Het nieuwe kabinet wil met gemeenten tot een vernieuwende schuldenaanpak en een verbeterd schuldhulpverleningstraject komen. Dat staat in het regeerakkoord. Maar hoe willen ze dat bereiken en wat wordt er gevraagd van gemeenten?
‘Het nieuwe kabinet wil het aantal mensen met problematische schulden terugdringen en mensen met schulden effectiever helpen’, is een van de passages uit het akkoord. Op welke manier? Schuldhulpverlening is en blijft in ieder geval een gemeentelijke verantwoordelijkheid. Het kabinet wil programmatische afspraken maken met gemeenten voor een vernieuwende schuldenaanpak en verbeterd schuldhulpverleningstraject. Vier thema’s worden genoemd:
- Verbeteren van de (toegang tot) schuldhulpverlening, met kortere wachttijden.
- Beter samenwerken met andere partijen om onnodig oplopen van schulden te voorkomen.
- Voorkomen van uithuisplaatsingen, zeker als daar kinderen bij betrokken zijn.
- Ruimte geven aan gemeenten om op lokaal niveau met vernieuwende aanpakken en maatwerk te experimenteren.
Verder staat in het akkoord dat met gemeenten en erkende vrijwilligersorganisaties gewerkt wordt aan een landelijk dekkend netwerk van vrijwilligersprojecten gericht op schuldhulp en financiële begeleiding. En er komt een experiment met een schuldenrechter, die alle zaken van een schuldenaar geconcentreerd behandelt. Gemeenten krijgen een adviesrecht in de gerechtelijke procedure rondom schuldenbewind.
Vernieuwen
Gaat dit kabinet het verschil maken en zijn de plannen ingrijpend genoeg? Branchevereniging voor schuldhulpverlening NVVK benadrukt het belang om het systeem waarin de schuldhulpverlening moet werken, te vernieuwen. De schuldhulphulpverlening heeft volgens de NVVK echt maatregelen nodig om schulden sneller te kunnen oplossen. Voorzitter Marco Florijn: “Het spreekt voor zich dat de NVVK hoge ambities heeft om de schuldhulpverlening te vernieuwen. In het regeerakkoord zie ik dat het nieuwe kabinet schulden wil aanpakken. We hopen dat het kabinet ruimte biedt om samen te werken aan oplossingen die de schuldenproblematiek in Nederland nog effectiever oplossen. Ook hebben we echt nog wel vraagtekens bij een aantal van de beleidsvoornemens. We vragen ons af hoe je sommige plannen naar de praktijk wilt vertalen en wat dat dan betekent?”
Marco Florijn is een van de sprekers tijdens het Actualiteitencongres Schuldhulpverlening. Meer informatie >>
Verschil
Nadja Jungmann, lector Schulden en Incasso, denkt niet dat dit akkoord het grote verschil gaat maken voor het echt aanpakken van de schuldenproblematiek. Ze noemt het positief dat het kabinet een paragraaf besteedt aan schuldenproblematiek, het had er ook niet in kunnen staan. En er staan een aantal stappen in ‘die mooi zijn’, aldus Jungmann op Zorg+Welzijn.
Het adviesrecht voor gemeenten kan volgens haar wellicht een begin zijn om de dialoog tussen de ‘wereld van beschermingsbewind en de wereld van gemeenten’ te openen. Jungmann noemt dat de bijzondere bijstand voor een aantal gemeenten een te grote last begint te worden dus het is positief dat gemeenten inspraak krijgen of het echt nodig is. Enigszins verbaasd is Jungmann over de programmatische afspraken en thema’s waarin eigenlijk aan gemeenten gevraagd wordt om ‘te doen wat ze al doen en wat in alle beleidsplannen al staat’.
Nadja Jungmann is een van de sprekers tijdens het Actualiteitencongres Schuldhulpverlening. Meer informatie >>
Randvoorwaarden
Ook de Vereniging van Nederlandse Gemeenten geeft, in haar analyse van het regeerakkoord, aan dat de vier thema’s al jarenlang in de beleidsplannen van gemeenten staan. “Wij vinden het positief dat er aandacht is voor de aanpak van problematische schulden. Het kabinet noemt een breed aantal maatregelen maar het zijn kleine stapjes. Wij willen graag een hogere ambitie van dit kabinet. Om mensen effectiever te kunnen helpen en goed uitvoering te kunnen geven aan deze complexe taak, hebben gemeenten goede randvoorwaarden nodig van het Rijk. Het kabinet gaat wat ons betreft niet ver genoeg”.
VNG is blij met de uitbreiding van de betalingsregelingen, het experiment met een schuldenrechter en het voornemen om het stapelen van boetes aan banden te leggen. “Dit kan de effectiviteit van de gemeentelijke schuldhulpverlening ten goede komen evenals het voorkomen van escalatie van schulden voor de burger”.
