De jaarrapportages van het ministerie van BZK zijn onduidelijk over de mate waarin overheden maatschappelijk verantwoord inkopen. Terwijl er juist wel steeds meer en betere informatie van overheden voorhanden is over hoe zij bij inkopen rekening houden met gevolgen voor mens en milieu.
Zo luidt de conclusie van een rapport van de Algemene Rekenkamer.
Bij maatschappelijk verantwoord inkopen wordt er, afgezien van de prijs, ook rekening gehouden met milieuaspecten, extra kansen voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt (social return) en het tegengaan van onder andere dwangarbeid, slavernij, kinderarbeid en discriminatie. Het Rijk speelt een belangrijke rol spelen om maatschappelijk verantwoord inkopen te stimuleren; zo besteedde zij in 2016 voor in totaal € 9,9 miljard aan producten en diensten.
Totaalbeeld
Het ministerie van BZK rapport over de bedrijfsvoering van het Rijk, waaronder inkoop. De informatieverstrekking van het Rijk over toepassing van milieucriteria, social return en internationale sociale voorwaarden is in de periode van 2011 tot 2016 steeds verder uitgebreid. Desondanks geven de jaarrapportages van BZK geen helder totaalbeeld, aangezien lang niet alle inkopen er in zijn meegenomen, zegt de Rekenkamer
BZK vermeldt ook niet hoeveel aanbestedingen buiten de scope van de rapportages over maatschappelijk verantwoord inkopen vallen en wat hiervan de reden is. Een groot deel van de inkopen valt standaard buiten de rapportages, doordat het niet verplicht is om ze Europees aan te besteden. Ook inkopen die wel Europees zijn aanbesteed, worden lang niet allemaal meegenomen in de rapportages (in 2016 ging het om € 1,9 miljard). Dat is ook niet wettelijk verplicht. Maar BZK is onduidelijk over de aantallen.
Klein deel
Zo concludeert de Jaarrapportage Bedrijfsvoering Rijk 2016 dat de minimumeisen zijn toegepast bij 90% van de aanbestedingen waarvoor milieucriteria beschikbaar zijn. Maar dit gaat slechts om 63 van in totaal 476 aanbestedingen. Bij de rest waren namelijk geen milieucriteria van toepassing.
Dat geldt ook voor het criterium ‘social return’. BZK rapporteert dat bij 59% van de aanbestedingen social return is toegepast en dat in 38% van de gevallen gemotiveerd is afgeweken van toepassing. Echter, dat deze conclusie is gebaseerd op 94 van de 476 aanbestedingen, is nergens terug te vinden. De toepassing van social return is namelijk niet verplicht bij aanbestedingen met een loonsom onder € 250.000.
Arbeidsomstandigheden
Bij de categorie internationale sociale voorwaarden (tegengaan van dwangarbeid, slavernij, kinderarbeid en discriminatie) zijn de conclusies uit de jaarrapportage wel gebaseerd op alle aanbestedingen. Maar het is onduidelijk wat dit betekent voor de mate waarin goede arbeidsomstandigheden worden gestimuleerd.
Geef een antwoord