Gemeenteraadsleden zijn meer tijd kwijt aan hun taken, maar blijken tevredener over het werk en de vergoeding dan twee jaar geleden. Behalve in de grote steden, waar steeds meer stemmen opgaan voor fulltime raadslidmaatschap.
Dit blijkt uit het Nationaal Raadsledenonderzoek 2019 van Daadkracht. Vorig jaar waren raadsleden gemiddeld ruim 17 uur per week kwijt aan raadswerk, tegenover 16 bij de vorige meting in 2017. In grote gemeenten met meer dan 150.000 inwoners is dit bijna 25 uur per week, in gemeenten onder de 15.000 inwoners bijna 13 uur.
Vergoeding gestegen
De vergoeding in gemeenten onder 24.000 inwoners is flink gestegen naar 990,55 euro bruto per maand, met terugwerkende kracht vanaf maart 2018. Uit het onderzoek blijkt dat 54,7 procent van de raadsleden tevreden is over hun vergoeding, een stijging van 7,4 procent ten opzichte van twee jaar geleden. In de grootste drie gemeenten heerst nog wel veel ontevredenheid, 70,6 procent van de raadsleden vindt de vergoeding te laag.
Tijdsbesteding
Opvallend is dat ruim 62 procent van de raadsleden tevreden is over hun tijdsbesteding, een vijfde zou zelfs meer tijd in de raad willen steken. Bijna 16 procent schroeft de inspanning liever wat terug. Van de raadsleden met een betaalde baan is meer dan de helft tevreden over de ruimte of verlofmogelijkheden van hun werkgever voor het raadslidmaatschap, 20 procent daarentegen niet.
De Nederlandse Vereniging voor Raadsleden deelt de ontevredenheid van raadsleden uit grote gemeenten over de vergoeding en verlofmogelijkheden. ‘Wij gaan met hen in gesprek over hoe het lidmaatschap het beste kan worden ingevuld,’ aldus voorzitter Bahreddine Belhaj, zelf PvdA-raadslid in Lelystad.
Volksvertegenwoordigende rol
Een ander ‘zorgpunt’ is dat raadsleden 64,4 procent van hun tijd aan bestuurlijke activiteiten besteden en 31,3 aan vertegenwoordigende activiteiten. ‘Toen de dualisering in 2002 werd ingevoerd, was de bedoeling dat raadsleden hier minimaal 50 procent aan konden besteden. Dat is nooit gelukt en de kans daarop lijkt steeds kleiner. Er is meer tijd nodig of een andere manier van vergaderen,’ aldus de vereniging.
Ook de toenemende werkdruk door de overheveling van taken van het Rijk naar gemeenten heeft invloed op die rol. ‘Decentralisaties mogen in het belang van onze democratie niet ten koste gaan van de volksvertegenwoordigende rol van raadsleden.’
Vakkenvuller
Dat het kabinet de bijdrage voor kleinere gemeenten verhoogde is volgens de vereniging terug te zien in de cijfers. ‘Het effect van de verhoging is duidelijk zichtbaar: niet langer zijn er raadsleden die werk doen voor het uurtarief van een vakkenvuller. Het gemiddelde uurtarief bedraagt nu 16,81 euro.’
Het onderzoek gaat ook nog in op de verschillende vergadermodellen, van commissiemodel tot BOB-model of slechts plenaire vergaderingen.
