Het kabinet haalt bakzeil met de nieuwe warmtewet, omdat gemeenten en provincies niet met het voorstel uit de voeten kunnen. Dat schrijft staatssecretaris Yeşilgöz-Zegerius van Economische Zaken en Klimaat aan de Tweede Kamer.
‘Gezien het belang van collectieve warmte voor de verduurzaming van de gebouwde omgeving, hecht ik aan een voldoende gedragen wet. Daarom acht ik het op dit moment niet passend om het wetsvoorstel aan de Raad van State te sturen voor advies,’ meldt de demissionaire bewindsvrouw over het spaak gelopen wetsvoorstel. Gelet op de verschillen van inzichten is een ‘politieke heroverweging’ nodig.
Regiefunctie warmtewet
Het was al bekend dat gemeenten de speelruimte binnen het voorstel te beperkt vinden. ‘Het wetsvoorstel biedt veel goeds, maar voor gemeenten en provincies is het altijd een cruciaal punt geweest dat de nieuwe warmtewet gemeenten de mogelijkheid biedt de regiefunctie in te kunnen vullen,’ schrijft de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG).
Met de ‘regiefunctie’ bedoelen gemeenten hoofdzakelijk dat zij kunnen doen wat nodig is om de klimaatdoelen te halen. Lokale overheden hebben in dat akkoord een belangrijke taak om woningen aardgasvrij te maken.
Monopolies in stand
In de nieuwe warmtewet kregen gemeenten weliswaar bevoegdheden, maar het kabinet hield vast aan lokale monopolies. Een warmtebedrijf zou een exploitatietermijn van minimaal twintig tot maximaal dertig jaar krijgen. Dit om leveringszekerheid te bieden en investeringen aantrekkelijk te maken. Daarbij diende zowel productie als levering bij dezelfde partij te liggen.
‘De nieuwe wet stuurt te veel op één model met het geïntegreerde warmtebedrijf als enige juridische entiteit,’ legde beleidsstrateeg Ron Sint Nicolaas van de gemeente Deventer uit op deze site. ‘Andere opties openhouden is essentieel om groei te realiseren. Juist in deze fase van de warmtetransitie zou je volop ruimte moeten bieden aan nieuwe initiatieven en samenwerkingsvormen.’
De vrees voor monopolisten leeft ook bij de Vereniging Eigen Huis: ‘Zijn er voldoende aanbieders, zijn gemeenten in staat om weloverwegen keuzes te maken? Is er goed zicht op de kosten en rompslomp voor de eindgebruiker, en is de consument straks wel goed beschermd tegen de nog steeds bestaande monopoliepositie van het warmtebedrijf?’
Voorkeur uitspreken
De staatssecretaris geeft een wat andere lezing in haar brief. Zij stelt juist dat gemeenten de concurrentie effectief willen beperken in de warmtewet. ‘Zij willen vooraf een expliciete voorkeur kunnen uitspreken voor een type warmtebedrijf: publiek, privaat of een samenwerkingsvorm.’ De landsadvocaat zou hebben bevestigd dat zoiets niet mogelijk is binnen het Europees recht.
‘Deze behoefte staat op gespannen voet met het gekozen uitgangspunt in het wetsvoorstel dat allerlei type warmtebedrijven op gelijke voet moeten kunnen deelnemen aan de beoogde ontwikkeling en groei van de warmtemarkt,’ aldus Yeşilgöz-Zegerius.
De staatssecretaris gaat na het geflopte voorstel ‘meerdere opties in kaart brengen, in goed overleg met de medeoverheden. Ook andere stakeholders zal ik hierbij betrekken. De besluitvorming hierover is vervolgens aan een nieuw kabinet.’
Alles leuk en aardig met deze energietransitie maar de voorlichting naar de burger is wel erg eenzijdig gekleurd ten gunste van de op handen zijnde maatregelen om de CO2 uitstoot terug te dringen.
In de voorlichting die men geeft, spreekt men bij de aanpassingen die de burger moet doen alleen over de voordelen en de snelle terugverdien tijd indien men isoleert en eventueel zonnepanelen met een plaatsing of andere alternatieve energiebron.
Daarbij spreekt men van een beter energielabel voor de huiseigenaar en een hogere verkoopwaarde van de woning. In geen enkele offerte of discussie spreekt men van de stijging van de WOZ belasting die immers uitgaat van de woningwaarde.
Dit bedrag dat men moet betalen zou dan eens van het te behalen rendement afgetrokken moeten worden voor een zuivere berekening. Eveneens telt dit eventueel mee in BOX 3 vermogensheffing indien de woning thans nog volledig is afgelost. Misschien moet men in de toekomst al eerder over de overwaarde deze vermogensheffing gaan betalen.
Dus ook wanneer het huis nog niet volledig is afgelost.
Ook is sprake van een bijtelling voor het huurwaardeforfait bij het inkomen box 1, dat als gevolg van deze waardevermeerdering allen maar hoger is geworden terwijl de wet Hillen de matiging van dit Forfait in de toekomst geheel verdwijnt. Men moet dus al betalen voor waardevermeerdering terwijl de investeringen nog terugverdiend moeten worden en het rendement om dit te doen minder is.
Daarbij is juist een grote groep ouderen die in verband met hun leeftijd de investering nauwelijks tot nooit kan terugverdienen. Ook hebben zij aan deze waardevermeerdering niets als men graag wil blijven wonen in het eigen huis, het geld zit immers in stenen. De enigen die hier een verdienmodel aan hebben zijn de fabrikanten van apparatuur, de installatiebedrijven en de Gemeenten,
Natuurlijk begrijp ik het klimaatbelang om de CO2 die als een warme deken werkt terug te dringen. En ik zal niet ontkennen dat wij als mens medeveroorzaker zijn van de opwarming, maar Nederland zal daar niet veel aan kunnen veranderen. Klimaatwisselingen zijn er altijd geweest, in de prehistorie moet de temperatuur gemiddeld rond de 29 graden Celsius zijn geweest, maar we hebben ook een grote IJstijd gehad en een kleine IJstijd zonder de invloed van de mens. Ook de activiteitscyclus van de zon om de ca 7 jaar speelt een rol en El Ninja en El Ninjo de warme en koude golfstroom. Als we als mens werkelijk wat willen bereiken om dit tegen te gaan, dan moeten we eerst een stoppen de tropische regenwouden te kappen in met name Brazilië en Indonesië. Sterker nog grote delen worden in brand gestoken waarbij de CO2 van jaren vrijkomt en diezelfde bomen ook juist géén CO2 meer opnemen. Waarom dit soort zaken niet bij een klimaatverdrag besproken en desnoods geld voor beschikbaar stellen. Nu worden er sojavelden op deze weggebrande gebieden aangelegd zodat we Fijn kunstvlees kunnen maken want het is zo zielig dat dierenleed. Terwijl de oorspronkelijke dieren uit de leefgebieden van de weggekapte Tropische wouden geen leefruimte meer hebben of tijdens het verbranden gedood zijn. Een bezorgde burger.