• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
  • Skip to footer
  • Contact
  • Nieuwsbrief

Gemeente.nu

Nieuws voor gemeenten

  • Bedrijfsvoering
    • Aanbestedingen
    • Belastingen
    • Big data
    • Burgerzaken
    • Communicatie
    • Digitalisering
    • Financiën
    • Ondernemersbeleid
    • Organisatie
    • Privacy
    • Vergunningen
  • Sociaal
    • Bijstand
    • Decentralisatie
    • Integratie
    • Jeugdzorg
    • Onderwijs
    • Ouderen
    • Schuldhulp
    • Sport
    • Werk
    • Wmo
  • Veiligheid
    • Boa
    • Cybersecurity
    • Evenementen
    • Handhaving
    • Ondermijning
    • Openbare orde
  • Ruimte & Milieu
    • Afval
    • Bodem
    • Bouw
    • Duurzaamheid
    • Energie
    • Infrastructuur
    • Leefomgeving
    • Omgevingswet
    • Smart city
  • Loopbaan
    • Cao
    • Integriteit
    • Leiderschap
    • Mobiliteit
    • Ontwikkeling
    • Pensioen
  • Bestuur
    • College
    • Gemeenteraad
    • Participatie
    • Samenwerking
    • Raadsledennieuws (archief)
  • Partners Gemeente.nu
    • Centric
    • Segment
    • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)
    • Sdu VIND
    • Sdu VIND Inkoop en Aanbesteding
  • Whitepapers

Innovatie en raad: een logische combinatie?

4 augustus 2018 door Ineke den Heijer

Organisatieadviseur en bestuurskundige Menno Spaan geeft tekst en uitleg over zijn pas verschenen boek ‘Van indammen naar laten stromen’.

Of het nu gaat om de energietransitie, de Omgevingswet of toepassing van Blockchain. Innovatie is noodzakelijk. Maar wat is de rol van de raad hierbij? Die vraag kwam bij me boven toen ik het boek ‘Van indammen naar laten stromen, concreet werken aan innovatie van publieke organisaties’ van Menno Spaan las.
Het boek beschrijft innovaties in en van publieke organisaties en doet een handreiking hoe innovaties tot stand te brengen. Door in fasen van innovatie te denken en te handelen maak je het overzichtelijk en kun je beter sturen. Een interview met de schrijver over innovatie en raad.

Waarom ben je zo gefascineerd door innovatie in publieke organisaties?

Spaan: “Het onderwerp boeit me vanuit mijn werk als organisatieadviseur en als bestuurskundige. Ik startte mijn boek eigenlijk met de vraag: ‘Hoe kan innovatie plaatsvinden in organisaties waar rechtmatigheid het adagium is?’ Dat is nu vier jaar geleden. Door de vele gesprekken bij waterschappen, gemeenten, Rijk en provincie is me duidelijk geworden dat publieke organisaties heel goed zijn in innovatie, en eigenlijk veel beter dan private organisaties. Wist je bijvoorbeeld dat de meeste grote innovaties vanuit de overheid zijn opgestart? GPS, het internet en het algoritme van Google kwamen zo tot stand.”

Praten over innovatie lijkt abstract, groot en meeslepend, maar als ik de voorbeelden lees in je boek dan is innovatie ook heel dichtbij en kleinschalig. Waarom is het belangrijk dat de overheid met innovatie aan de slag gaat?

Spaan: “Veel mensen vinden het belangrijk dat de overheid rechtmatig is. Maar daarnaast hoort innovatie ook bij de overheid. De overheid heeft de plicht zich voor te bereiden op nieuwe ontwikkelingen. Dat doe je door naast het primaire en rechtmatige proces ook in te zetten op kraamkamers van vernieuwing. Ik noem dit ‘tweehandigheid’: de ene hand richt zich op de primaire dienstverlening, de andere hand zoekt naar andere manieren van werken. Belangrijk is dat je het innovatieproces structureel inricht. Dat is nu niet het geval. Het is te vaak te reactief bij overheden, met alle problemen die daaruit voortkomen.”

Overheden moeten dus meer voorop lopen bij innovatie. Maar als ik zo naar een gemiddelde raad kijk, zijn die vaak niet bezig met innovatie. Welke rol heeft de gemeenteraad?

Spaan: “Wat je aandacht geeft groeit. Agendeer het onderwerp en bevraag de ambtelijke organisatie. Maar kijk ook naar je eigen rol. In mijn boek beschrijf ik vier fasen om tot een succesvolle innovatie te komen. In drie fasen is experimenteren van belang. Durf je als raad experimenten aan te gaan en hiervoor ruimte te geven? Uit innovaties komen ethische dilemma’s voort. Van wie is informatie eigenlijk? Is de privacy van mensen voldoende geborgd? Is het oké als bedrijven geld verdienen met open data? Daar de juiste balans in vinden en kaders aangeven, is een belangrijke rol van de raad. Ten tweede gaat het om de meer principiëlere keuze of je je als overheid wil laten overvallen door ontwikkelingen. Ook daar moet je keuzen in maken. Dat kan gaan over technologie, maar ook over de vraag hoe je burgers betrekt bij besluitvorming. Bekijk hoe andere gemeenten ermee omgaan, leer daarvan en bereidt je daarop voor is mijn boodschap. Die vooruitziende blik moet er ook bij politici zijn. Ook voor raadsleden geldt dat ze twee handen moeten hebben. Neem het voorbeeld van burgerparticipatie. Enerzijds moet je controleren of alle formele inspraak op een goede manier verloopt, maar tegelijkertijd moet je je ook bezighouden met vernieuwingen op het gebied van burgerparticipatie. Niet iedereen in de raad hoeft met innovatie bezig te zijn, maar geef de koplopers de ruimte om zaken op te starten en stap over partijbelangen heen.”

Je geeft aan dat innovatie vraagt om politici en bestuurders op wie je bij de implementatie kunt steunen en die verantwoordingsdrift kunnen beteugelen. Wat bedoel je hier precies mee?

Spaan: “Innovatie gedijt in de beginfase niet bij een projectmatige aanpak waar het gaat om targets en strakke planningen. Geef ruimte en spreek af dat een mislukte innovatie geslaagd is zolang je ervan leert voor volgende innovaties. Als politicus moet je op je handen kunnen zitten, afwachten en ruimte geven aan anderen. En dat is natuurlijk heel lastig in een politieke setting. Een wethouder die zijn experimenteerruimte niet kent en steeds door de raad ter verantwoording wordt geroepen zal minder snel geneigd zijn nieuwe dingen uit te proberen.”

De rollen en taken van de raadsleden zijn: volksvertegenwoordiger, controleur en kadersteller. Als je nu aan innovatie denkt en de randvoorwaarden voor een goed innovatieproces. Hoe kun je die rollen dan het beste invullen?

Spaan: “Bij innovatie zijn drie dingen belangrijk: 1. Creëer ruimte door ruime kaders mee te geven aan de voorkant, 2. Denk in de verschillende fasen van innovatie zoals ik beschrijf in mijn boek zodat experimenteerruimte ontstaat en 3. Durf voorbeelden van andere gemeenten over te nemen. Als iets aantoonbaar werkt in een andere gemeente, dan vind ik dat je van heel goeden huize moet komen om dat in jouw gemeente niet te doen en door te ontwikkelen. Ik zie te veel mooie initiatieven die geen navolging krijgen.”

Waar moet je als raadslid op letten bij innovatie?

Spaan: “Bevraag of het mogelijk is verschillende scenario’s te onderzoeken of iets te proberen op verschillende plekken. En misschien een open deur, maar let erop dat je de samenleving centraal stelt. Geef initiatiefnemers de ruimte om te innoveren. Zolang alle belanghebbenden, ook kwetsbare groepen worden meegenomen en er publieke waarde wordt gecreëerd, moeten de lichten op groen staan. Zo daag je initiatiefnemers en ambtenaren uit om nieuwe dingen te proberen.”

En tot slot, hoe belangrijk zijn raadsleden als initiator van innovaties?

Spaan: “Dat is natuurlijk geen open vraag! Inderdaad een mooie vierde rol voor raadsleden; naast kaderstelling, volksvertegenwoordiging en controle ook initiator van innovatie. Daar zou een enorme stimulerende werking van uit kunnen gaan.”

Ineke den Heijer, raadslid gemeente Lansingerland

i.den.heijer@d66lansingerland.nl

Filed Under: Raadsledennieuws

Reageer
Vorige artikel
Lekken voor beginners
Volgende artikel
Op je rekenkamer moet je kunnen rekenen!

Reader Interactions

GERELATEERD

Wijziging wetten en regels per 1 juli 2022

Wat verandert er per 1 juli 2022 in wet- en regelgeving voor gemeenten? Onder andere de wijziging van de Wet gemeenschappelijke regelingen (Wgr) is in werking getreden, en de Tijdelijke wet verkiezingen Covid-19 houdt op te bestaan. Ook zijn er periodieke aanpassingen van de bijstandsnormen. Een overzicht van de belangrijkste nieuwe wetten en regels. Wijziging... lees verder

Kamer twijfelt over haalbaarheid en sommen extra woningen

Een deel van de Tweede Kamer, waaronder coalitiepartijen CDA en ChristenUnie, twijfelt over de haalbaarheid van de volkshuisvestingsplannen van minister De Jonge. Linkse partijen zijn vooral kritisch over de toekomstige aantallen sociale huurwoningen die de minister presenteert, gelet op de forse aantallen die dreigen te verdwijnen en de nog onbekende aantallen die gemeenten uiteindelijk overhouden.... lees verder

Gemeente Tilburg wint prijs voor mooiste circulaire speelplek

Tilburg sleepte de Circulair Spelen Award 2022 in de wacht. De gemeente ontvangt de prijs voor de mooiste speelplek waarvan de grondstoffen zijn hergebruikt. De award voor Tilburg heeft betrekking op speelplek het Wandelbos, dat een kastelenthema en klimmogelijkheden biedt. Om de speelplek toegankelijk te maken voor iedereen, is daaraan ruime aandacht besteed. Bezoekers kunnen... lees verder

Geef een antwoord Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Primary Sidebar

TOPVACATURES

Senior beleidsmedewerker Sociaal Domein – Gemeente Zundert

Meer vacatures
Banner SC Aanbestedingsrecht 2021 320x250

LAATSTE ARTIKELEN

Wijziging wetten en regels per 1 juli 2022

1 juli 2022

Kamer twijfelt over haalbaarheid en sommen extra woningen

1 juli 2022

Gemeente Tilburg wint prijs voor mooiste circulaire speelplek

1 juli 2022

privatisering bouwtoezicht

Opinie Nieuwbouw duurder maar niet beter door privaat toezicht

30 juni 2022

Vertraging bij aardgasvrije proeftuinen

30 juni 2022

GEMEENTE.NU PARTNERS

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden
  • Segment

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen
  • Segment

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou
  • Segment

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou

Compleet juridisch cursusprogramma voor de waterschapwereld
  • Segment

Compleet juridisch cursusprogramma voor de waterschapwereld

Risico’s en kansen van Common Ground
  • Centric

Risico’s en kansen van Common Ground

Maak medewerkers bewust van cybersecurity
  • Centric

Maak medewerkers bewust van cybersecurity

Digitaliseren in Rotterdam: ‘Volledig vanuit één systeem werken’
  • Centric

Digitaliseren in Rotterdam: ‘Volledig vanuit één systeem werken’

Centric en Arda vergroten securitybewustzijn binnen organisaties
  • Centric

Centric en Arda vergroten securitybewustzijn binnen organisaties

Centric en DiVault, voor duurzaam toegankelijke gemeenten
  • Centric

Centric en DiVault, voor duurzaam toegankelijke gemeenten

‘Co-creatie’ betekent nog niet vanzelf maatwerk 
  • Centric

‘Co-creatie’ betekent nog niet vanzelf maatwerk 

Digitale terinzagelegging volgens Common Ground
  • Centric

Digitale terinzagelegging volgens Common Ground

Blog – Delen die data: Omgevingswet is niet gebaat bij eilandjes
  • Centric

Blog – Delen die data: Omgevingswet is niet gebaat bij eilandjes

‘Kredieten niet klakkeloos verstrekken, maar ook niet blind afwijzen’
  • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)

‘Kredieten niet klakkeloos verstrekken, maar ook niet blind afwijzen’

Blog – Gebruiksgemak is ook werk uit handen nemen
  • Centric

Blog – Gebruiksgemak is ook werk uit handen nemen

Voorbereid op de piek in Bbz-aanvragen?
  • Centric

Voorbereid op de piek in Bbz-aanvragen?

Er is een nieuwe Schulden Monitor!
  • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)

Er is een nieuwe Schulden Monitor!

Podcast – Rechtmatigheid implementeren in de organisatie
  • Segment

Podcast – Rechtmatigheid implementeren in de organisatie

Blog – Nuchter innoveren met Rotterdam
  • Centric

Blog – Nuchter innoveren met Rotterdam

Strategische samenwerking Energiemissie en Centric rond e-factureren
  • Centric

Strategische samenwerking Energiemissie en Centric rond e-factureren

Blog – Innovatie die echt meerwaarde levert
  • Centric

Blog – Innovatie die echt meerwaarde levert

‘Uitfilteren loos alarm maakt vroegsignalering schulden efficiënter’
  • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)

‘Uitfilteren loos alarm maakt vroegsignalering schulden efficiënter’

Vroegsignalering: de eerste ervaringen
  • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)

Vroegsignalering: de eerste ervaringen

Kijk terug: BOA Webinar over groei van de handhaving
  • Segment

Kijk terug: BOA Webinar over groei van de handhaving

Innovaties Burgerzaken: ‘Meer gemak voor inwoners en professionals’
  • Centric

Innovaties Burgerzaken: ‘Meer gemak voor inwoners en professionals’

Auditbare veiligheid op het gebied van wachtwoorden
  • Centric

Auditbare veiligheid op het gebied van wachtwoorden

Stichting BKR ziet afname aantal kredieten en betalingsproblemen
  • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)

Stichting BKR ziet afname aantal kredieten en betalingsproblemen

Podcast 25 jaar opleiden in de publieke sector
  • Segment

Podcast 25 jaar opleiden in de publieke sector

Súdwest-Fryslân zet de kracht van data op de kaart
  • Centric

Súdwest-Fryslân zet de kracht van data op de kaart

‘Een nieuw paspoort is geen boek dat je even koopt’
  • Centric

‘Een nieuw paspoort is geen boek dat je even koopt’

Opleidingen Omgevingswet voor Twentse gemeenten
  • Segment

Opleidingen Omgevingswet voor Twentse gemeenten

Digitale dienstverlening met de burger echt centraal
  • Centric

Digitale dienstverlening met de burger echt centraal

‘Hybride’ les laat deelnemer kiezen tussen fysiek of virtueel
  • Segment

‘Hybride’ les laat deelnemer kiezen tussen fysiek of virtueel

Met de Meetfiets de gemeente in
  • Centric

Met de Meetfiets de gemeente in

Centric stelt software inburgeringswet vrij beschikbaar
  • Centric

Centric stelt software inburgeringswet vrij beschikbaar

Schaamte houdt financiële problemen te lang achter de voordeur
  • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)

Schaamte houdt financiële problemen te lang achter de voordeur

Jongeren als IT’er aan het werk voor Centric via 2TestIT
  • Centric

Jongeren als IT’er aan het werk voor Centric via 2TestIT

AI-assistent verbetert interactie burger met gemeente
  • Centric

AI-assistent verbetert interactie burger met gemeente

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips
  • Segment

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips

Business intelligence helpt bij goede ambulancezorg
  • Centric

Business intelligence helpt bij goede ambulancezorg

Provinciale Reservepool met stembureauleden
  • Segment

Provinciale Reservepool met stembureauleden

Centric en Gripvol vergemakkelijken Bbz-aanvraag ondernemers
  • Centric

Centric en Gripvol vergemakkelijken Bbz-aanvraag ondernemers

‘Coronaschade zit verstopt in een zwarte doos’
  • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)

‘Coronaschade zit verstopt in een zwarte doos’

Verkiezingen in coronatijd: nervositeit en verscheurde stempassen
  • Segment

Verkiezingen in coronatijd: nervositeit en verscheurde stempassen

Diplomastelsel Burgerzaken verandert
  • Segment

Diplomastelsel Burgerzaken verandert

Masterclasses informatiebeveiliging
  • Segment

Masterclasses informatiebeveiliging

Meer jongeren in betalingsproblemen: de cijfers geduid
  • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)

Meer jongeren in betalingsproblemen: de cijfers geduid

BOA Webinar: Na corona – groei handhaving vasthouden!
  • Segment

BOA Webinar: Na corona – groei handhaving vasthouden!

Hoe stel je financiële rechtmatigheid vast?
  • Segment

Hoe stel je financiële rechtmatigheid vast?

