De Koning. Zijn troonrede was somber, maar er gloort ook wat licht aan het eind van de tunnel. “In deze tijd willen mensen hun eigen keuzes maken.”
Burgers moeten veel meer zelf doen, is de strekking van het verhaal. Het kabinet bespaart door taken te decentraliseren naar de lokale overheid, in overleg met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. De bezuiniging wordt gevonden door minder budget te besteden aan deze taken. Het is de bedoeling dat de korting leidt tot meer efficiency bij het uitvoeren van de taken door gemeenten.
De insteek was dan ook positief, bijvoorbeeld als het gaat om de Jeugdzorg. “Juist gemeenten zijn in staat om op basis van de specifieke situatie van het kind dat hulp nodig heeft, maatwerk te leveren in samenspraak met andere domeinen, zoals wonen, onderwijs, veiligheid en sport.”
Participatie
Een overheid die het los laat, zou passen binnen de zogenoemde participatiesamenleving. “De klassieke verzorgingsstaat uit de tweede helft van de twintigste eeuw heeft juist op de terreinen sociale zekerheid en langdurige zorg regelingen voortgebracht die in hun huidige vorm onhoudbaar zijn en ook niet meer aansluiten bij de verwachtingen van mensen”, zo wordt het adieu van de vroegere staat verwoordt.
“In deze tijd willen mensen hun eigen keuzes maken, hun eigen leven inrichten en voor elkaar kunnen zorgen.”
Langdurige zorg
De pijlen zijn gericht op de langdurige zorg. “Dat is nodig omdat de uitgaven daarvoor explosief blijven stijgen, nu al 2200 euro per Nederlander per jaar. Lichtere vormen van langdurige zorg worden straks uitgevoerd door gemeenten, die beter kunnen beoordelen of een traplift of taxivergoeding noodzakelijk is. Vergoeding van huishoudelijke hulp blijft beschikbaar voor mensen die deze hulp echt nodig hebben en niet zelf kunnen betalen.”
Ter afsluiting gaf de Koning aan wat er volgens het kabinet moet gebeuren als het gaat om de werkgelegenheid.
“Gemeenten samen met sociale partners werkbedrijven oprichten om mensen in de bijstand of met een arbeidsbeperking te helpen bij het vinden van een baan. Werkgevers en overheid stellen zich garant voor 125.000 extra banen in 2026. Als blijkt dat dit aantal niet wordt gehaald, worden bedrijven alsnog verplicht een percentage van hun personeel te rekruteren uit mensen met een arbeidsbeperking.”
Lichtpunt
Het licht aan het eind van de tunnel is nog maar stipje, overigens. De hervormingen kosten tijd, stelt de troonrede. Koning Willem vroeg om geduld.
