De Tweede Kamer heeft energie uit biomassa controversieel verklaard. Een volgend kabinet moet zich over het mogelijk uitfaseren van biostooksubsidies buigen. In gemeenten met warmtenetten op biostromen laait het debat steeds verder op. Zo ook in Amersfoort.
Op de lijst van controversiële onderwerpen van de Tweede Kamer staat de kabinetsreactie op het rapport van het Planbureau voor de Leefomgeving over het uitfaseren van houtige biogrondstoffen voor warmtetoepassingen. Een volgend kabinet zal met het PBL-rapport aan de slag moeten.
Klimaatdoelen in gedrang
De PBL-onderzoekers vinden het onverstandig om snel te stoppen met energie uit biomassa. Niet alleen worden duurzame warmtenetten in de wielen gereden, ook de klimaatdoelen komen ernstig in het gedrang. Zeker tot 2030 zijn er geen alternatieven voor biomassa beschikbaar. Dan pas mogen we iets verwachten van bijvoorbeeld aardwarmte of waterstof.
Het planbureau publiceerde het rapport eind december in opdracht van toenmalig minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat. Het voorziet een negatief effect als het kabinet subsidies op nieuwe initiatieven voor bio-energie zou stopzetten.
Kritiek op bijstoken
De inzet van biomassa is al langer een bron van discussie. De vanuit de wetenschap gevoede kritiek dat energie uit biomassa niet CO2-neutraal of duurzaam zou zijn, groeit. In politiek Den Haag neemt de weerstand tegen de miljardensubsidies voor het bijstoken van biomassa in energiecentrales toe. Daar zijn scheepsladingen houtkorrels voor nodig, die van ver over de wereld naar hier komen.
In juni drongen de coalitiepartijen ChristenUnie en D66 in een aangenomen Kamermotie aan op een subsidiestop voor nieuwe biomassa-initiatieven. Minister Wiebes zei biomassa als een tijdelijke maar noodzakelijke maatregel te zien om de klimaatopgave te halen. Wiebes wilde nog niet stoppen met de SDE-steun voor nieuwe biomassacentrales.
Later in oktober zegde het kabinet de Tweede Kamer nog een ‘voortvarend afbouwpad’ voor biomassasubsidies toe. Het demissionaire kabinet zal niet meer op de conclusies van het PBL-rapport reageren, zegt een woordvoerder van het ministerie van Economische Zaken.
Biomassa noodzakelijk
Gemeenten willen voor hun eerste klimaatmeters kunnen rekenen op het gebruik van biomassa. Voor het opstarten van warmtenetten is biomassa noodzakelijk, stelt ook de VNG. Om de emissies van de verwarming van woningen en andere gebouwen terug te dringen, staan overal in het land duurzame warmtenetten gepland. Ook lokaal is het verzet echter groot.
Inwoners vrezen voor slechte luchtkwaliteit in hun omgeving en klagen over geuroverlast en met stof bedekte auto’s. Ook Amersfoort ziet de tijdelijke inzet van biomassa als onvermijdelijk. Het vertrekpunt in de gemeente is de wijk Schothorst-Zuid, die als eerste van het aardgas af moet. Wel is gekozen voor de toepassing van lokale reststromen uit het groenonderhoud in de stad en snoeiafval uit bossen.
Hierover zijn met het betreffende warmtebedrijf afspraken gemaakt. ‘We nemen de zorgen bij bewoners beslist serieus, maar niet alle biomassa is meteen fout,’ laat een woordvoerder van de gemeente weten. De herkomst van de biomassa is met een better biomass-certificaat geborgd. Ook is met het warmtebedrijf afgesproken dat emissies onder de wettelijke norm moeten liggen.
Met potjes langs de deur
Toch hebben zo’n 300 van de 2200 huishoudens in de wijk een petitie tegen biomassa ondertekend. Om het gesprek met kritische bewoners aan te gaan, gingen gemeente, warmtebedrijf en de betrokken woningcorporaties langs de deur met potjes van de biomassa-shreds die het warmtenet gaat verstoken. ‘Bewoners laten zien wat het is, helpt al heel erg,’ adviseert de woordvoerder.
Een domper voor de gemeente was dat een subsidie van 4,9 miljoen euro uit het programma Aardgasvrije Wijken vorig jaar niet is toegekend. De subsidie zou de betaalbaarheid voor bewoners aanzienlijk hebben verbeterd. Huiseigenaren betalen 2000 euro voor een aansluiting met het vooruitzicht op lagere energiekosten. De gemeente studeert nu op nieuwe mogelijkheden.
Zoektocht gaat door
Ook de zoektocht naar alternatieve energiebronnen als aardwarmte en restwarmte uit oppervlaktewater gaat intussen door. In Amersfoort lopen aanvragen voor een opsporingsvergunning naar aardwarmte. De gemeente blijft gevoelig voor de felle discussie rond biomassa. Nieuwe vergunningaanvragen zijn in ieder geval kansloos: warmtecentrales op bio-energie zijn uit het bestemmingsplan geschrapt.
Aan een kant wil de overheid biomassa stoken, aan de andere kant staan hele massa’s lui te schandalen over mensen als ik, die een houtkachel stoken.
Dat men zonodig van het gas afwil is al een gotspe, want dat is veel schoner als biomassa, alle landen om ons heen gaan juist over op gas.
Regering is knettergek.