprojecten.