De wereld verandert in sneltreinvaart. En dat komt eigenlijk niet goed uit, want mensen houden helemaal niet van verandering. Sterker nog, ze hebben hier ten diepste een angst voor. Die angst verklaart ook de overmatige drang in de systeemwereld naar het verzamelen van cijfers.
Volgens de filosoof Heidegger komt onze liefde voor cijfers voort uit de angst voor wat we niet begrijpen. We gaan liever voor de schijnzekerheid van de papieren werkelijkheid van de systeemwereld dan dat we in de onzekerheid van de leefwereld vertoeven. ‘Meten is weten’ is het mantra zonder goed te beseffen wat we eigenlijk meten.
Onzekerheid en angst
We zien de technologische ontwikkelingen dagelijks om ons heen, maar de kwaliteit van ons leven houdt hier geen gelijke tred mee. Dat geeft niet alleen een gevoel van onvrede, maar ook een gevoel van onzekerheid en angst. En wie angst heeft, kan dit tegenwoordig via social media duidelijk laten horen. Populistische partijen spelen handig in op deze angst door een wereld voor te schotelen die blijft zoals die is of die zelfs teruggaat naar de tijd toen alles nog overzichtelijk was en we zonder risico een touwtje uit de brievenbus konden laten hangen.
Kortetermijnoplossingen
Nu is er niet veel mis met het luisteren naar ‘de stem van het volk’, maar dat wordt het wel als dat resulteert in opportunisme en kortetermijnoplossingen. Want te veel korte termijn, te weinig lange termijn en te veel luisteren naar de boze Nederlander heeft tot gevolg dat een grote middengroep vervolgens opgescheept wordt met ongewenste maatregelen. En daarmee organiseer je een nog grotere onvrede.
Transitie
Bij politieke partijen ontbreekt het lef om maatregelen te benoemen die een tijdje pijn doen, maar wel noodzakelijk zijn in tijden van transitie. Je maakt je er niet populair mee en met een spanningsboog van vier jaar tot de volgende verkiezingen is het niet altijd evident om je te onttrekken aan de populariteitspolls. Toch zou het van visie getuigen als de partijen wat meer koersvast zijn en met het oog op de lange termijn maatregelen durven nemen, omdat zaken fundamenteel anders geregeld moeten worden. Dat is een roep om moreel leiderschap waarbij de pijnpunten worden benoemd en de koers wordt uitgezet. Dat vergt lef en moed. Maar wie is op dit cruciale moment in de samenleving in staat om moreel leiderschap te tonen?
(deze tekst is eerder gepubliceerd als blog op www.raadsledennieuws.nl)
Eric Leltz, was fractievoorzitter in Ede
