Gemeenten willen voor hun eerste klimaatmeters kunnen rekenen op het gebruik van biomassa, ondanks de toenemende kritiek daarop. Voor het opstarten van warmtenetten is het verstoken van hout hard nodig, stelt de VNG.
Gemeenten zitten in een spagaat. In het Klimaatakkoord hebben ze hun handtekening gezet onder het doel in 2030 een miljoen huizen van het gas te halen. Biomassa is een bruikbaar alternatief voor stadsverwarming die nu op gas en restwarmte draait. Maar de weerstand tegen die bron groeit.
Direct klimaatwinst
Biomassa wordt niet gezien als eindstation, maar gemeenten kunnen er direct klimaatwinst mee boeken. Op termijn komen dan oplossingen als geothermie in beeld. Een aantal gemeenten doet al proefboringen naar aardwarmte.
Zelfs die tijdelijke inzet van biomassa staat nu onder druk. Inwoners vrezen voor de luchtkwaliteit in hun omgeving en klagen over geuroverlast en met stof bedekte auto’s. Ook groeit de kritiek, gevoed vanuit de wetenschap, dat energie uit biomassa niet CO2-neutraal of duurzaam zou zijn.
Position paper
Zo is er ook steeds fellere weerstand tegen de miljarden SDE-subsidies die het kabinet uittrekt voor het bijstoken van biomassa in energiecentrales. Daar zijn hele scheepsladingen houtkorrels voor nodig, die van ver over de wereld naar hier komen.
Maar de klimaatopgave wordt voor gemeenten een stuk moeilijker, als de deur naar biomassa dichtgaat. Reden voor de VNG om het gemeentelijke pleidooi voor biomassa kracht bij te zetten met een position paper voor een hoorzitting donderdag in de Tweede Kamer over bio-energie.
Emissie-eisen
Vanwege de discussie over de luchtkwaliteit is het van groot belang, stelt de VNG, dat er scherpe emissie-eisen komen voor kleine en middelgrote biomassacentrales. Deze staan vaak in de bebouwde omgeving. Nu zijn gemeenten en omgevingsdiensten hiervoor afhankelijk van de medewerking van de exploitanten van installaties.
Daarnaast wil de VNG wil dat het certificatiesysteem voor biomassastromen wordt verduidelijkt en, indien nodig, aangescherpt, zodat er bij critici meer vertrouwen ontstaat in biomassastromen uit andere delen van de wereld.
Energiecentrales zouden alleen nog ‘laagwaardige’ biomassa moeten verbranden. Ook de regionale warmtevoorziening in eigen land zou meer moeten inzetten op laagwaardige stromen, zoals snoeiafval.
SDE-subsidie
De VNG is nadrukkelijk tegen het afschaffen van subsidie op bio-energie. Wel constateert de gemeentekoepel dat er sprake is van een ongelijk speelveld, nu de bijstook in energiecentrales zo royaal wordt gesubsidieerd, dat dit de ontwikkeling van alternatieve warmtebronnen in de wielen rijdt: geothermie, maar ook innovaties als het gebruik van suikers en cellulose als grondstof.
Het tijdelijke karakter van bio-energie wordt onvoldoende geborgd en uitgedragen door het kabinet, vindt de VNG.
Tegenstanders
Tijdens de hoorzitting komen ook uitgesproken tegenstanders aan het woord, onder wie hoogleraar Louise Vet, lid van het Adviescollege Stikstofproblematiek onder leiding van VVD-coryfee Johan Remkes. Die rekende recent snoeihard af met biomassa.
De fracties van GroenLinks en Partij voor de Dieren pleitten al eerder voor een stop op de subsidies voor biomassa, totdat er meer duidelijk is over de duurzaamheid en bijkomende luchtvervuiling. In juni drongen de coalitiepartijen ChristenUnie en D66 aan op een subsidiestop voor nieuwe biomassa-initiatieven.
Kabinet aan boord
Het kabinet staat voorlopig aan de kant van gemeenten. Minister Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) ziet biomassa ook als een tijdelijke maar noodzakelijke maatregel om de klimaatopgave te halen. Ook wil hij nog niet stoppen met de SDE-steun voor nieuwe biomassacentrales.
Zelf heb ik met grote regelmaat last vd houtskool van buurman iets verderop. Een vieze brandlucht in mijn hele huis. In een buurt waar veel mensen wonen. Ik kan alleen maar hopen dat houtkachels zsm verboden worden