‘Verplichte tegenprestatie’ blijkt splijtzwam binnen partijen

Moet van inwoners met een bijstandsuitkering een ‘verplichte tegenprestatie’ worden gevraagd? Het is een van de belangrijkste campagnethema’s tijdens deze gemeenteraadsverkiezingen, maar politieke partijen verschillen hierover per gemeente sterk van mening.

Gemeente.nu bekeek de standpunten over dit onderwerp binnen Kieskompas, een van de stemhulpen bij de verkiezingen. In een kleine steekproef legden we de meningen binnen vijf gemeenten naast elkaar, waaronder de grote steden Amsterdam, Rotterdam en Utrecht. Daarnaast zijn Tilburg en Moerdijk meegenomen.

VVD consistent

De meest consistente partij is de VVD: die is het telkens eens met de stelling dat van bijstandsgerechtigden een verplichte tegenprestatie moet worden gevraagd, zoals werkzaamheden in een buurthuis, peuterspeelzaal of verzorgingstehuis. De liberalen volgen daarmee de koers van het kabinet, zoals vastgelegd in de Participatiewet en onlangs nog uitgedragen door staatssecretaris Van Ark van Sociale Zaken in de Tweede Kamer.

CDA en D66 zwabberen

De andere coalitiepartijen blijken lokaal echter te zwabberen. Het CDA bijvoorbeeld, is het niet eens met de stelling in Moerdijk en Tilburg, maar wél in de andere gemeenten. Bij D66 is het beeld precies andersom: in Amsterdam, Rotterdam en Utrecht is die coalitiepartij het volgens Kieskompas ‘helemaal niet eens’ met de verplichte tegenprestatie. In Moerdijk en Tilburg juist weer wel.

Haaks op partijlijn

D66 heeft daarmee in de grote steden een opvatting die haaks staat op wat D66-Kamerlid Rens Raemakers pas nog uitdroeg in de Tweede Kamer.‘Er ligt een advies van de Raad van State, waarin staat dat de tegenprestatie geen lege huls mag zijn. Het is niet zo dat een werkzoekende zelf mag kiezen om daar geen gebruik van te maken. Dus moet een gemeente dat opnemen in de verordening,’ stelde hij.

PvdA keert zich af

Opvallend is ook de lokale positie van de PvdA in de beperkte steekproef. Voormalig PvdA-staatssecretaris Klijnsma introduceerde de verplichte tegenprestatie in de wet. Maar lokaal blijken de sociaaldemocraten er weinig mee op te hebben. Alleen de Tilburgse afdeling zit er ‘neutraal’ in, de rest is het er niet mee eens om het eerdere besluit van de Haagse partijtop te volgen.