• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
  • Contact
  • Nieuwsbrief

Gemeente.nu

Nieuws voor gemeenten

  • Bedrijfsvoering
    • Aanbestedingen
    • Belastingen
    • Big data
    • Burgerzaken
    • Communicatie
    • Digitalisering
    • Financiën
    • Ondernemersbeleid
    • Organisatie
    • Privacy
    • Vergunningen
  • Sociaal
    • Bijstand
    • Decentralisatie
    • Integratie
    • Jeugdzorg
    • Onderwijs
    • Ouderen
    • Schuldhulp
    • Sport
    • Werk
    • Wmo
  • Veiligheid
    • Boa
    • Cybersecurity
    • Evenementen
    • Handhaving
    • Ondermijning
    • Openbare orde
  • Ruimte & Milieu
    • Afval
    • Bodem
    • Bouw
    • Duurzaamheid
    • Energie
    • Infrastructuur
    • Leefomgeving
    • Omgevingswet
    • Smart city
  • Loopbaan
    • Cao
    • Integriteit
    • Leiderschap
    • Mobiliteit
    • Ontwikkeling
    • Pensioen
  • Bestuur
    • College
    • Gemeenteraad
    • NIEUW Raadsledennieuws
    • Participatie
    • Samenwerking
  • Partners
    • Wagner
    • Centric
    • Loyalis
    • OSR juridische opleidingen
    • Segment
    • Sdu VIND Handhaving
    • Sdu VIND Inkoop en Aanbesteding
  • Whitepapers

Van onze partner Sdu VIND Handhaving

De landelijke handhavingstrategie en de Omgevingswet

1 december 2019 door Annemiek Tubbing

In 2014 is de landelijke handhavingstrategie (LHS) verschenen. De LHS is niet alleen geschreven voor het omgevingsrecht. Deze kan ook voor de handhaving van andere regels gebruikt worden.

Het doel van de LHS is dat handhavende instanties zo uniform mogelijk de handhaving aanpakken. Zo ontstaat een gelijk speelveld. Verder verbindt de LHS het bestuursrecht en strafrecht met elkaar, waarbij de toezichthouder met bijzondere opsporingsbevoegdheden (de boa) op beide terreinen kan optreden. Wat het omgevingsrecht betreft, is de LHS bedoeld voor gemeenten, provincies, waterschappen, omgevingsdiensten en landelijke inspectie- en opsporingsdiensten.

Vaststelling van LHS als beleid

De LHS is niet rechtstreeks van toepassing, maar de handhavende instanties zijn wel verplicht een uitvoerings- en handhavingstrategie vast te stellen. Om te voorkomen dat er heel veel verschillende strategieën worden vastgesteld is de LHS na overleg met alle betrokken organisaties in het leven geroepen. De bevoegde overheden dienen vervolgens de LHS eerst als eigen strategie in de vorm van een beleidsregel vast te stellen. Daarna kunnen ze ermee aan het werk.

De Omgevingsdiensten dienen bij de uitvoering van handhavingstaken dat beleid te volgen, want zij treden daarbij namens gemeenten en provincie op. De LHS maakt het voor de omgevingsdiensten dus ook gemakkelijker. Zonder LHS zouden zij te maken kunnen krijgen met verschillende beleidskaders voor de overgedragen handhavingstaken.

Onder de LHS kunnen specifieke handhavingstrategieën worden uitgewerkt en vastgesteld. De BRZO-strategie is zo’n specifieke uitwerking voor regels die gelden voor een speciaal type bedrijven. Dat is de categorie waarop het Besluit Risico’s Zware Ongevallen van toepassing is. Bedrijven dus, die risicovolle bedrijfsactiviteiten uitvoeren.

Stand van zaken

Op het BOA-event op 3 oktober 2019 hoorde ik dat in ieder geval in Noord-Nederland de laatste gemeenten hun handhavingstrategie in lijn met de LHS hebben vastgesteld. Vijf jaar na dato dus. Dat zijn de achterblijvers. Veel bestuursorganen hebben dat eerder gedaan en hebben er ook al ervaring mee opgedaan. Wat ik hoor, is dat het men er redelijk mee overweg kan. De naderende komst van de Omgevingswet creëert een moment om weer eens stil te staan bij de LHS.

Past de LHS bij de Omgevingswet?

De vraag is of de LHS past bij de nieuwe Omgevingswet. Mijn voorlopige conclusie is: wel naar de letter, maar mogelijk niet naar de geest van de wet. Ik zal dat toelichten.

In de LHS vormt de geconstateerde overtreding van een regel het beginpunt. Van daaruit bekijkt men wat de ernst van de overtreding is en houdt men rekening met de intentie van de overtreder. Hoe ernstiger de overtreding en hoe crimineler de intentie van de overtreder, hoe zwaarder de interventie.