Centric en ValidSign verstevigen partnerschap
  • Centric

Centric en ValidSign verstevigen partnerschap

Schuldenaanpak effectiever met vroegsignalering in de wet verankerd
  • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)

Schuldenaanpak effectiever met vroegsignalering in de wet verankerd

Friese voorlopers op weg naar Omgevingswet
  • Centric

Friese voorlopers op weg naar Omgevingswet

Collectief leren: juist in coronatijd, maar hoe dan?
  • Segment

Collectief leren: juist in coronatijd, maar hoe dan?

VNOG gaat voor financiën vanuit de cloud
  • Centric

VNOG gaat voor financiën vanuit de cloud

Zo kom je tot een robuuste begroting
  • Segment

Zo kom je tot een robuuste begroting

Online training agressie voorkomen: kan dat?
  • Segment

Online training agressie voorkomen: kan dat?

Vijf redenen om voor Segment te kiezen
  • Segment

Vijf redenen om voor Segment te kiezen

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’
  • Segment

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’

Centric presenteert Productbeleid Decentrale Overheid 2021
  • Centric

Centric presenteert Productbeleid Decentrale Overheid 2021

Whitepaper – Archiveren voor gemeenten
  • Centric

Whitepaper – Archiveren voor gemeenten

Jelly Frankes: jong, enthousiast en deskundig
  • Segment

Jelly Frankes: jong, enthousiast en deskundig

Whitepaper – Gemeenten ontzorgd met SaaS
  • Centric

Whitepaper – Gemeenten ontzorgd met SaaS

Eerste Hulp bij Verkiezingen
  • Segment

Eerste Hulp bij Verkiezingen

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit
  • Segment

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit

BUCH-gemeenten nemen Centric Burgerzaken in gebruik
  • Centric

BUCH-gemeenten nemen Centric Burgerzaken in gebruik

Centric en Stratech bieden totaaloplossing schuldhulpverlening
  • Centric

Centric en Stratech bieden totaaloplossing schuldhulpverlening

Centric en SNG werken samen aan rekenmodule beslagvrije voet
  • Centric

Centric en SNG werken samen aan rekenmodule beslagvrije voet

Eric Gubbels over online leren in coronatijd
  • Segment

Eric Gubbels over online leren in coronatijd

Digitale handhaving in het sociaal domein
  • Centric

Digitale handhaving in het sociaal domein

Boa’s: kennis als schild tegen angst en onzekerheid
  • Segment

Boa’s: kennis als schild tegen angst en onzekerheid

Opinie ‘Kaders’ zijn de nieuwste kleren van de keizer
  • Centric

Opinie ‘Kaders’ zijn de nieuwste kleren van de keizer

BoAcademie lanceert opleiding niveau 4 voor handhavers
  • Segment

BoAcademie lanceert opleiding niveau 4 voor handhavers

De Virtuele Inloopavond
  • Centric

De Virtuele Inloopavond

Whitepaper Talentmatch – Meedoen op de arbeidsmarkt
  • Centric

Whitepaper Talentmatch – Meedoen op de arbeidsmarkt

Whitepaper – De roadmap naar Office 365 voor gemeenten
  • Centric

Whitepaper – De roadmap naar Office 365 voor gemeenten

Aanvullende geweldsmiddelen boa’s horen erbij
  • Segment

Aanvullende geweldsmiddelen boa’s horen erbij

De missie van Segment
  • Segment

De missie van Segment

Centric publiceert publieksverslag 2019
  • Centric

Centric publiceert publieksverslag 2019

Schuldenproblematiek door de coronacrisis
  • Segment

Schuldenproblematiek door de coronacrisis

Vernieuwend opleidingsaanbod voor gemeenten
  • Segment

Vernieuwend opleidingsaanbod voor gemeenten


Footer

Snel naar

  • Aanbestedingen
  • Big data
  • Financiën
  • Handhaving
  • Integriteit
  • Leefomgeving

Meer Gemeente.nu

  • Nieuwsbrief
  • Facebook
  • Twitter
  • Linkedin
  • Events

Help

  • Adverteren
  • Contact
  • Spelregels

Powered by Sdu

SDU

 

Het laatste nieuws van Gemeente.nu in je mail?

Meld je aan voor de algemene nieuwsbrief of een van de themanieuwsbrieven van Gemeente.nu.

Aanmelden

×