Bij de komende gemeenteraadsverkiezingen zijn er in totaal 8637 vaste stembureaus voor 12,45 miljoen kiezers. Er zijn grote verschillen tussen gemeenten in de hoeveelheid stembureaus die worden aangeboden, blijkt uit gegevens die alle gemeenten hebben verstrekt aan de Verkiezingsdienst van het ANP.
In 335 gemeenten worden de raadsleden verkozen. Daarnaast zijn er 45 gemeenten waar op 21 maart alleen kan worden gestemd voor het referendum over de Wet op de inlichtingen en veiligheidsdiensten, omdat daar herindelingen hebben plaatsgevonden of gaan plaatsvinden. Het gemiddelde stembureau in Nederland bedient ongeveer 1441 kiezers. De cijfers van de Verkiezingsdienst gaan alleen over de vaste stembureaus, daarnaast worden er in verschillende gemeenten mobiele stembureaus ingericht.
Grootste gemeenten
De grootste gemeenten hebben logischerwijs de meeste stembureaus. Amsterdammers kunnen straks op 560 plekken hun stem uitbrengen, Rotterdammers kunnen dat doen op 367 locaties. De bewoners in die steden stemmen die dag ook voor de stadsdeelcommissies en gebiedscommissies of wijkraad. Beide gemeenten hebben hiervoor extra veel tellers aangetrokken, die de klus op deze avond en de dag erna moeten klaren.
Na de verkiezingen heeft Amsterdam zeven stadsdeelcommissies, die de bestuurders in de stad van advies voorzien. Ze vervangen de huidige bestuurscommissies. Voor het eerst kunnen bewoners zich verkiesbaar stellen in hun woongebied zonder dat ze zijn aangesloten bij een politieke partij. In Rotterdam kan er voor het eerst gestemd worden op wijkraden. Vooralsnog blijft dat beperkt tot acht wijken in Feijenoord en zes in Noord.
Kleinste gemeenten
Er zijn drie gemeenten met slechts één stembureau: Schiermonnikoog, Vlieland en Rozendaal. Dat zijn ook de drie kleinste gemeenten van het land, met elk ongeveer duizend kiesgerechtigden. Over het algemeen hebben kleine gemeenten juist relatief veel stembureaus. Van de grotere gemeenten heeft Emmen naar verhouding veel kieslokalen. Dat komt door de omvang van de gemeente qua oppervlakte. Verder hebben Haarlem, Leiden en Krimpen aan den IJssel opvallend veel stembureaus ingericht.
Opvallend weinig
Omgerekend naar het aantal kiezers heeft Tilburg opvallend weinig stembureaus. Er zijn 69 kieslokalen voor ongeveer 170.000 kiesgerechtigden. Dat betekent dat elk stembureau gemiddeld iets meer dan 2500 kiezers heeft. Volgens Tilburg leert de ervaring dat het aantal stembureaus dat de gemeente inricht voldoende is.
Minstens één
Er zijn geen officiële normen voor het aantal stembureaus. De enige regel is dat de gemeenten ervoor moeten zorgen dat iedere kiezer in de gelegenheid is om te stemmen. Gemeenten moeten zelf beslissen hoe ze denken dat het beste te kunnen doen. In de praktijk betekent dit dat er minstens één stembureau moet zijn, maar dat aantal is nergens als minimum vastgelegd.
Geef een antwoord