Hierbij gaat de toezichthouder er nog steeds van uit dat als een regel wordt overtreden, er een fout is gemaakt door een bedrijf of burger. Maar dat is niet in overeenstemming met de bedoelingen van de Omgevingswet. Die laat nadrukkelijk de mogelijkheid open dat ook indien een regel is overtreden, een toezichthouder nog de vrijheid (‘discretionaire bevoegdheid’) heeft om niet tot handhaving over te gaan en eerst te kijken of er een andere oplossing is.

Mogelijk biedt de LHS die ruimte wel, maar toch altijd met de intentie om te handhaven. Bij het gebruik van de bevoegdheid, dient willekeur zoveel mogelijk te worden vermeden. Dat kan op organisatieniveau door dit soort situaties in een teamoverleg te bespreken en daarin een gezamenlijke lijn af te spreken.

Het effect van toezicht en handhaving

In het geval de LHS – vroeger of later – aangepast wordt, heb ik nog wel een tip: geef monitoring een plaats in de LHS. Daarbij gaat het om de vraag of toezicht en handhaving bijdragen aan de doelen van de Omgevingswet en zo ja, in welke mate? Met andere woorden: wat is het maatschappelijk effect van toezicht en handhaving?

De doelen van de Omgevingswet zijn onder meer: het bereiken en in stand houden van een veilige en gezonde fysieke leefomgeving en een goede omgevingskwaliteit. Hoe maak je de bijdrage van toezicht en handhaving hieraan beter zichtbaar? Door er ‘outcome-criteria’ aan te verbinden. Dat zijn kwalitatieve criteria die per definitie moeilijker meetbaar zijn dan kwantitatieve criteria, zoals aantallen controlebezoeken.

Voorbeeld: het verminderen van veiligheidsrisico’s door een toename van het bewustzijn van die risico’s bij een bedrijf dat gevaarlijke stoffen opslaat. Helpt het middel om het doel te bereiken? Helpt het niet, dan is er ofwel iets mis met de regel óf met de handhaving óf er zijn andere middelen met een groter effect. Door met alle betrokkenen te praten over die criteria, creëer je een gezamenlijk belang en kom je bovendien tot een uniformere aanpak.

Auteur | VIND Handhaving

Annemiek Tubbing is milieujurist en als auteur verbonden aan VIND Handhaving.

Meer kennis

Vorige artikel
'Invoering Omgevingswet op losse schroeven'
Volgende artikel
Invoeringsmoment Omgevingswet doet er niet toe

Tags: handhaving Categorie: Omgevingswet, Opinie

Lees Interacties

GERELATEERD

Lockdown: voor zeker vijf weken ‘op slot’

Nederland gaat voor zeker vijf weken ‘op slot’.  Dat is nodig om het aantal contacten tussen mensen tot een minimum te beperken en zo de verspreiding van het coronavirus te stoppen, zei minister-president Rutte in een televisietoespraak. Scholen, kinderopvang, winkels en veel publieke ruimtes gaan dicht. Vanaf dinsdag gaan vrijwel alle publiek toegankelijke ruimtes dicht,... lees verder

Analyse – Samen uit de coronabocht op autopiloot kabinet

De kabinetsmaatregelen tegen het coronavirus doen denken aan het voorjaar. Maar, dit is ’t najaar. Ditmaal hebben we data en dashboards, daardoor zien en weten we alles. Met de autopiloot van het kabinet blijft het desondanks opletten. Het coronavirus overviel Nederland begin dit jaar. Net als veel andere landen, vooral Italië. Wintersporters keerden daar vandaan... lees verder

Centric Maxdoro Gemeente_nu

Digitale handhaving in het sociaal domein

Centric en Maxdoro gaan samenwerken om gemeenten met digitale oplossingen te ondersteunen bij de handhaving in het sociaal domein. Met de Suites voor het Sociaal Domein van Centric en de oplossing voor Handhaving, Toezicht en Preventie van Maxdoro, beschikken gemeenten over een totaaloplossing waarmee handhavers alle tools hebben om slim, veilig en digitaal te werken.... lees verder

Geef een reactie Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Primaire Sidebar

Contactgegevens

Sdu
VIND Handhaving
Maanweg 174, 2516 AB Den Haag
Postbus 20025, 2500 EA  Den Haag
Tel. 070 378 01 52
E-mail vind@sdu.nl
Website www.sdu.nl/vind-handhaving

Experts

  • Michele van Donge
    Michele van Donge

    Auteur

    >
  • Hans Slot
    Hans Slot

    Adviseur en auteur

    >
  • Willem Dijsselhof
    Willem Dijsselhof

    Auteur en opleider

    >

Footer

Snel naar

  • Aanbestedingen
  • Big data
  • Financiën
  • Handhaving
  • Integriteit
  • Leefomgeving

Meer Gemeente.nu

  • Nieuwsbrief
  • Facebook
  • Twitter
  • Linkedin
  • Events

Help

  • Adverteren
  • Contact
  • Spelregels

Powered by Sdu

SDU

 

Het laatste nieuws van Gemeente.nu in je mail?

Meld je aan voor de algemene nieuwsbrief of een van de themanieuwsbrieven van Gemeente.nu.

Aanmelden

×