Verduurzaming van bestaande woningen en gebouwen blijft nog achter. Demissionair minister Keijzer van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, roept via een brief aan de Tweede Kamer iedereen op om ‘nu aan de slag te gaan’ en zo bij te dragen aan de energietransitie. ‘Overheidssubsidies, financiering en andere ondersteuning zijn beschikbaar.’
Keijzer ziet goede redenen om bestaande woningen juist nu te verduurzamen, zo valt te lezen in de Kamerbrief. ‘Door stijgende en grillige energiekosten, druk op huishoudens in slecht geïsoleerde huizen en afhankelijkheid van fossiele energie is actie nodig’, aldus de minister. Verduurzaming vergroot volgens haar de weerbaarheid van Nederland en verhoogt de waarde van koopwoningen en bedrijfspanden. Verder draagt het bij aan een gezonde leefomgeving voor toekomstige generaties. Ze spoort alle betrokken dan ook aan om ‘niet te blijven hangen in plannen, maar samen over te gaan tot uitvoering’.
De overheid ondersteunt de uitvoering van de verduurzamingsplannen met tal van subsidies en financieringsinstrumenten. Daarbij is er speciale aandacht voor lagere inkomensgroepen, omdat er twijfels zijn of deze groep wel voldoende – financiële – ondersteuning kan vinden.
Stand van zaken
Huizen, kantoren en bedrijfspanden worden beter geïsoleerd, voorzien van goede ventilatie en steeds vaker verwarmd zonder aardgas, schrijft de minister aan de Tweede Kamer. Waar nodig en mogelijk worden de panden ook uitgerust met koeling en slimme verduurzamingstechnieken. Uit de Monitor verduurzaming gebouwde omgeving 2024 van de RVO, blijkt dat in 2023 naar schatting bijna 1,4 miljoen isolatiemaatregelen zijn getroffen. Daarvan vonden ruim 900.000 in koopwoningen en ruim 400.000 in huurwoningen. In 2022 ging het om 1,2 miljoen maatregelen. Deze ontwikkeling is positief maar Nederland is daarmee nog wel ver verwijderd van het uiteindelijke doel: in 2050 elk gebouw emissievrij verwarmen.
Hobbels
Hoewel de energietransitie ‘concreter en zichtbaarder’ wordt, zijn er nog de nodige hobbels te nemen. Keijzer: ‘Netcongestie, de uitrol van warmtenetten en de krapte op de arbeidsmarkt vormen serieuze knelpunten. Daarnaast staat de betaalbaarheid van maatregelen onder druk. Ook komt de verduurzaming van met name particuliere huurwoningen en Verenigingen van Eigenaars (VvE’s) nog onvoldoende op gang.’
Ondersteuning door gemeenten
De minister wil zoveel mogelijk van deze belemmeringen proberen weg te nemen. Zo ziet ze kansen voor woningeigenaren en vve’s. Gemeenten hebben van het rijk middelen gekregen om lokale isolatieplannen te maken voor deze doelgroepen. Daarmee kunnen ze inwoners – vooral huishoudens met lage inkomens – actief ondersteunen met advies, financiering en subsidies. Dat heeft intussen geleid tot de isolatie van 20.000 woningen in het 1e kwartaal van dit jaar, tegen 8000 eind 2024. ‘Om het doel van 750.000 geïsoleerde woningen in 2030 te halen, is echter wel een flinke versnelling nodig. Daarom wordt onder andere de ondersteuning aan gemeenten versterkt’, aldus Keijzer.
Verder moeten huiseigenaren volgens de minister de mogelijkheid hebben om zelf stappen te zetten, of samen met buurtgenoten te verduurzamen. Gemeenten staan hier positief in en ondersteunen deze initiatieven met warmteprogramma’s. Daarin geven zij dan richting geven aan de keuzes en het tempo van verduurzaming in een straat, wijk of dorpskern.
Verduurzaming corporatiewoningen
Nu de huurbevriezing door het opstappen van Wilders uit het kabinet niet doorgaat, hebben ook woningcorporaties voldoende middelen om in te blijven zetten op verduurzaming van sociale huurwoningen. Dit kan voor veel mensen verlichting van de vaste lasten brengen. De afspraak is dat woningcorporaties uiterlijk in 2028 alle woningen met energielabel E, F of G hebben verduurzaamd naar betere energie labels. Daarin zijn ze volgens Keijzer al goed op weg: in 2022 waren er nog 247.400 woningen met een slecht energielabel. In 2023 daalde dit naar 180.700 en in 2024 zijn het er nog 142.900.
Financiële impulsen
Ook op landelijk niveau worden krachtige maatregelen ingezet om verduurzaming voor brede doelgroepen haalbaar en betaalbaar te maken. Zo is de investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing (ISDE) in 2024 ruim 205.000 keer toegekend voor 210.000 isolatiemaatregelen en 90.000 warmte-opties (zoals warmtepompen). En heeft de Subsidieregeling verduurzaming vve’s (SVVE) vorig jaar meer dan 580 vve’s geholpen met subsidie. Daarnaast biedt het Nationaal Warmtefonds renteloze leningen aan woningeigenaren met lage of middeninkomens. Vorig jaar hebben bijna 30.000 huishoudens gebruik gemaakt van het Nationaal Warmtefonds.
In een korte vooruitblik wijst Keijzer er wel op dat de huidige financiële instrumenten en budgetten tot uiterlijk 2030 doorlopen. Dat geldt ook voor de capaciteit bij gemeenten. ‘Voor de continuïteit van beleid is het daarom noodzakelijk om nu al na te denken over de vervolgstappen’, besluit Keijzer haar Kamerbrief.
Geef een reactie