• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
  • Skip to footer
  • Contact
  • Nieuwsbrief

Gemeente.nu

Nieuws voor gemeenten

  • Bedrijfsvoering
    • Aanbestedingen
    • AI
    • Belastingen
    • Burgerzaken
    • Communicatie
    • Digitalisering
    • Financiën
    • Ondernemersbeleid
    • Organisatie
    • Privacy
    • Vergunningen
  • Sociaal
    • Bijstand
    • Decentralisatie
    • Integratie
    • Jeugdzorg
    • Onderwijs
    • Ouderen
    • Schuldhulp
    • Sport
    • Werk
    • Wmo
  • Veiligheid
    • Boa
    • Cybersecurity
    • Evenementen
    • Handhaving
    • Ondermijning
    • Openbare orde
  • Ruimte & Milieu
    • Afval
    • Bodem
    • Bouw
    • Duurzaamheid
    • Energie
    • Infrastructuur
    • Leefomgeving
    • Omgevingswet
    • Smart city
  • Loopbaan
    • Cao
    • Integriteit
    • Leiderschap
    • Mobiliteit
    • Ontwikkeling
    • Pensioen
  • Bestuur
    • College
    • Gemeenteraad
    • Participatie
    • Samenwerking
    • Raadsledennieuws (archief)
  • Partners
    • KaFra Housing
    • KPN
    • Lefebvre Sdu
    • Segment
  • Whitepapers
  • Opleidingen

Aanjagen energietransitie vergt nieuwe manieren van financieren

9 november 2020 door Pieter van den Brand

Lees voor

Gemeenten zoeken naar nieuwe financieringsinstrumenten voor het aanjagen van de energietransitie. Traditionele subsidieregelingen zijn onvoldoende om duurzame-energieopwekprojecten van de grond te krijgen. En dat zijn juist de megawatts om de klimaatdoelen te halen.

Lokale subsidieregelingen zijn een belangrijk instrument van gemeenten, ook voor de energietransitie. Bekende financiële instrumenten zijn tegemoetkomingen, leningen of vouchers. Inwoners kunnen zo kleine energiebesparende maatregelen treffen, hun woning isoleren of zonnepanelen plaatsen. Ook subsidiëren gemeenten haalbaarheidsstudies van bedrijven en energiecoöperaties van bewoners, die in duurzame opwek willen investeren.

Om meer vaart achter de energietransitie te zetten zijn grotere opwekprojecten nodig, zoals zonneweides (tot 10 hectare) en windparken. Dat zijn de megawatts die voor de klimaatdoelen zoden aan de dijk zetten. Het Klimaatakkoord heeft het nog spannender gemaakt, want in de afspraken staat het streven gebeiteld dat inwoners voor minimaal 50 procent in duurzame opwek deelnemen. Deze extra dimensie vraagt een andere rol van initiatiefnemers en gemeenten, en daar zijn andere financieringsinstrumenten bij nodig.

Fonds voor Zonneparken

Zo introduceerde Schagen dit jaar het Fonds voor Zonneparken. Initiatiefnemers van zonneweides moeten verplicht een bijdrage storten, afhankelijk van het aantal hectaren zonnepark. In september kwam de eerste bijdrage in het fonds van het zonnepark (2,4 hectare) van het bedrijf Kolksluis Solar. De gemeente verdubbelde eenmalig de inleg naar 20.000 euro, omdat het nog om een vrijwillige bijdrage ging. Eigenlijk had het bedrijf dit volledige bedrag moeten storten, maar de regeling voor het fonds was nog niet definitief. In elk geval ligt er nu een mooie startsom,’ zegt wethouder duurzaamheid Hans Heddes.

De gemeente richtte het fonds in na gesprekken met inwoners, bedrijven, raadsleden en maatschappelijke organisaties. ‘Hieruit kwam een duidelijk signaal om de lusten en lasten van duurzame energieopwek goed te verdelen.’ De genoemde stakeholders kunnen een beroep doen op het fonds, als ze een duurzaam initiatief willen starten in de omgeving van een zonnepark. Zo zijn er plannen om het industrieterrein naast het zonnepark van Kolksluis te verduurzamen en het zonnepark zelf landschappelijk beter in te passen. Er was denkwerk nodig om het fonds juridisch goed neer te zetten, licht Heddes nog toe. ‘Dit was nieuw voor ons. De vraag voor ons was of we initiatiefnemers wel verplicht bij konden laten dragen. Dat bleek inderdaad mogelijk.’

