Ouderen blijven langer zelfstandig wonen, hebben meer te besteden en duidelijke wensen. “Dat is de basis voor een goede businesscase voor de ouderenzorg.”
Ook bestuursvoorzitter Guus van Montfort van branchevereniging ActiZ deelt de zorgen over deze almaar grotere groep mensen, maar hij ziet ook kansen en uitdagingen. “Ouderen blijven langer zelfstandig, hebben meer te besteden en duidelijke wensen over hoe ze willen wonen en leven”, zegt Montfoort tegen Bouwstenen voor Sociaal. “Dat is de basis voor een goede businesscase voor de ouderenzorg.”
ActiZ is voortdurend in overleg met staatssecretaris Martin van Rijn over de manier waarop de bezuinigingen en het beleid worden uitgevoerd. “De staatssecretaris heeft maar mijn idee een goed gevoel voor wat er leeft in het veld. Desondanks zullen er wel een aantal soms vervelende dingen aan gaan komen.”
Door de decentralisatie van de ouderenzorg naar gemeenten wordt het beleid minder sturend en meer randvoorwaardenscheppend, met ruimte voor lokale verschillen. Voor een cliënt heeft dit gevolgen. Nu praat hij alleen met de wijkverpleegkundige over zijn zorgbehoefte. Straks heeft hij te maken met het sociale wijkteam of de ambtenaar aan de keukentafel. “De zorg komt dus juist verder van de cliënt af te staan.”
Toekomst
Toch ziet de toekomst er niet alleen negatief uit. Volgens Van Montfort is de innovatiekracht rond de ouderenzorg veel groter dan in de media naar voren komt. En ouderen willen ook meer regie over het zorgproces. “Vergelijk het met internetbankieren: jij als klant doet zelf het werk en de bank bespaart op arbeidskrachten. Van dergelijke innovaties zijn in de ouderenzorg overal in het land prachtige voorbeelden, maar wij zijn te beschroomd om het te vertellen.”
De bestuursvoorzitter wijst op het rapport Seniorenhuisvesting vormt brandstof voor de toekomst van de Kamer van Koophandel. Dat signaleert een enorme investeringsbehoefte, zowel in vastgoed als ondersteuning. “Het is daarom logisch dat ActiZ een actieve rol speelt bij de ondersteuning van deze ontwikkelingen, met name door samenwerking tussen zorginstellingen en projectontwikkelaars te stimuleren.”
Investeringen
Het oplossingsdomein van de zorg ligt niet meer sec binnen de zorg, maar breidt zich uit naar wonen, ict en domotica. Allerlei bedrijven met oplossingen zijn op zoek zijn naar manieren om hun producten en diensten voor het voetlicht te brengen. Maar het aanbod is heel versnipperd en bereikt de ouderen niet.
“Toekomstige ouders gaan naar de Prenatal-winkel en vinden daar alles wat ze nodig hebben voor de inrichting van de babykamer. Maar er bestaat geen Postnatal-winkel voor ouderen, die op zoek zijn naar producten om de woning zo aan te passen, dat ze er nog twintig jaar kunnen blijven wonen.”
In dat kader heeft ActiZ een Doe-tank opgericht, samen met MKB-Nederland en werkgeversorganisatie VNO-NCW. De Doe-tank helpt zorginstellingen met specifieke verbeterprojecten door kennis en relevante producten en diensten beschikbaar te stellen en door te helpen bij het zoeken naar financiering.
Voor de financiering worden projectontwikkelaars en beleggers benaderd. Dat is niet gemakkelijk, want beleggers zijn huiverig om betrokken te worden bij projecten waarbij ze te maken hebben met overheidsregulering.
Overheidsresistent bouwen
“Wij willen overheidsresistent ontwikkelen, investeren en bouwen, dus op een manier waarbij we zo min mogelijk last hebben van de overheid. Als we een businesscase kunnen bedenken met gegarandeerd rendement van 5-6 procent is dat aantrekkelijk voor projectontwikkelaars. Dan zijn ook pensioenfondsen geïnteresseerd om deze projecten een basis te laten zijn in hun portfolio.”
Om de financiering van dergelijke projecten wat gemakkelijker te maken is ActiZ bezig met een lobby voor een waarborgfonds. “Ik bedoel een waarborgfonds, waarbij jaarlijks de businesscase en de performance worden getoetst, waarbij aan criteria van solvabiliteit en liquiditeit moet worden voldaan. Want je moet voorkomen dat er een situatie kan ontstaan zoals bij de woningcorporaties.”
Van Montfort is ervan overtuigd dat een waarborgfonds met een borging van de overheid de weg vrij maakt naar forse investeringen. “Als de overheid er een borging van 100 miljoen achter zet, kunnen we de komende jaren voor 6 á 7 miljard investeren en borgen. Daarmee kun je zo’n 100.000 woningen realiseren, voldoende om de vergrijzing voor de komende dertig jaar op te vangen. Dan wordt er bovendien een flinke impuls gegeven aan de economie.”
Toekomst ouderenzorg
Dit is het tweede deel van deze kijk op de ouderenzorg. Het eerste deel is hier te vinden>>
Prenatal t.o.v. Postnatal. Leuk gevonden, maar ook de kern van een veel voorkomend probleem. Prenatal, een merk met eigen producten, zal zeker niet vraag gestuurd adviseren?
De zin: ‘Ouderen blijven langer zelfstandig, hebben meer te besteden en duidelijke wensen over hoe ze willen wonen en leven’ duidt, relatief, op korte termijn denken. Het ?meer te besteden hebben? geldt voor velen van de komende ?ouderen? en misschien ook wel voor de generatie daarna, maar dan volgen ook grote groepen met ?minder te besteden?.
Financiën en de algemene wens van het zo lang mogelijk in de eigen omgeving blijven participeren lopen hand in hand, dus de essentie zou daar moeten liggen. Wie dat uiteindelijk ook betaalt.
Door voor elkaar te zorgen en op te komen wanneer het er werkelijk toe doet blijft de gemeenschap voor iedereen leefbaar. En, wie het geluk heeft met zijn, door anderen opgebouwde, welvarende generatie (baby-boomers, et cetera) levert wat mij betreft financieel wat in voor een betere blik in de eigen spiegel.