Na lang wachten in de kou komt de burgemeester eindelijk aan om het winkelcentrum te openen. Al slingerend in zijn auto om maar vaart te minderen en zo’n 150 meter na het podium staat de auto eindelijk stil.
– COLUMN – Brenno de Winter
De bestuurder stapt uit en hij loopt richting het podium.
Op de
achtergrond een knal en op de grond ligt een stuk uitlaat.
De chauffeur loopt rood aan,
want hij beseft
als geen ander dat de volgende dienstreizen nu rumoeriger gaan
worden. Kan de auto niet gemaakt worden? Niet echt. De
fabrikant ondersteunt de ruim tien jaar oude auto niet meer al
een tijdje niet
meer. Dat betekent dat er ook geen reserve-onderdelen meer
worden geproduceerd.
Meneer de burgemeester rijdt in een auto zonder remmen, slot,
radio, airco en
sinds vandaag dus ook uitlaat. Geld voor een nieuw vehikel is er
niet. Dus is
het wachten op een nog duurder ongeluk.
Verouderde software
Dat beeld roept de
gemeentelijke software soms
bij mij op. Nog altijd zijn er gemeenten die werken met het
inmiddels niet meer
ondersteunde Windows XP, Windows 2000 en – ja geloof het of niet
– Windows 98.
Daarop draait natuurlijk ook de bijbehorende programmatuur, die
vaak net zo
verouderd is.
Inmiddels is veel van die
software end of life wordt dus niet meer
ondersteund door de fabrikant. Dus als er een lek in de
programmatuur wordt gevonden dan komt
daarvoor geen patch of update beschikbaar. Het systeem is per
direct onveilig,
maar functioneert nog wel. Het is heel moeilijk om heel precies
de gevolgen aan
te geven, omdat dit kan variëren van het stelen van gegevens tot
het
beschadigen van systemen.
Natuurlijk zijn er
mogelijkheden om de gevolgen
te beperken. Antivirussoftware en daarvoor gemaakt apparaten in
het datacenter
kunnen de gevolgen beperken. Maar de computer blijft een beetje
de auto van de
burgemeester zonder functionerende remmen, maar met nog wel met
handrem. Bij een opening moet hij iets verder lopen, maar dat is
goed voor lijn.
Onveilig
Eigenlijk weet iedereen wel dat
dit eigenlijk niet kan, maar
toch blijft de situatie met onveilige computers bestaan. Dat is
een
begrijpelijke houding. De computers doen het toch? Het
vervelende is alleen dat
als het misgaat de burger met gegevens de dupe wordt. Net als
bij de auto van
de burgemeester. Hij bleef ongedeerd, maar de overstekende
fietser niet. Met een hamer kon de motorkap wat worden
uitgedeukt. Die auto gaat nog wel een jaartje mee.
Natuurlijk gaat de parallel
niet helemaal op:
met auto’s hebben we de zaken goed geregeld. Daar is de
APK-keuring verplicht,
wordt er gehandhaafd en zijn mensen strafbaar. Bij ICT is dat
niet zo. Er is
geen APK-keuring, de handhaving door het CBP is door een
stuitend gebrek aan
personeel eigenlijk totaal afwezig en de bekendheid met de
verplichtte
standaarden is in gemeenteland bedroevend laag. En wie dat
allemaal te duur
vindt, moet zich een uitspraak uit de luchtvaart ter harte
nemen: If you think
safety is too expensive, try an accident.
Windows XP zit in extended support tot 08/04/2014. Het probleem is dat de applicatie-leveranciers niet vlot genoeg zijn om hun software compatible te maken met nieuwe besturingssystemen. Daarbij voegt een nieuw OS functioneel niet altijd echt wat toe. Gladde gelikte interfaces zijn allemaal leuk maar wat win je daar mee met een financieel of uitkeringsapplicatie ? Veiligheid zit niet alleen in een nieuwer OS of een security patch. Voorkomen is beter dan genezen en dat is toch echt mogelijk zonder het ‘nieuwste sexy OS’
Als ik het goed heb woont de heer de Winter, net als ik, in Ede.
In elk geval is zijn tekst 1-op-1 van toepassing op de ICT van de gemeente Ede.
Ede is niet uniek, lijkt mij.
Maar ja, ICT is een kostenpost. En de meeste bestuurders en ambtenaren hebben er de b… verstand van. Dat maakt de ICT bij gemeentes niet de meest aantrekkelijke werkplek voor goede ICT-ers.
Zo kan het gebeuren dat afdelingschefs beslissingen nemen over hard- en software. Zonder echt goede ondersteuning vanuit de gemeentelijke ICT.
Bijkomend probleem is de competentiestrijd tussen de ambtenaren. “Jouw” wethouder heeft niks te maken met “mijn werkterrein”.
En dan krijg je dus situaties zoals de heer de Winter beschrijft.
En ja, inkopen van ICT is “sexy”. D?t weten de verkopers maar al te goed. Ondeskundige klanten zijn altijd goed voor omzet.