‘Sinds de invoering van de Participatiewet is er een woud aan dienstverbanden en voorwaarden ontstaan. Veel tijdelijke contracten, weinig baanzekerheid en sobere arbeidsvoorwaarden voor werknemers met een beperking,’ stelt kenniscentrum SBCM.
SBCM, het kenniscentrum en A&O-fonds sociale werkgelegenheid, trekt deze conclusie uit een verkennend onderzoek Dienstverbanden en arbeidsvoorwaarden doelgroep Participatiewet (pdf) dat in opdracht van hen is uitgevoerd door het CAOP. ‘Mensen die niet zelfstandig het minimumloon kunnen verdienen, komen vaker, maar ook nog te weinig aan regulier werk. En of zij een baan blijven houden, is nog maar de vraag,’ zegt SBCM-voorzitter Huib van Olden.
Tijdelijke contracten
Werknemers met een beperking krijgen veelal opeenvolgende tijdelijke contracten van tussen de 12 en 40 uur per week. Zij zijn vanuit de banenafspraak en met een loonkostensubsidie aan de slag gegaan, maar hun baanzekerheid is onduidelijk. Via publieke detacheringsorganisaties en voor werknemers ‘nieuw beschut werk’ kunnen de arbeidsvoorwaarden soberder zijn dan bij veel reguliere werkgevers. Ook ontbreekt vaak een pensioenregeling, komt uit het onderzoek.
Sociale werkvoorziening
Het onderzoek van SBCM geeft volgens het kenniscentrum inzicht in de praktijk achter de cijfers die het Sociaal en Cultureel Planbureau naar buiten bracht. Daaruit bleek dat de werkkansen voor mensen die eerder bij een SW-bedrijf konden werken, zijn afgenomen sinds de Participatiewet. Voor nieuwe werknemers die beschut werken geldt geen Wet sociale werkvoorziening (Wsw) en geen cao meer. Gemeenten hebben een aantal instrumenten om te zorgen dat mensen met een arbeidsbeperking zo regulier mogelijk kunnen werken. De belangrijkste zijn loonkostensubsidie en beschut werk.
Oproep SP en VNO-NCW
Voor politieke partij SP en ondernemersorganisatie VNO-NCW was het SCP- rapport aanleiding om het kabinet in een gezamenlijke brief op te roepen om de sociale werkvoorziening een tweede leven in te blazen. Ze zijn van mening dat de afbouw van sociale werkplaatsen sneller gaat dan de opbouw van het benodigde alternatief. De SP heeft zich altijd verzet tegen de sluiting, omdat er ook een grote groep mensen met een beperking is die het niet redt in een regulier bedrijf. ‘Dat is exact wat er nu gebeurt: met het verdwijnen van de sociale werkplaatsen valt deze groep nu buiten de boot,’ aldus SP.
Breed offensief
Staatssecretaris Van Ark van Sociale Zaken en Werkgelegenheid vindt dat ‘we moeten waken voor het doen van algemene uitspraken over de Participatiewet op basis van een versnipperd en nog onvolledig beeld.’ Wel geeft ze aan dat ze vindt dat de re-integratie van mensen met een arbeidsbeperking vanuit de Participatiewet beter kan. ‘Ruim de helft van de mensen uit de doelgroep banenafspraak is niet aan het werk.’ Daarom heeft Van Ark een ‘breed offensief’ aangekondigd om meer mensen met een beperking aan het werk te helpen.
