Het CDA stelt dat gemeenten de ‘eerste overheid; zijn: ze zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van vele kerntaken op het gebied van zorg, sociale voorzieningen, ruimtelijke ordening, huisvesting, leefbaarheid en veiligheid.
Dit staat in het concept verkiezingsprogramma dat maandag is gepresenteerd. Gemeenten moeten voldoende beleidsruimte en meerjarige financiële zekerheid krijgen. Dit betekent onder meer minder verantwoordingsdruk, het overhevelen van specifieke uitkeringen (SPUK’s) naar het gemeentefonds en ruimte om eigen keuzes te maken binnen landelijke kaders.
Regeldruk en beleidsvrijheid
Het CDA wil krachtig inzetten op de vermindering van regeldruk en administratieve lasten voor gemeenten. Regelingen en subsidies moeten eenvoudiger worden en bij nieuwe wetgeving worden horizonbepalingen toegepast, zodat overbodige regels automatisch vervallen. Gemeenten moeten lokale oplossingen kunnen bieden: landelijke ‘koppen’ op Europese regels worden geschrapt en het partnerbegrip, inkomensbegrip en andere definities in sociale zekerheid en belastingstelsels worden eenduidig gemaakt om uitvoering voor gemeenten te vergemakkelijken.
Gemeenten en sociale taken
Op het gebied van sociale zekerheid, zorg en participatie komt veel verantwoordelijkheid bij gemeenten te liggen. De uitvoering van de Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning) en de Participatiewet vraagt volgens het CDA juist om lokaal maatwerk. De Wmo moet weer gaan uit van wat mensen nog wél kunnen; gemeenten krijgen meer ruimte om samen te werken over domeinen heen en pilots succesvol op te schalen. De kostendelersnorm wordt afgeschaft om samenwoning te stimuleren en mantelzorg te ontlasten. Gemeenten mogen vergunningsvrij mantelzorgwoningen laten bouwen en respijtzorg voor mantelzorgers uitbreiden.
Ruimtelijke ordening en woningbouw
Het CDA ziet gemeenten als centrale spelers in de woningbouwopgave. Het rijk neemt regie, maar gemeenten zijn cruciaal als gebiedsregisseur bij het realiseren van grootschalige woningbouw, het reserveren van bouwgrond en het ontwikkelen van leefbare wijken. Gemeenten krijgen mogelijkheid tot sociale grondprijzen en planbatenheffing en worden ondersteund met een Nationale Grondbank. Ze moeten nieuwbouw kunnen reserveren voor eigen inwoners of voor beroepsgroepen als leraren en agenten. Het CDA wil de hypotheekrenteaftrek afbouwen.
Samenleving, leefbaarheid en veiligheid
Gemeenten spelen een sleutelrol in het bevorderen van leefbaarheid, sociale cohesie en veiligheid. Het CDA zet in op gebiedsgericht beleid: gemeentelijke investeringen in sport, cultuur, wijkontwikkeling en sociale voorzieningen moeten maatwerk en streekgebonden zijn. Lokale initiatieven voor burgerparticipatie, buurtverenigingen en vrijwilligerswerk worden ondersteund. Veiligheidsbeleid krijgt vorm in lokale buurtcrisisteams en preventieve programma’s, waarbij gemeenten coordinatie en regie voeren.
Regio- en rijksrelatie
Tot slot pleit het CDA voor een gelijkwaardige samenwerking in ‘Rijk-regioprogramma’s’, waarin gemeenten, provincies, onderwijs en bedrijfsleven gezamenlijk regionale ontwikkelagenda’s opstellen. Overheidsinstanties worden verspreid over het land voor een betere regionale balans.
Geef een reactie