Amsterdam gaat de komende maanden woonfraude en illegale vakantieverhuur opsporen met een algoritme. Volgens de gemeente wordt dezelfde gemeentelijke en openbare informatie gebruikt als op dit moment.
De hoofdstad is scherp op woonfraude en illegale vakantieverhuur aan toeristen en ontwikkelt de handhaving daarop voortdurend, meldt de gemeente. Daarom wordt de komende maanden een algoritme getest. Dat gebruikt dezelfde informatie als de huidige bronnen voor het opsporen van woonfraude, alleen werkt het ‘veel sneller en efficiënter’. Een algoritme kan een berekening waarover een mens een week of vijf doet, in een paar seconden uitvoeren. Ook legt het algoritme meer en andere verbanden.
Mensenwerk
Als de kans op woonfraude die uit het algoritme rolt hoger is dan 50 procent, kan een medewerker het adres prioriteit geven. Op deze manier kunnen de handhavers optreden. ‘Maar het blijft mensenwerk; handhavers maken zelf de afweging om een adres nader te onderzoeken.’ Na tien weken volgt een tussentijdse beoordeling van de werkwijze.
‘Het is nog een test,’ benadrukt de gemeente. Na de hele testperiode volgt een eindbeoordeling. Om illegale vakantiehuur tegen te gaan wordt naast deze proef ook gewerkt aan een vergunningstelsel.
Privacywet
Test of niet, het Amsterdamse algoritme zal gewoon aan de privacywetgeving moeten voldoen. ‘Ook een test is een verwerking van persoonsgegevens waarvoor alle eisen van de AVG gelden,’ reageert de Autoriteit Persoonsgegevens desgevraagd. Voor algoritmes geldt onder meer dat de werking openbaar moet zijn. ‘Dat wil zeggen: hoe een algoritme een beslissing maakt. Op basis van welke feiten, hoe deze gewogen zijn, et cetera.’
De AP noemt het ‘cruciaal voor de rechtsstaat’ dat dit navolgbaar is. ‘Anders kun je je niet verweren tegen een voor jou ongunstige beslissing, en kan een rechter een beslissing niet toetsen.’
Als dat algoritme maar geen menselijke bias met vooroordelen bevat