Boerderijen

Na dit eerste zonnepark heeft Schagen nog geen concrete nieuwe parken in beeld. Wel liggen er kansrijke aanvragen van in totaal circa 28 hectare. ‘We moeten het vooral van kleinschalige projecten hebben,’ verwijst Heddes naar buurgemeente Hollands Kroon. Die is nu volop in het nieuws vanwege het vol leggen van de Wieringermeer met windturbines voor de datacenters van Microsoft en Google. ‘Zoiets is hier niet aan de orde. De mensen hier zijn fel tegen.’ Vandaar de keus voor zonneparken. Schagen heeft een grote agrarische sector. De bouwblokken rond de boerderijen zijn zodanig groot, dat de eigenaar tot 2 hectare met een zonnepark mag vullen. ‘We doen er alles aan om dit soort opwekprojecten te stimuleren.’

Revolving fund

Ook heeft Schagen de twee jaar geleden ingevoerde Duurzaamheidslening een vervolg gegeven in de vorm van een ‘revolving fund’, waarbij de opbrengsten terugvloeien in een fonds. Inwoners kunnen geld lenen voor het isoleren van hun huis of de aanschaf van zonnepanelen of een warmtepomp. ‘We hebben de leningenpot substantieel opgehoogd naar 7,5 miljoen euro. Over een jaar of zes kan deze pot zichzelf blijven vullen met de afdrachten. De reden om het budget groter te maken, is dat we geen nee willen verkopen aan inwoners die van verduurzaming werk willen maken,’ zegt Heddes.

Weinig bekend

Steeds meer gemeenten zoeken nieuwe instrumenten om de energietransitie aan te jagen, maar zijn nog weinig bekend met andere financieringsvormen, weten Laura Nijman en Thomas Ticheloven van KplusV. Zij ondersteunen gemeenten bij de financiering van duurzame-energieopwek.

‘Gemeenten hebben een sleutelrol in het van de grond krijgen van energieopwek. De ontwikkelfase van een project is cruciaal. En dat is ook de fase, waarin burgerparticipatie moet worden geactiveerd,’ zegt Nijman. ‘Als een project vergund is en alles is juridisch verder goed georganiseerd, is financiering voor de ‘financial close’ makkelijk aan te trekken,’ legt Ticheloven uit. ‘Doorgaans is dan ook al subsidie vanuit de SDE-regeling geregeld. Banken zijn dan prima te porren. Maar eerder stappen ze niet in.’

Dat maakt het lastig voor bedrijven en energiecoöperaties om in de beginfase het geld voor de eerste schreden van een project te vinden. In deze fase worden kosten gemaakt voor projectleiding, financieel en juridisch advies en het aanvragen van vergunningen, waar doorgaans bedragen van tot wel 200.000 euro mee zijn gemoeid.

Lening

Er zijn nog veel financieringsinstrumenten die wel dat eerste zetje kunnen geven. Zo kunnen gemeenten voor de voorbereidingsfase een lening verstrekken. ‘Deze lening wordt afgelost op het moment van financial close als alle contracten en financiering rond zijn,’ licht Ticheloven toe. Een lening kan een effectief middel zijn om belangrijke drempels weg te nemen voor de realisatie van projecten. Met een beperkte looptijd van enkele jaren, wordt zo’n lening dan in korte tijd afgelost als het project vervolgens zichzelf kan bedruipen. De gemeente kan het geld dan snel opnieuw inzetten voor andere projecten. ‘Ze hoeven zo’n lening ook niet zelf te financieren. Dat kan ook op een meer indirecte manier, bijvoorbeeld door het geven van garanties. Mocht een project dan toch mislukken, kan de overheid deels garant staan.’

Crowdfunding

Een ander nog relatief onontdekt instrument voor gemeenten is crowdfunding, een relatief eenvoudige oplossing om omwonenden financieel mee te laten profiteren in energieprojecten, wat bovendien de acceptatie kan vergroten. ‘Crowdfunding is bij een aantal energieprojecten al gedaan, maar ik ken nog geen gemeenten die dit structureel toepassen,’ zegt Ticheloven. Nog een optie is de subsidie met ‘benefit share’, een bekende financieringsvorm bij ‘Social Impact Bonds’ om werkgelegenheid voor moeilijke doelgroepen te stimuleren. Initiatiefnemers hoeven het subsidiebedrag alleen terug te betalen, als ze winst maken. ‘Subsidies zijn een laagdrempelig instrument, maar je hebt weinig grip op het effect,’ zegt Nijman. ‘Zaak voor gemeenten is dus wel vooraf een goed beeld te hebben van de kans op slagen van een project en het maatschappelijk rendement. Daarom is het ook belangrijk bij een subsidie of lening resultaatafspraken te maken, denk aan het aantal megawattuur aan duurzaam opgewekte energie.’

Tagged With: energietransitie, klimaatakkoord, subsidie Filed Under: Duurzaamheid, Energie, Financiën

Lees 2 reacties
Vorige artikel
Nieuwe technieken troef bij tweede ronde aardgasvrije wijken
Volgende artikel
CO2-winst in onze gemeente? Geen idee

Reader Interactions

GERELATEERD

Energielabel

Grote regionale verschillen in duurzaamheid

Er bestaan grote verschillen tussen gemeenten op het gebied van duurzaamheid. Terwijl in sommige gemeenten twee derde van de woningen een groen energielabel heeft en zonnepanelen de norm zijn, blijven andere gemeenten achter. De regionale verschillen worden onder andere beïnvloed door factoren als nieuwbouw, ligging en gemiddeld inkomen.

Extra geld naar Nationaal Warmtefonds voor verduurzaming huizen

Het kabinet wil 750 miljoen euro toevoegen aan het Nationaal Warmtefonds om het verduurzamen van huizen aantrekkelijker te maken. Aangezien er een wijziging in de begroting voor nodig is, moet het parlement wel nog instemmen met het plan.

Aardgasvrije wijk Utrecht

Mislukken eerste aardgasvrije wijk Utrecht was te verwachten

Het viel te verwachten dat het project om Overvecht-Noord als eerste Utrechtse wijk aardgasvrij te maken zou stranden, stelt de Rekenkamer Utrecht. De gemeente had volgens een dinsdag gepubliceerd onderzoek ’te weinig geld, kennis, instrumenten en doorzettingsmacht’. In 2016 bepaalde Utrecht dat Overvecht-Noord de eerste wijk moest worden waar mensen in 2030 volledig aardgasvrij zouden koken, douchen... lees verder

Comments (2)

  1. Ad Streng says

    10 november 2020 at 17:01

    weggooid geld.
    overgang op kernenergie is
    voor nu en de toekomst de
    enige,betaalbare, milieu neutrale
    en altijd werkende energiebron.
    voor de verbrandingstestanten
    wordt een oplossing gevonden
    middels de Thorium centrales.
    Dus nog even doorgaan met gas.

    Beantwoorden
    • bennie says

      3 december 2020 at 11:57

      ja ben meer voor duurzaam zoals wind en zon energie. en proberen met bv waterstof energie opslaan of met een andere vorm met accu`s opslaan. zo`n kerncentrale bouwen is heel duur, zit je nog met gevaarlijk afval enz.

      Beantwoorden

Geef een reactie Reactie annuleren

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Primary Sidebar

TOPVACATURES

BIM Regisseur – Waterschap Drents Overijsselse Delta

Beleidsadviseur Circulaire Economie – Gemeente Tilburg

(Senior) Projectleider Civiele Techniek – 28-36 uur – Gemeente Westland

Senior Beheerstechnisch Adviseur Civiele Kunstwerken en Beschoeiingen – Gemeente Nieuwegein

Meer vacatures

Gerelateerde vacatures

Stagiair/Afstudeerder Energietransitie – Gemeente Amstelveen

LAATSTE ARTIKELEN

Plan om boa’s toegang te geven tot rijbewijzenregister

11 juli 2025

Fietsers Amsterdam

Gemeenten mogen proefdraaien met maximumsnelheid voor fietsers

11 juli 2025

Kritiek op nieuw stikstofplan

10 juli 2025

Eerste Kamer bezorgd over woonsituatie statushouders

10 juli 2025

Energiehulp effectief voor huishoudens in energiearmoede

9 juli 2025

GEMEENTE.NU PARTNERS

De missie van Segment
  • Segment

De missie van Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’
  • Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’

