Opinie Winst voor glasvezel bij vestigingsbeleid

Het afgelopen decennium hebben diverse ondernemersverenigingen, onderwijs- en zorginstellingen gekozen om een eigen glasvezelnetwerk neer te leggen. Ook diverse gemeenten besloten tot aanleg dan wel kozen zij ervoor om een faciliterende en/of sturende rol te spelen bij de realisatie.

-c o l u m n-

De aanwezigheid van zakelijk glasvezel maakt een bedrijfslocatie aantrekkelijk voor ondernemers, en is daarmee een belangrijke factor in het gemeentelijke vestigingsbeleid. Het afgelopen decennium hebben diverse ondernemersverenigingen, onderwijs- en zorginstellingen gekozen om een eigen glasvezelnetwerk neer te leggen. Ook diverse gemeentes besloten tot aanleg dan wel kozen zij ervoor om een faciliterende en/of sturende rol te spelen bij de realisatie. Er was weinig vertrouwen in commerciële aanbieders (“carriers”). De keuze voor een privaat netwerk zorgde voor zekerheid ten aanzien van prijsstelling alsmede de openheid van, en keuzevrijheid op, het netwerk.

Eigen beheer
De meeste organisaties c.q. hiervoor opgerichte stichtingen kozen er na de initiële aanleg van het netwerk voor om het beheer zelf te doen. De stabiliteit van glasvezelnetwerken is hoog met als gevolg dat door de jaren heen de aandacht verslapte en de kennis verwaterde. Proactief beheer van de actieve componenten in het glasvezelnetwerk was veelal een ondergeschoven kindje. Als er dan toch plots een probleem ontstond, bleek veelal dat de beheerorganisatie niet adequaat was ingericht waardoor service level agreements niet gehaald werden. In een wereld die in toenemende mate afhankelijk is van de verbinding naar de digitale snelweg is “best effort” niet acceptabel voor gebruikers. De juridisering van onze samenleving zou op termijn kunnen leiden tot schadeclaims van gebruikers naar de beheerorganisatie.

Proactief
Daarnaast zijn veel beheerorganisaties tot de ontdekking gekomen dat de administratieve last onderschat is. Naast contractadministratie, maandelijkse facturatie, verificatie van ontvangen betalingen afhandeling van nieuwe aanvragen en upgrades van bestaande aansluitingen dient voldaan te worden aan de zorgplicht zoals vereist door de ACM/OPTA in wet- en regelgeving.

Inmiddels is duidelijk dat veel beheerorganisaties in een spagaat terecht zijn gekomen. Gebruikers worden afhankelijker van glasvezel en eisen vakkundige ondersteuning. De administratieve last neemt toe en het risico op schadeclaims wordt groter. Er is behoefte een professionele proactieve beheerorganisatie. Maar de oorspronkelijke redenen om te kiezen voor een privaat glasvezelnetwerk staan nog steeds recht overeind! Veel beheerorganisaties worstelen dan ook met de vraag: “wat is ons bestaansrecht?”

Lokaal karakter
Een van de scenario’s is verkoop van het glasvezelnetwerk aan een derde partij. De waardering leidt dan  tot uitgebreide discussies: wordt de waarde bepaald o.b.v. gedane investeringen, netwerkcapaciteit, potentieel toekomstig gebruik, verwachte economische (innovatie) effecten of, aangezien glasvezel alleen rendeert indien het gebruikt wordt, het aantal actieve aansluitingen en de daardoor gerealiseerde cashflow? Maar wellicht nog belangrijker zijn de oorspronkelijke uitgangspunten op basis waarvan ooit besloten is voor een privaat netwerk! Als er verkocht wordt aan een commerciële carrier is sprake van verlies aan openheid, en dus keuzevrijheid van de af te nemen diensten. Als er verkocht wordt aan een bank of investeerder is het maar de vraag wat er overblijft van het lokale karakter, van een eerlijke prijs/kwaliteit verhouding, en is de uitdaging om te zorgen voor een professionele proactieve beheerorganisatie nog steeds niet opgelost. Reacties van beheerorganisaties zijn dan meestal ook niet positief: “winst maken was nooit onze doelstelling”, “ons initiatief heeft helaas slechts tijdelijk gewerkt” en “jammer dat we er niet meer mee gedaan hebben”.

Zijn er dan geen andere mogelijkheden?

Ja, die zijn er, en daarvoor moeten we terug naar de kern van de vraagstelling. Die draaide niet om het kunnen verkopen van het “tafelzilver” maar om het zorg dragen voor een professionele proactieve beheerorganisatie. Dan moet dáár ook de oplossing gezocht worden.

Ieder zijn kerntaak
Door het uitbesteden van het beheer aan een externe organisatie die dit als haar kerntaak heeft, kan gebruik gemaakt worden van diepgaande technische vakkennis en een reeds operationeel zijnde beheerorganisatie. Een ervaren netwerkbeheerder dus die gewend is om te werken met service level agreements, die daarvoor proactief beheer uitvoert op met name actieve netwerkcomponenten, die de door de ACM/OPTA vereiste rapportage aanlevert, en die een back office heeft die zorgt voor efficiënte facturatie, inning en verwerking van nieuwe aanvragen. Tevens kan de netwerkbeheerder de regelmatige communicatie met bestaande gebruikers en de commerciële activiteiten ter vergroting van het gebruikersbestand overnemen. Tenslotte kan deze partij het voortouw nemen in de creatie van een ecosysteem van partijen die bestaande en nieuwe diensten kunnen leveren op het private glasvezelnetwerk. De “netwerkbeheerder” wordt “netwerkpartner” waarbij ten allen tijde gewaarborgd is dat het eigenaarschap van het glasvezelnetwerk bij het collectief, de stichting, de instelling c.q. de gemeente blijft. Men houdt zelf de sturing op de strategische asset, het glasvezelnetwerk, en blijft trouw aan de oorspronkelijke doelstellingen die geleid hebben tot de aanleg van het private netwerk.

Private netwerken kunnen absoluut zelfstandig overleven, hebben zeker bestaansrecht en een toekomst. Maar er dient een oplossing gezocht te worden voor de achilleshiel van veel netwerken: het beheer. “Ieder zijn vak” en “schoenmaker hou je bij je leest” resulteert dan in een samenwerking met een professionele netwerkpartner die beheer tot haar kerntaak verheven heeft.

Tagged With: glasvezel Filed Under: Blog