‘Alles onder de Wet open overheid is openbaar, tenzij…’
  • Segment

‘Alles onder de Wet open overheid is openbaar, tenzij…’

‘Nieuwe locatie voor een school roept vaak weerstand op’
  • Segment

‘Nieuwe locatie voor een school roept vaak weerstand op’

Crisisbeheer: voorbereiden op cyberaanvallen 
  • Segment

Crisisbeheer: voorbereiden op cyberaanvallen 

Vernieuwend opleidingsaanbod gebiedsontwikkeling
  • Segment

Vernieuwend opleidingsaanbod gebiedsontwikkeling

Leergang Ambtelijk Vakmanschap: groeien als ambtenaar
  • Segment

Leergang Ambtelijk Vakmanschap: groeien als ambtenaar

‘Het oliemannetje in de gemeentelijke machine’
  • Segment

‘Het oliemannetje in de gemeentelijke machine’

Nieuwe trainingen informatieveiligheid bij Segment
  • Segment

Nieuwe trainingen informatieveiligheid bij Segment

Eigen academie Maastricht biedt medewerkers ruime keuze
  • Segment

Eigen academie Maastricht biedt medewerkers ruime keuze

Burgerzaken gaat terug naar school: een nieuw concept
  • Segment

Burgerzaken gaat terug naar school: een nieuw concept

20 juni: Informatiebijeenkomst Diplomalijnen NLQF-6
  • Segment

20 juni: Informatiebijeenkomst Diplomalijnen NLQF-6

Vijf adviezen om je team up-to-date te houden
  • Segment

Vijf adviezen om je team up-to-date te houden

De drie p’s van Segment
  • Segment

De drie p’s van Segment

Segment: partner in gemeentelijke ontwikkeling
  • Segment

Segment: partner in gemeentelijke ontwikkeling

De Wet open overheid is voor iedereen relevant
  • Segment

De Wet open overheid is voor iedereen relevant

Het diploma Burgerzaken haal je bij Segment
  • Segment

Het diploma Burgerzaken haal je bij Segment

‘Neem je bivak en je matties mee’
  • Segment

‘Neem je bivak en je matties mee’

Warmdraaien voor de Omgevingswet: praktische kennis voor een naadloze overgang 
  • Segment

Warmdraaien voor de Omgevingswet: praktische kennis voor een naadloze overgang 

Vijf tips voor een betere dienstverlening en klantgerichtheid
  • Segment

Vijf tips voor een betere dienstverlening en klantgerichtheid

‘Een feestje van de ceremonie maken’
  • Segment

‘Een feestje van de ceremonie maken’

Van bestemmingplan naar omgevingsplan
  • Segment

Van bestemmingplan naar omgevingsplan

Bereid je voor op extra paspoort- en ID-kaartaanvragen
  • Segment

Bereid je voor op extra paspoort- en ID-kaartaanvragen

Professioneel risicomanagement steeds belangrijker
  • Segment

Professioneel risicomanagement steeds belangrijker

Aan de slag met de Wet open overheid
  • Segment

Aan de slag met de Wet open overheid

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 
  • Segment

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 

Zomerkorting bij Segment! 
  • Segment

Zomerkorting bij Segment! 

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 
  • Segment

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden
  • Segment

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen
  • Segment

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou
  • Segment

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips
  • Segment

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips

Zo kom je tot een robuuste begroting
  • Segment

Zo kom je tot een robuuste begroting

Vijf redenen om voor Segment te kiezen
  • Segment

Vijf redenen om voor Segment te kiezen

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’
  • Segment

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’

Eerste Hulp bij Verkiezingen
  • Segment

Eerste Hulp bij Verkiezingen

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit
  • Segment

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit

De missie van Segment
  • Segment

De missie van Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’
  • Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’


Footer

Snel naar

  • Aanbestedingen
  • AI
  • Financiën
  • Handhaving
  • Integriteit
  • Leefomgeving

Meer Gemeente.nu

  • Nieuwsbrief
  • Facebook
  • Twitter
  • Linkedin
  • Events

Help

  • Adverteren
  • Contact
  • Spelregels

Powered by Lefebvre Sdu

  • Disclaimer
  • Privacy Statement & Cookieverklaring
lefebvre SDU